Alman okullarında İslam din dersi!

Alman anayasasına göre din ve devlet işleri birbirinden ayrı olmasına rağmen, alman okullarında resmi olarak din dersleri veriliyor. Bu dersler devlet ve kiliseler arasında yapılan anlalmalara göre gerçekleşiyor. Devlet din derslerini organize ediyor fakat kiliseler içeriğini ve dersi gerçekleştiriyorlar.

Bu din dersleri 1870’den itibaren Alman okullarında veriliyor. O zamandan bugüne kadar uygulamada bir çok değişiklikler yapıldı.

Müslümanların demografik olarak çoğalmasıyla İslam din dersi de zamanla tartışmalarda yerini aldı. İlk başvurular 1979’da gerçekleşdi. 1984’de tartışmalar hız aldı ve İslam din dersinin gerekliliği bakanlıklarda konuşuldu. 1999’da müslüman çatı kurumları İslam din dersi komisyonu kurdular. 2003´de bu komisyon İslam din dersi için mahkemeye başvurdu, fakat resmi bir din olmadıkları ve müslümanların tümünü temsil etmekdileri için red cevabı geldi.

Din derslerindeki amaç öğrencilere kendi dinlerini öğrenme imkanı sunmak. Bu din derslerini dinin mensupları kendileri organize ettikleri için içerikleri de dinleriyle uyum içinde oluyor. Örneğin bir müslüman öğretmen katolik din dersi veremez. Veyahut İslam diniyle uyuşmayan bir ders kitabı İslam din dersinde kullanılamaz.

Hristiyanlıkta kurumsal olarak kiliseler bulunduğu için din dersi sorun olmuyor. Bütün hristiyanlar her hangi bir kiliseye bağlılar. Yani kiliseler kendi ´meşrep´lerine ait olan herkesi temsil edebiliyorlar.

İslam dininde kurumsallaşma olmadığı için, mecburi olarak herhangi bir yere bağlanma söz konusu olmadığı için, alman devleti şimdiye kadar İslam din dersini okullara yerleştirmek mümkün olmadı. Anayasa göre resmi olarak kabul edilen ve bu bağlamda bütün ´üye´lerini temsil eden bir din, okullarda din dersi verebilir. Böyle bir yapılanma İslam´da olmadığı için – ve gerekmediği için – anayasaya göre İslam din dersi vermek mümkün değil.

Resmi bir din/kurum olmadığı için şimdiye kadar ara-çözümler ile idare edildi. Örneğin türkçe derslerinde İslam dini işlendi. Veya dinbilimleri, İslam bilimleri dersleri verildi. Fakat bu dersler gerçek manada din dersleri olmadığı için, içeriği İslam dini ile bağdaşmayabiliyor. Halbuki yukarıda da belirttiğimiz gibi anayasaya göre din dersini dinin mensupları kendileri gerçekleştirir, öğretmenleri kendileri seçerler ve ders dinleriyle uyum içinde olmalı.

Başka bir sorun öğretmen eksikliği. İslam din dersini verebilecek öğretmenler yok sayıda az. Bu öğretmenler daha yeni üniversitelerde eğitiliyor.

Bütün bu sorunlara rağmen Kuzey Ren Vestfalya ve Aşağı Saksonya eyaletleri İslam din dersini vermekte kararlı. Her iki eyalet bunu gerçekleştirebilmek için bir taslak hazırladılar:

Kuzey Ren Vestfalya:

Kuzey Ren Vestfalya eyaletinde 2012/2013 okul dönemi itibariyle resmen İslam din dersleri okullarda verilmeye başlıyor. Herhangi bir okulda 12 öğrenci ´İslam din dersi´ için başvuruda bulunduğu zaman, bu ders verilecek. Fakat öğretmen eksikliği nedeniyle İslam bilimleri olarak başlayacak, daha önceden başlamış olan yerlerde devam edecek.

Başka bir alternatif ise İslam Din Dersi verebilmek için eğitmenler kurs görecekler ve din dersini verecekler. Fakat her iki alternatif de sakıncalı: Öncelikle yukarıda da belirttiğimiz gibi İslam bilimleri dersi sadece bir ara formül olabilir. Kesinlikle kalıcı olmamalı ve resmi İslam din dersine geçiş hızlandırılmalı. Öğretmenleri kurslarda yetiştirmek ise son derece yanlış. Kaliteli öğretmen yetiştirebilmek için mutlaka üniversitede İslam din dersi eğitimi almak gerekiyor. Bu eğitim bir kaç günlük kurs ile verilmez, vahim neticeler doğurur. Ayrıca 2019 senesine kadar Kuzey Ren Vestfalya eyaletinde müslümanları temsil eden resmi bir kurum oluşmassa, bütün bu taslaklar yürürlükten kaldırılacak.

Aşağı Saksonya:

Aşağı Sakyonsa eyaletinde İslam din dersleri 2013/2014 okul sezonunda başlıyor. Yine 12 öğrenci okula başvurduğunda ders verilecek. Fakat İslam bilimleri dersi verilmeyecek. Sadece İslam din dersi öğretmenliği okumuş öğretmenler ile İslam din dersi verilecek. Öğretmen olabilmek için üniversitedeki eğitimin yanısıra bir de İslam din dersi heyetinden icazet almak gerekiyor. Verilen bu icazet sadece belli bir zamana kadar verilecek.

Müslümanlar ve cemaatler bu gelişmeleri yakından takip etmeli. Eyaletlerde farklılıklar olabileceği için gereken şartlar şimdiden hazırlanmalı. Müslüman öğrencileri ise İslam din dersi öğretmenliğine teşvik edilmeli.

Cemil Şahinöz / Moral Haber

cemil@misawa.de