Bedîüzzamân’ın Gazete Yazıları

Keşke, eser asıllarının tamâmına ulaşma imkânımız olsaydı!.. Dahâ sahih çalışmalar ortaya konulabilirdi.. Hem de mâzeretlere sığınma bahânelerimiz kalmazdı..

Bedîüzzamân Hazretleri; II. Meşrûtiyet’in getirdiği hürriyet havasından istifâde ile fikirlerini gazete lisânıyle de neşretme imkânını kullanmaktan geri durmamıştır..

Buradaki kısa derlemede Üstâd’ın 1908-1920 yılları arasında 10 kadar gazetede neşrettiği 40’a yakın makālesini bir cedvelde toplamağa çalıştım.. Eksikler, hatâlar, mükerrer yazılanlar olabilir.. Bunların bir kısmının şahsımdan kaynaklandığının farkındayım.. Bir kısmı da belge asıllarına ulaşamamaktan..

Ellerindeki belge ve bilgileri çeşitli yayın vâsıtaları ile paylaşanlardan Allah râzı olsun.. Doğrularımız, bilebildiklerimiz onlar sâyesinde..

Keşke, eser asıllarının tamâmına ulaşma imkânımız olsaydı!.. Dahâ sahih çalışmalar ortaya konulabilirdi.. Hem de mâzeretlere sığınma bahânelerimiz kalmazdı..

Sâhî, teknolojinin getirdiği bunca imkânlar varken “eser asılları” insanların istifâdelerine neden sunulmaz ki …? Efkâr-ı âmmeyi bundan mahrum etmek bir nevi’ gasb sayılmaz mı?..

Yeni Asya Neşriyât’ın neşretttiği “Eski Said Dönemi Eserleri”, “MAKāLÂT” bölümünün başına (Nâşirler) tarafından konulmuş önsözü okumazdan evvel işin bu kadar girift olduğunu düşünememiştim!..

Değerli Ziyâretçilerimiz rastladıkları yanlışları düzeltirler, bilgi-belge desteği verirlerse müteşekkir olurum..

Bilal Tunç

Kaynak: http://www.risaletalimhaber.com/

Yazının Orjinali için tıklayınız

BEDÎÜZZAMÂN HAZRETLERİ’NİN MAKāLELERİ
(6 Eylûl 1908 –  4 Mart 1920)

Sıra No: GAZETE TÂRİHRûmî
Mîlâdî
SAYI MAKāLE KAYNAK,  VESÎKA,  MÜLÂHAZA
1 İTTİHAD VE TERAKKī 6 Eylül 1908 Kürdlere bir Mektûbu  (1)
2 MİSBÂH 19-26 Eylül 13242-9 Ekim 1908

 

2, 3 Dağ Meyvesi Acı da Olsa Devâdır   MTH, s.286II. Meşrûtiyet’in îlânının üçüncü günü İstanbul’da bil’âhare Selânik’de îrâd ettiği nutku.

Sonradan bâzı eserlerine, “Hürriyet’e Hitâb” adı ile alınmıştır.

(2)

3 MİSBÂH 26 Eylül 13249 Ekim 1908 3 Musâhabe-i Nutk-ı Sâbık’ın Netîcesi MTH, s.286 
4 MİSBÂH 18 T.evvel 132431 Ekim 1908 6 İlmiyye – İfâde-i Merâm MTH, s.286
5 ŞÛRÂ-YI ÜMMET 6 T.sânî 132419 Kasım 1908 46-140 Hamidiye Alaylarına Dâir Beyân-ı Hakīkat MTH, s.286 (İttihad – Terakkīcilerin nâşir-i efkârı.)BZA

ESDE, s.19

İ.D., s.505

6 ŞARK VE KÜRDİSTAN 19 T.sânî 13242 Aralık 1908 1 Kürdler Neye Muhtâc? MTH, s.286 (Bu yazı, neşrinden 5-6 ay evvelMâbeyn’e Dilekçe olarak verilmiştir.)

BZA

7 ŞARK VE KÜRDİSTAN 19 T.sânî 13242 Aralık 1908 1 Kürdler Yine Muhtâcdır ESDE, s.22İ.D., s.507

İ.R., s.293

8 KÜRD TEÂVÜN VE TERAKKī 22 T.sânî 13245 Aralık 1908 1 Bedîüzzamân Molla Saîd‑i Kürdî’nin Nesâyihı MTH, s.286BZA

ESDE, s.24

İ.D., s.509

İ.R., s.295

(3) (Bilinen tek Kürdçe yazısı.)
(Kaynaklarda farklı başlıklar..)

9 KÜRD TEÂVÜN VE TERAKKī 29 T.sânî 132412 Aralık 1908 2 Kürdler Neye Muhtâc?   BZAESDE, s. 26

İ.D., s.511

10 KÜRD TEÂVÜN VE TERAKKī 29 T.sânî 132412 Aralık 1908 2 Yâ Ma’şere’l-Ekrâd (Bedîüzzaman Molla Saîd-i Kürdî’nin gazetemizin 1 numrolu nüshasında münderic Kürdçe makālesinin Türkçesi. İ.D.)İ.D., s.509
11 KÜRD TEÂVÜN VE TERAKKī 6-13 K.evvel 132419-26 Aralık 1908 3, 4 Meb’ûsâna Hitâb BZAESDE, s.29
12 KÜRD TEÂVÜN VE TERAKKī 6-13 K.evvel 132419-26 Aralık 1908 3, 4 Bedîüzzaman Saîd-i Kürdî’nin Meb’ûsâna Hitâbı İ.D., s.513
13 KÜRD TEÂVÜN VE TERAKKī 27 K.evvel 1324 9 Ocak 1909 6 Nutk-ı Sâbık’ın Netîcesi BZAESDE, s.42

i.D., s.524

14 Nutk-ı Sâbık’ın Netîcesi İ.R., s.296
15 KÜRD TEÂVÜN VE TERAKKī 27 K.evvel 1324 9 Ocak 1909 6 İlmiyye BZAESDE, s. 47
16 KÜRD TEÂVÜN VE TERAKKī 27 K.evvel 1324 9 Ocak 1909 6 İfâde-i Meram İ.D., s.528
17 İfâde-i Meram İ.R., s.299
18 VOLKAN 26 Şubat 132411 Mart 1909 70 Hakīkat MTH, s.286BZA

EDE-2009, s.51

İ.D., s.531

19 VOLKAN 1 Mart 132514 Mart 1909 73 Yaşasın Şerîat-i Garrâ MTH, s.286BZA

ESDE, s.53 (Yaşasın Kur’ân-ı Kerîm’in Kānûn-i Esâsîleri)

İ.D., s.533

Bu yazı, yeniyazı D.H.Örfî’ye “Yaşasın Kur’ân-ı Kerîm’in

Kānûn-i Esâsîleri” adıyle eklenmiştir.

20 VOLKAN 5 Mart 132518 Mart 1909 77 Dağ Meyvesi MTH, s.286(Yazı başlığı sehiv olabilir. B.T.)
21 VOLKAN 5 Mart 132518 Mart 1909 77 Yaşasın Şerîat-i Ahmedî BZAESDE, s.56

İ.D., s.535

22 VOLKAN 11 Mart 132524 Mart 1909

 

83 Dağ Meyvesi MTH, s.286
23 VOLKAN 11 Mart 132524 Mart 1909

 

83 Dağ Meyvesi Acı da Olsa Devâdır BZAESDE, s.58 (İki bölüm berâber)

II. Meşrûtiyet’in îlânının üçüncü günü İstanbul’da,

bil’âhare Selânik’de îrâd ettiği nutku.

Sonradan bâzı eserlerine “Hürriyet’e Hitâb” adı ile alınmıştır.

24 VOLKAN 11 Mart 132524 Mart 1909

 

83 Dağ Meyvesi Acı da Olsa DevâdırBedîüzzamân-ı Kürdî’nin Fihriste-i Makāsıdı ve Efkârının Programıdır İ.D., s.537 
25 VOLKAN 11 Mart 132524 Mart 1909

 

83 Bedîüzzamân-ı Kürdî’nin Fihriste-i Makāsıdı ve Efkârının ProgramıdırDağ Meyvesi Acı da Olsa Devâdır İ.R., s.269
26 VOLKAN 12 Mart 132525 Mart 1909 84 Dağ Meyvesi MTH, s.286
27 VOLKAN 12 Mart 132525 Mart 1909 84 Dağ Meyvesi Acı da Olsa Devâdır ESDE, s.58 (İki bölüm berâber.)
ESDE, s.66 (Neşrettiğim “Fihriste-i Makāsıd”dan terk ettiğim bir fıkradır ..)İ.D., s.537
28 VOLKAN 14 Mart 132527 Mart 1909 86 Sadâ-yı Hakīkat MTH, s.286BZA

ESDE, s.67

İ.D., s.545
İ.D., s.546 (Neşrettiğim “Fihriste-i Makāsıd”dan terk ettiğim bir fıkradır ..)

29 VOLKAN 18 Mart 132531 Mart 1909 90 Reddü’l-Evhâm MTH, s.286BZA

ESDE, s.69 (İki bölüm berâber.)

İ.D., s.547

30 VOLKAN 19 Mart 13251 Nîsan 1909 91 Reddü’l-Evhâm MTH, s.286BZA

ESDE, s.69 (İki bölüm berâber.)

İ.D., s.547

31 VOLKAN 23 Mart 13255 Nîsan 1909 97 Ziyâ-yı Hakīkat   MTH, s.286 
32 VOLKAN 25 Mart 13257 Nîsan 1909 99 Ziyâ-yı Hakīkat MTH, s.286BZA
33 VOLKAN 25 Mart 13257 Nîsan 1909 97 Ziyâ-yı Hakīkat ESDE, s.78İ.D., s.554

İ.R., s.276

34 VOLKAN 29 Mart 132511 Nîsan 1909 105 Edîbler Edebli Olmalı  BZA 
35 VOLKAN 29 Mart 132511 Nîsan 1909 105 Birâderim Başmuharrir Bey’e ESDE, s.100 
36 VOLKAN 29 Mart 132511 Nîsan 1909 105 Birâderim Derviş Vahdetî Bey’e İ.D., s.570 (Lemeân-ı Hakīkat ve İzâle-i şübehât’ın sonunda)
37 VOLKAN 29 Mart 132511 Nisan 1909 101 Lemaân-ı Hakīkat ve İzâle-i Şübehât İ.R., s.281 
38 VOLKAN 29, 30, 31 Mart, 2 Nîsan 132511, 12, 13, 15 Nîsan 1909 101, 102, 103,105 Lemaân-ı Hakīkat ve İzâle-i Şübehât MTH, s.286BZA

ESDE, s.85

İ.D., s.560

39 MÎZÂN 2 Nîsan 132515 Nîsan 1909 128 Kahraman Askerlerimize BZAESDE, s.100

İ.D., s.571

40 İKDÂM 3 Nîsân 132516 Nîsan 1909 Ey Şanlı Asâkîr-i Muvahhidîn! Dr. Ramazan BALCI(4)
41 VOLKAN 4 Nîsan 132517 Nîsan 1909 107 Kahraman Askerlerimize BZAESDE, s.100

İ.D., s.571

42 SERBESTÎ 4 Nîsan 132517 Nîsan 1909 151 Kahraman Askerlerimize BZAESDE, s.100

İ.D., s.571

43 VOLKAN 4 Nîsan 132517 Nîsan 1909 107 Kahraman Askerimize MTH, s.286
44 SERBESTÎ 4 Nîsan 132517 Nîsan 1909 151 Asker Kardeşlerime MTH, s.286İ.R., s.291
45 MÎZÂN 4 Nîsan 132517 Nîsan 1909 128 Asâkire Hitâb MTH, s.286
46 MÎZÂN 4 Nîsan 132517 Nîsan 1909 129 Asâkire Hitâb  BZAESDE, s.101

İ.D., s.574

47 MÎZÂN 4 Nîsan 1325 /
17 Nîsan 1909
129 Cem’iyyetlere İhtâr-ı Mühim BZAESDE, s.103
48 MÎZÂN 4 Nîsan 132517 Nîsan 1909 129 Sadâ-yı Vicdân BZAESDE, s.104
49 SERBESTÎ 5 Nîsan 132518 Nîsan 1909 152 Asâkire Hitâb BZAESDE, s.101
50  SERBESTÎ 5 Nîsan 132518 Nîsan 1909 152 Asker Kardeşlerime

    

ESDE, s.105İ.R., s.292
51 MÎZÂN 5 Nîsan 132518 Nîsan 1909 129 Ey, Asâkîr-i Muvahhidîn! MTH, s.286
52 MÎZÂN 5 Nîsan 132518 Nîsan 1909 129 Cem’iyyetlere Hitâb MTH, s.286
53 SERBESTÎ 7 Nîsan 132520 Nîsan 1909 152 (ayni yazının devâmı) MTH, s.286
54 VOLKAN 7 Nîsan 132520 Nîsan 1909 110 Asâkire Hitâb MTH, s.286BZA

ESDE, s.101

İ.D., s.574

55 VOLKAN 7 Nîsan 132520 Nîsan 1909 110 Cem’iyyetlere İhtâr-ı Mühim MTH, s.286BZA

ESDE, s.103

İ.D., s.576 (Sadâ-yı Vicdân, bu makālenin sonunda)

56 VOLKAN 7 Nîsan 132520 Nîsan 1909 110 Sadâ-yı Vicdân MTH, s.286BZA

ESDE, s.104

İ.D., s.576  (Cem’iyyetlere İhtâr-ı Mühim’in sonunda)

57 SERBESTÎ 7 Nîsan 132520 Nîsan 1909 154 Umum
Zâbitlerimize
MTH, s.286
58 SERBESTÎ 7 Nîsan 132520 Nîsan 1909 154 Umum Zâbitânımıza BZAESDE, s.106

İ.R., s.293

59 İKDÂM 22 Şubat 133622 Şubat 1920 8273 Kürdler ve Osmanlılık
İkdâm Cerîde-i Mu‘teberesine 
(Şerif Paşa’nın Ermeniler ile i’tilâfı; Kürdler’in hiddet ve galeyânı)

*

İkdâm Cerîde-i Mu‘teberesine (Ahmed Ârif, Muhammed Sıddık, Saîd-i Kürdî)

ESDE, s.106İ.D., s.577

İ.R. , s.301

 

60 SEBÎLÜRREŞÂD 4 Mart 13364 Mart 1920 461 Kürdler ve İslâmiyet ESDE, s.107İ.D., s.578

İ.R., s.304


KAYNAKLAR:

BZA: Bedîüzzaman Ajandası 2010, Yeni Asya Neşriyat. Gazete sayıları verilmemiş.

ESDE: Yeni Asya Neşriyat, “Eski Saîd Dönemi Eserleri” – 2009

MTH: Bedîüzzaman Saîd-i Nursî MUFASSAL TÂRİHÇE-İ HAYÂTI – 1998, Abdükadir BADILLI

İ.D.: İçtimâî Dersler – Zehrâ Yayıncılık (5)

İ.R. : İctimâî Reçeteler -1990, Tenvir Neşriyat

(5): http://www.nuralemi.com/risale_i_nur_konu_listesi.php?id=36