Müslümanların Arasındaki İhtilafları Gidermek
Kur’an Âyetleri
“Hepiniz Allah’ın ipine (dîne) sımsıkı yapışın, parçalanıp ayrılmayın.” [1]
“Mü’minler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasını düzeltin ve Allah’tan korkun ki esirgenesiniz. [2]
Hadisi Şerifler
Hz. Ebû Derdâ radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem,
“Size oruç, namaz ye sadakadan daha üstün bir şey söyleyeyim mi?” buyurdu. Sahâbe-i Kiram radıyallahu anhum,
“Evet” dediler. Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem,
“Arayı düzeltmek hepsinden daha üstündür. Çünkü arayı bozmak, tıraş edip kazımaktır. (Yani ustura ile kılların bir anda yok olduğu gibi, aradaki kavga ve çekişme ile de din yok olur.)” [3]
———————————————————————————————————————————————
Hz. Humeyd bin Abdurrahman, annesi radıyallahu anhadan şöyle rivayet etmiştir; Peygamber sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki;
“Kim iki kişinin arasını düzeltmek için birinin tarafından diğerine (hayali) sözler ulaştırırsa, o yalan söylememiş olur. (Yani ona, yalan söyleme günahı verilmez.)” [4]
———————————————————————————————————————————————-
Hz. Abdullah bin Amr radıyallahu anhuma’dan rivayet edilmiştir: Peygamber sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki;
“Canım elinde bulunan yüce Zâta yemin olsun ki, birbirini seven iki müslümanın arasının açılmasının sebebi; onlardan birinin günah işlemiş olmasındandır.” [5]
———————————————————————————————————————————————-
Hz. Ebû Eyyûb Ensari radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki;
“Müslüman birinin, kardeşinden üç günden fazla (ilişkisini kesip) onu terketmesi caiz değildir. Onlar birbirleriyle karşılaştıklarında biri yüzünü bu tarafa biri o tarafa döner. Bunlardan en üstünü (yakınlık ve ilişki kurmak için) önce selam verendir.” [6]
———————————————————————————————————————————————-
Hz. Ebû Hûreyre radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurmuştur;
“Bir müslümanın diğer müslüman kardeşiyle üç günden fazla ilişkisini kesmesi helal değildir. Kim üç günden fazla ilişkisini keser ve ölürse Cehennem’e girer.” [7]
———————————————————————————————————————————————-
Hz. Ebû Hûreyre radıyallahu antidan rivayet edilmiştir:
“Bir mü’min diğer mü’minden üç günden fazla (ilişkisini keserek) onu terketmesi helal değildir. Eğer üç gün geçerse kardeşiyle görüşüp selam vermelidir. Selamına cevab verirse ecir ve sevabta ortak olurlar. Eğer selamına cevab vermezse, o günahkâr olur. Selam veren ilişkiyi kesme günahından kurtulur.” [8]
———————————————————————————————————————————————-
Hz. Aişe radıyallahu anha’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki;
“Müslüman, müslüman kardeşiyle ilişkisini kesip, onu üç gün terk etmesi doğru değildir. O halde onunla karşılaştığında üç defa selam vermeli, eğer o hiçbirine cevab vermezse selam verenin (üç günlük ilişkiyi kesme) günahı selama cevab vermeyen kişinin üzerine yüklenir.” [9]
———————————————————————————————————————————————-
Hz. Hişâm bin Amr radıyallahu anhuma diyor ki: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellemln şöyle buyurduğunu işittim;
“Bir müslüman diğer müslümanla üç günden fazla ilişkisini kesmesi caiz değildir. Bu ilişkiyi kesmeye devam ettikleri müddetçe haktan sapacaklardır. Onlardan hangisi (barışmak için) ilk adımı atarsa onun bu hareketi ilişkiyi kesme günahına keffaret olur. İlk adımı atan kişi selam verdiğinde diğeri selamını kabul etmezse, melekler onun selamına cevab verirler. Şeytan da diğerine cevab verir. Eğer ikisi de ilişkilerini kesmiş oldukları halde ölürse, Cennete giremeyecekler ve Cennette bir araya gelemeyeceklerdir.” [10]
———————————————————————————————————————————————-
Hz. Fadâle bin Ubeyd radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;
“Kim müslüman kardeşiyle üç gün ilişkisini keserse (ve bu hal üzere ölürse) Cehennem’e gidecektir. Ancak Allahu Teâlâ Kendi rahmetiyle ona yardım ederse müstesnadır. (O takdirde Cehennem’den kurtulur.)” [11]
———————————————————————————————————————————————
Hz. Ebû Hirâs Sülemî radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;
“Kim müslüman kardeşine küserek onunla bir sene görüşmeyi terkederse, sanki o kardeşinin kanını dökmüş gibi olur. (Yani sene boyu ilişkiyi kesmenin günahı ile haksız yere birini öldürmenin günahı birbirine çok yakındır.)”
Hz. Câbir radıyallahu anh diyor ki: Peygamber sallallahu aleyhi vesellem’in şöyle buyurduğunu işittim; “Şeytan Arab Yarımadası’nda müslümanların kendisine ibadet yapmalarından (yani küfür ve şirke düşmelerinden) ümidini kesmiştir. Ancak onların aralarında fitne ve fesad yaymak ve onları birbirine karşı tahrik etmekten ümidini kesmemiştir.” [12]
———————————————————————————————————————————————
Hz. Ebû Hûreyre radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;
“Kulların amelleri her pazartesi ve perşembe günü Allahu Teâlâ’nın huzuruna arzedilir. Allahu Teâlâ o gün Allah’a ortak koşmayan herkesi affeder. Ancak müslüman kardeşine düşmanlık besleyen kimse müstesnadır. (Allah tarafından meleklere) ‘Birbiriyle barışana kadar bunları bırakın’ denilir.” [13]
———————————————————————————————————————————————
Hz. Muâz bin Cebel radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Peygamber sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;
“Şaban ayının on beşinci gecesi (olan Beraat gecesinde) Allahu Teâlâ bütün mahlûkâta teveccüh eder. Şirk işleyen ve kin tutan kimseden başka bütün mahlûkâtı bağışlar.” [14]
———————————————————————————————————————————————-
Hz. Câbir radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki;
“Pazartesi ve perşembe günleri ameller (Allahu Teâlâ’nın huzuruna) arzedlir. Bağışlanmayı isteyenler bağışlanır. Tevbe edenlerin tevbesi kabul olunur. Ancak kin tutanlar kinlerinden dolayı tevbe edinceye kadar bırakılırlar. (Yani onların istiğfar etmeleri kabul olunmaz.)” [15]
———————————————————————————————————————————————-
Hz. Ebû Musa radıyallahu anadan rivayet edilmiştir: Peygamber sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu; “Bir mü’minin diğer mü’minle olan münasebeti, bir kısmı diğer kısmını kuvvetlendiren bir binaya benzer”. Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem (bunu söylerken) ellerinin parmaklarını birbirine geçirdi (ve bu hareketiyle, müslümanların aralarında bu şekilde beraber olmaları ve birbirlerini güçlendirmeleri gerektiğini anlatmış oldu.)” [16]
———————————————————————————————————————————————
Hz. Ebû Hûreyre radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;
“Bir kadını kocasına veya bir köleyi efendisine karşı tahrik eden bizden değildir.” [17]
———————————————————————————————————————————————
Hz. Zübeyr bin Avvam radıyallahu anh’dan rivayet edilmiştir: Peygamber sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;
“Önceki ümmetlerdeki hastalıklar size de sirayet etti. O hastalıklar hased ve buğzdur. Bunlar tıraş edicidir. Ben, kılları tıraş eder demiyorum aksine bunlar, dini tıraş edip kökünden kazıyıverir. (Bu hastalıklar yüzünden, insanın ahlâkı bozulur, berbâd olur.)” [18]
———————————————————————————————————————————————
Hz. Atâ bin Abdullah Horasânî rahmetullahi aleyh’den rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu;
“Birbirinizle musâfaha yapınız. (Bununla) kin ve düşmanlık sona erer. Birbirinize hediye veriniz, böylece birbirinizi seversiniz ve düşmanlık yok olur gider.” [19]
Prof.Dr.Mustafa Nutku
[1] Âl-i İmran: 3/103.
[2] Hucûrat: 49/10
[3] Tirmizî
[4] Ebû Dâvûd
[5] Müsned’i Ahmed, Mecma’uz Zevâid
[6] Müslim
[7] Ebû Dâvûd
[8] Ebû Dâvûd
[9] Ebû Dâvûd
[10] İbni Hibban.
[11] Taberâni, Mecma’uz Zevâid
[12] Müslim
[13] Müslim
[14] Taberâni, Mecma’uz Zevâid
[15] Müslim
[16] Buhâri
[17] Ebû Dâvûd
[18] Tırmizî
[19] Muvattâ – İmam Mâlik
Yazarlarımız
