Peygamberimizin (ASM) Meşveret Anlayışı

Meşveret, yapılacak işler hususunda, ehil olan kişilere danışmak, onlardan görüş almaktır.

Meşveret, edilenlere değer verildiğini gösterir. Onların kalblerini hoşnut eder, işin beraberce yürütülmesini sağlar.

İslâmî yönetim şeklinin temel özelliklerinden biri meşveret  olduğu için yönetim şekli de bu kelime ile ifade edilir.

Ana-babanın çocuklarını sütten kesmeye karar vermelerini bile aralarında danışmadan sonra yapmaları gerektiğine işaret edilmiştir.

 Nitekim Peygamberimiz (asm)’da vahye dayanmayan hususlarda kendi şahsî görüşünü sahabelerle eşit tutardı. Hemen her hususta ashabıyla meşveret eder, onların görüşlerini alırdı.

Bedir, Uhud, Hendek savaşları öncesinde,en kritik konularda ashabına danışmış, onların fikirlerini almış, kendi düşüncesine aykırı olduğu halde ona göre hareket etmiştir.

Bu anlayış, âyetin ve sünnetin gereğidir. “Onlarla iş hususunda istişare et” âyetinin hemen ardından “Bir kere de azmettin mi, artık Allah’a güvenip dayan, çünkü Allah kendisine güvenip dayananları sever” denilmesi, meşveret kararının tereddütsüz uygulanması gerektiğini gösterir. Karar verilmişse,tereddüt göstermeden meşveret kararları uygulanmalıdır.

Resûlullah (asm) “Bir peygambere, zırhını giydiğinde, artık geriye dönmesi yakışmaz” diyerek bunun en güzel örneğini göstermiştir.

Yanlış dahi olsa, meşveret kararının arkasında durmazsanız, hiçbir karar alamazsınız! 

Peygamberimiz (asm) istişareyi esas aldı ve 70 güzide sahabi şehid oldu. Peygamberimiz (asm) bu sonucu bilmiyormuydu? Tabiki biliyordu kimseyi azarlamadığı gibi, bilâkis istişare kararına sahip çıktı ve o sahabileri teselli etti. 

Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz: Sizin fikirleriniz  doğru olabilir,ancak,meseleler meşveret edilecektir ve çoğunluğa göre karar verilecektir. Sonuç fenâ da olsa, artık “Ben dedim, beni dinleseydiniz böyle olmazdı” gibi şahsî söylemlerin hiçbir değeri yoktur, İslâmda da yeri yoktur. 

Yanlış dahi olsa, meşveret kararının arkasında durun. Zaten siz meşveret etmek, meşveret kararını çoğunluğa göre almakla mükellefsiniz. Yoksa sonuç almakla değil.

Çetin KILIÇ

www.NurNet.Org

Kaynak:

1. Risaleforum

2. sorularlaislamiyet

3. Hayrettin Karaman