En Büyük Hasletlerden Biri; Cömertlik.

İslam inanışında cömertlik en büyük hasletlerden birisi olarak kabul edilir. Hem Kur’an ayetlerinde, hem de hadislerde cömert olmak tavsiye edilerek faziletinden bahsedilir..

Cömertlik, kişinin manevî temizliğine sebep olan, onu ateşten koruyan bir haslettir. “Temizlenmek için malını hayra veren en muttakî  (Allah’a karşı gelmekten en çok sakınan kişi) kimse o ateşten uzak tutulacaktır” (Leyl,s. 92/17-18).

Hz. Peygamber Efendimiz (s.a.m) cömert kimse hakkında şöyle buyurur:  “Cömert kişi, Allah’a yakın, Cennet’e yakın, insanlara yakın ve Cehennem ateşinden uzaktır. Cimri insan da, Allah’tan uzak Cennet’ten uzak, insanlardan uzak, Cehennem ateşine yakındır. Cömert cahil, ibadet eden cimriden Allah’a daha sevimlidir” (Tirmizî, “Birr”, 40).

Sevgili Peygamberimiz (s.a.m) Hz. Ebubekir’in (r.a) kızı Esma’ya şu tavsiyede bulunmuştur. “Kesenin ağzını bağlama ki, Allah da sana kesenin ağzını bağlamasın. Saymadan ver ki Allah da sana saymadan versin” (Buharî, “Zekat”, 21).

Mallarını gece gündüz, gizli ve açık hayra sarf edenler varya, onların mükâfatı Allah katındadır. Onlara korku yoktur, üzüntüde çekmezler.“(Bakara,s.2/274)

Cömerliğin övüldüğü bir başka ayetAllah’ın verdiklerinden Allah yolunda harcanması emredilmiş, şeytanını insanı fakirlikle korkutacağı  belirtilmiştir.(Bakara s. 2/267-268)

Dinimiz tefritten (aşırılık) kaçınmayı her zaman teşvik etmiş,cömertlik yapıyorum diye ailesini başkalarına muhtaç hale getirecek  davranışlardan uzak durmayı emretmiştir.(İsrâ, s.17/29)

Sizden birinize ölüm (alâmetleri) gelip de: “Ey Rabbim, beni yakın bir zamana kadar geciktirsen de, sadaka veren ve salihlerden olsam” demeden önce size, rızık olarak verdiğimiz şeylerden (Allah yolunda) harcayın.”(Münâfikûn,s. 63/10).” Cömert insan verdikçe Allah’ta ona verir“. (Se’be,s. 34/39).

Hz. Ali (r.a) şöyle buyuruyor: “Güzel huyların en güzeli cömertliktir.

İnsan içtimai hayatta olduğu için, Allah’ın kendisine verdiği nimetleri ve imkanları diğer insanların ve canlıların istifadesine sunanması imanının bir çeşit tezahürüdür. Cömertlik te insana Allah’ın vermiş olduğu imkanları muhtaçlara  meşru  daire de kalmak şartı ile  Allah rızası için insanlara yardım ve ikramda bulunmasıdır.

Cömert insan kendisi ile de toplumla da barışıktır. Huzur içindedir. Zaten yapılan ikramın içinde manevi bir ücret vardır. O yüzden  Mümin, yaptığı bu fedakarlık karşısında başka bir şey beklemez.

Cömert kişi Allah’a yakın, insanlara yakın, Cennete yakındır. Cehennemden uzaktır. Cimri ise Allah’tan uzak, Cennetten uzaktır.Cehenneme yakındır.Cömert olan cahil Allah’a, kendini ibadete veren cimri kimseden daha sevimlidir.”(Camü’s Sağir, Hadis No:2412 , Tirmizi “Birr”,40)

Peygamberimiz (s.a.m.) elindeki malı cömertce hak yoluna harcayan kimsenin imrenilecek iki kişiden biridir.” buyuruyor.(Buhari.” İlim”,15) ve cömertliğin zıddı olan cimriliği Müslümana asla yakıştıramamıştır.”(Tirmizi,” Birr” 41)

Cimrilikten de sakınınız; zira,cimrirlik sizden önceki ümmetleri helak etmiş, onları haksız yere birbirlerinin dökmeye haramları helal saymaya sürüklemiştir.”(Müslim,”Birr” 56-2578)

Cimrilik, mal biriktirme hırsıyla, harcamaktan ve hayır yapmaktan kaçınmaktır. Cimrilik bir hastalıktır. Ve bu hastalıktan kurtulmanın yolu asgari ölçülerde Allah yoluda ve Allah’ın kullarına vermektir.

Allah Resulü (s.a.m) buyuruyor: “Mümin bir kimsede iki özellik bir arada bulunmaz. Bunlar, cimrilik vre kötü ahlaktır.“(Nesa-i “Cihad”,8- Tirmizi”,Zühd”,8)

Cimrilik, kişiye verilen nimetin ve varlığın , gelecek  korkusu ile biriktirmektir.Bu nimetlerin kendisine Allah tarafından verildiğinin unutulmasıdır.Cimriliğin zararı tüm toplumadır.

Rabbim şöyle buyuruyor: “Allah’ın kendilerine lütfundan verdiği  nimetlere karşı cimrilik edenler, bunun kendileri için hayırlı olduğunu sanmasınlar..Hayır! O,kendileri için şerdir.Cimrilik ettikleri şey kıyamet gününde boyunlarına dolanacaktır.Göklerin ve yerin mirası Allah’ındır.“(Al-i İmran, s.3/180)

Mümin ihtiyac olduğunda  kendisi, çoluk- çocuğu ve toplum için harcar. Mesela: Osmanlı da herkes  devletten aldığını veya alın teri ile kazandığını Allah için harcamıştır.  Sadaka-i cariye olan ölmez eserler  bırakmışlardır. Rahmetli Ruşen Gümüş ağabaey, bana demişti: “Osmanlı paşaları ile şimdiki paşaların mal varlıklarını ve nerelere harcadıklarını bir araştır.

İstanbul Çarşamba’da ki, “Sanki Yedim Camii” bu fedakarlığa güzel bir  misaldir.

Cimri yedi dertten kurtulamaz.

1-Ya ölür,savurgan varislere kalır da Allah rızasının dışında kullanılır.
2-Yahut Allah onun üzerine zalim bir idare musallat eder de malını elinden kahren alırlar.
3- Veya bir gün şeytana uyup malını şehveti uğrunda istemeyerek  harcar.
4-Veya elindeki malı kimselere faydası olmayan bir yere  bir bina yaptırır.
5-Veya bir hırsıza rızık olur veya ateşte yanıp kül olur.
6-Veya şifa bulamıyacak bir hastalığa yakalanır da o malı o yolda harcar.
7- Veya gömdüğü yeri unutarak, ya da kimseye söylemediği için belirsiz hale gelerek unutulmaya mahkum olur.

Bunun örneği: karı-kocanın birbirlerinden gizli açtıkları hesaplarının  vefatlarından sonra devlete kalması gibi. Ya da yatağa yorgana, paltoya ceketlerin içine gizlenen paralarını eskiciye verilerek kaybolması veya elden çıkarak kimseye faydasının olmaması gibi durumlar malesef yaşanmış acı gerceklerdir..

Ahir kelam  Yaşasın çömertlik… Ne diyelim…

Erdoğan AKDEMİR
erdoganakdemir@mynet.com

Kaynak : Nurdergi.com