Etiket arşivi: akıl

Şuur Ateşi

Şuur Ateşi

İnsan imtihan için yaratılan son mahluktur, öncesinde cinler… Biz Âdemoğlunun hilkatinde Azâzil’in kışkırtmasıyla Melaike, Cenab-ı Hakka istifsara başladığı herkesin malumudur. Azâzil bu hadiseden sonra İblis ve Şeytan sıfatlarını yüklenmiştir.

Kelam-ı Kadim, Furkan-ı Hakimde Şeytanla olan bu mükaleme şu şekilde geçmektedir:

Hicr Suresi 32-38

32.Allah, “Ey İblis! Saygı ile eğilenlerle beraber olmamandaki maksadın ne?” dedi.

33.İblis dedi ki: “Ben, kuru bir çamurdan, şekillenmiş balçıktan yarattığın insan için saygı ile eğilemem.”

34,35. Allah, “Öyleyse çık oradan, çünkü sen kovuldun. Şüphesiz hesap gününe kadar lânet senin üzerinedir” dedi.

36. İblis: “Rabbim! Öyle ise onların tekrar diriltilecekleri güne kadar bana mühlet ver” dedi.

37,38. Allah da, “O hâlde, sen vakti (yalnızca benim tarafımdan) bilinen güne (kıyamete) kadar mühlet verilenlerdensin” dedi.

Buraya baktığımızda iblis kıyamete kadar Âdemoğlunun karşısında olacağını, kibrinden vazgeçmeyip Âdemoğlunun dünya ve ukbada cehenneme ehil olacak bir vaziyete gelene kadar durmayacağını anlıyoruz.

Şeytanın normal şartlarla Âdemoğluyla bir sorunu yok. Temel sorun Rabb-ül Âleminledir. Emre muhalefet edip huzurdan tard edilmesine sebep olarak biz Âdemoğlunu görmektedir. Bu sebeple temelde ebedi bir hüsrana düşmemiz ve ukbadan önce de dünyada da cehennemi bir hali yaşatmak için sağ ve soldan yaklaşmaya çalışmaktadır. Nitekim asırlar boyunca Âdemoğlunun hayat serencamı buna şahittir. Ancak bu şekilde şeytan içindeki öfke ateşini söndürmeye çalışmaktadır.

Şeytan ve takipçileri sureten parlak kelamlar ve maskelerle Âdemoğluyla uğraşıyor. Okuduklarımız, dinlediklerimiz, izlediklerimiz, yediklerimizle… Bizler de azami derecede kendimizin ve hayatımızın şuurunda olursak bu desiselere karşı müteyakkız oluruz. Hutuvat-ı Şeytanî karda yürüyüp iz beli etmeyecek kadar hafi olabiliyor.

İşin farklı bir ciheti de Şeytan “Kendini, kendine tâbi’ olanlara inkâr ettirmekt(ed)ir.”[1] Bizlere burada düşen şeyse şu levhalara dikkat etmektir. “Hazer et, dikkatle bas, batmaktan kork. Bir lokma, bir kelime, bir dâne, bir lem’a, bir işârette, bir öpmekte batma! Dünyayı yutan büyük letâiflerini onda batırma. Çünkü çok küçük şeyler var, çok büyükleri bir cihette yutar.[2]

Bu levhalar bizlere daima teyakkuz halinde olmamızı söylemektedir. Çünkü elhamdülillah bizler ehl-i imanız, dalalet değiliz. Ama dikkat etmezsek ehl-i gaflet olup, dalalet ehline şuursuzca iltihak edebiliriz. Bu, suda ısınan kurbağalar gibi yavaş yavaş olduğu için kolay farkına varamıyoruz. Cemaatle hareket etmemiz bizleri bundan bir derece alıkoyacaktır.

“Bu sath-ı arz her asırda, her mevsimde, her vakitte daima tecelli etmekte olan o cilvelerin gölgelerini teşhir, tavsif, ilân ve izhar eder.”[3] Küre-i arzda sürekli bir tebeddiülat ve faaliyet varsa elbette ki, şeytan ve şakirtlerinin de muhtelif-ül cins desiseleri olacaktır. Bizler de bu desiselere dikkat ederek adım atmalıyız.

“Kalbinde ateş olan arz…”[4] Bu tabire de dikkat elzemdir. Çünkü nasıl kalbindeki ateşi yitirirse dünya ölecektir bizler de bizi hayatta tutan şuur ateşini kaybedersek ehl-i gaflet olarak sahnedeki yerimizi alacağız.

Selam ve dua ile

Muhammed Numan ÖZEL

[1] Lem’alar (82)
[2] Lem’alar (136)
[3] Mesnevi-i Nuriye (41)
[4] Sözler (123)

Kaynak: RisaleHaber

Aklın Nur ve Zulmete Açılan Kapısı

Aklın Nur ve Zulmete Açılan Kapısı

İslamiyet, ezelden ebede kadar gelmiş ve gelecek olan meselelere ışık tutup insanlığın karanlığını nurlandırmaktadır. İnsanlık serüveninde insanın nereden geldiği burada neler yaptığı ve nereye gideceği gibi soruları her zaman güncelliğini korumuştur. 

Nübüvvet silsilesi ve takipçileri bu sorulara akıl ve vahy çerçevesinde cevaplar vererek insanların dimağına nurlu tohumları ekmişlerdir. 

Vahyi devre dışı tutup her şeyi akla dayanarak açıklama gayretinde olan felsefi akımlar/izmlerse balçıkta bocalayıp durmaktalar. Salt nursuz akılla cevapla arayan izmler bir süre sonra kısır döngüye girerek tekrarlara düşmüştür. 

Nurlu akıllardan vahye muhatap olan tohumlar neşv ü nema bularak âlemi bir nur halitası olarak dokumuşlardır tarih boyunca. “Ebu Hanife, Şafiî, Bayezid-i Bistamî, Şah-ı Geylanî, Şah-ı Nakşibend, İmam-ı Gazalî, İmam-ı Rabbanî gibi milyonlar münevver meyveler…” [1] vererek kıyamete dek nübüvvet silsilesinden nemalanan bu ve emsali nurani dimağlar, maneviyat arısı gibi işleyecektir. 

Bu manevi arıların nurani ballarını yiyen ehl-i iman nur ve nurani âlemlerde olduğunu dikkat etse daha dünyada da anlayacaktır. Fecr Suresi 30. Ayeti kerimede gir Cennetime “vedhuli cenneti” denilmektedir. Dikkat edersek “gireceksin” şeklinde geniş zaman manası yok, hal-i hazır manası olan “gir” denilmekte. İşte bunun yolu dikkat kapısından geçiyor.

Akıl ne zaman vahyle beraber olursa nurlanıyor ve kainat da nur ve nurani manaları meyve veriyor. Ne zaman vahyden uzak düşerse tüm nur vahyin tüm zulmet de aklın etrafında kalıyor.

Çeşitli islami akım/mezheplerde de durum aynıdır. Aklı nakle tercih edenler her şeyi akılla izah edebilme çabasında olması illet ve hikmet şirazesini bozup akla uygun vahye ters olan beyanlar verebiliyor.

İllet ve hikmet şirazesinin kefeleri şüphesiz ki, Kitabullah, Rasulü Ekrem (asv)’ın sünnet-i seniyyesi, icma ve kıyastan teşekkül etmiştir.  

Bahtiyar olmak isteyen şirazenin bu dört kefesini sağlam tutar ve aklını vahye basamak yaparak alemi nur ve nurani görür. 

Selam ve dua ile 

Muhammed Numan ÖZEL

[1] Sözler (240) 

Kaynak: RisaleHaber

Yeni bir Bilim Anlayışının İnşasında, İslâmî bir Epistemoloji Önerisi (6)

Mona Lisa resminin bile, Fail ve Ustası varken; hakikî Mona Lisa’nın neden yok!?

Sonra da ortaya; “Din ayrı – Bilim ayrı; İnanç ayrı – Bilgi ayrı; Vahiy ayrı – Akıl ayrı” diyen; bu ayrımların mümkün olabileceğini düşünen; davranış ve konuşmalarında, İslâm’dan ve Rabbimiz’den bağımsız ve ayrı alanlar olduğunu zanneden; lâik ve seküler, bir nevi “çift kişilikli” bireyler çıkıyor!

“Kalbi” birşeye inanırken, “aklı” başka birşeye inanan, “nefs ve menfaâti” ise başka söyleyen ve bunun sonucunda; “davranışları”, “kâlp – akıl – nefs” üçgeninde gerilim yaşayan insanlar çıkıyor!

Kişisel bütünlük, algı ve zihni parçalanıp, bozulmuş; kâlp – akıl – nefis arasındaki boşlukları kapatamamış veya köprüleri kuramamış; camide müslüman, işyerinde kapitalist, askerde milliyetçi, laboratuvarda ateist; bir nevi “part-time müslümanlar” çıkıyor!…

Sanki “Bilim/sellik” denilen şey, insan faâliyetlerinin sonuç ve ürünü değilmiş gibi; sanki “Bilim”in, insan dışında, nesnel ve ayrı bir “özü” ve “tözü” varmış gibi; bu öze göre, sanki “Bilim”; gökte, insandan bağımsız ve ayrı bir nesne ve ideymiş gibi; “Bilim/sellik’in; evrensel ve objektif olduğu, tüm din ve inançlara eşit uzaklıkta ve tarafsız olduğu”; yani “Bilim idesi”nin, “lâik ve nötr, nesnel ve olgusal” olduğu iddia ediliyor!

Şimdi, birincisi: “Tarafsız ve objektif ve inançtan bağımsız olacağım” diye; “Bilim yapacağım, Bilimsel olacağım” diye; madde ve evrenin, açıklama ve tasvirlerinde; niye dinimi, inancımı, Rabbim’i ikinci plâna atayım; niye görmezden geleyim!? Benim için en üst değerler; “bilim veya objektiflik ve tarafsızlık” değilki!

Tamam herhangi bir dine inanmayan için, tüm din ve inançlara karşı eşit mesafede ve nisbeten tarafsız ve objektif olmak; arayışta olan o insan için, “en üst değer” olabilir ve burada (tüm inançlara eşit mesafede olmak anlamında) “tarafsızlık ve objektiflik” zaten olması gerekendir. Yani başlangıçta “hak din hangisi” diye; tüm din ve inanç ve felsefelere, nisbeten tarafsız ve aynı uzaklıktan bakarız ve bakmalıyız.

Fakat “objektif” yaptığımız bu hakikât arayışından sonra; hak din olarak “İslâm”ı (veya başka bir din veya inancı) seçmişsek; artık o insanın dil’i başka – kalbi başka, ağzı başka – kalemi başka oynayamaz! Çünkü hak – bâtıl hangi din olursa olsun; bir dine girmiş ve inanmışsa bir insan; artık o dinden taraf olduğunu söylüyor ve ilân ediyor demektir!

Şimdi, bir insan, İslâm’ın hak olduğuna, tüm samimiyetiyle inanıyorsa; hele bir de buna, aklî gerekçe ve delil – ispatlarıyla, “bilmek derecesinde iman” ediyorsa; kalbi ve aklı, sözü ve kalemi başka tarzında; yani ikiyüzlü bir şekilde (yani bir müraî ve münafık gibi, riyakârane), çift dilli ve şizofrenik bir söylem kullanamaz! Sözde “tarafsız ve objektif olacağım ve bilimsel takılacağım” diye; “failsiz” veya “faili meçhul” ve “sahte failliBilimsel İfade ve tasvirler kullanamaz!

Fakat “Bilimsellik Kriterleri ve Terminolojisi”, bir nevi “engizisyon” gibi “epistemolojik şiddet ve baskı” uygulayarak, bizi: “Evren deney ve gözlem, ölçüm ve sonuçlarını, tüm din ve inançlardan çıkarak, tasvir ve ifade etmek zorundasın!” şeklinde özetlenebilecek, “kâfirâne” bir “Bilim/sellik Prangasına” mahkûm ve mecbur ediyor! Bilimsel gözlem ve ifadelerimizi, bir ateist veya deist gibi kurgulamaya bizi zorluyor!

Bilimsellik Felsefesi’nin hem “sebebi” ve (karşılıklı, interaktif etkileşimle) hem de “sonucu” olan Bilim’in bu “epistemolojik baskısı”; herşeyin “yatay sebep – sonuç ilişkileriyle / deterministik” bir tarzda; yani failsiz, sanki madde ve evrenin otomatik bir makina ve bilgisayar gibi işlediği, bir varlık ve evren tasvirine bizi zorluyor!

Madde ve Enerji + Tesadüf ve Zorunluluk + Tabiât ve Kanun + Evrim (Adaptasyon, Mutasyon, Elenme) + Uzun Zaman = Herşey Mümkün” önvarsayım ve kabül, aksiyom  ve inancına göre; bu Ateist Kâinat Modeli’ne dayanan bir kurguya bizi zorluyor!

Bu bilim/sellik, bizi; “Sanki Allah yok(muş); varsa ve olsa bile, bu otomatik işleyişte, O’nun etki ve fiiline, zaruret ve ihtiyaç duyulacak, mantıkî bir zorunluluk ve ampirik bir sebep boşluğu yok(muş)” inancına göre, cümle ve ifadeler kullanmaya zorluyor! (Burada, Bilim’in “Tanrı’yı gerektirecek sebep boşluğu yok” ifadesindeki; bizim Allah’a inanma gerekçemizi, “Boşlukların Tanrısı / God of the Gaps” olarak tanımlamasındaki yanlışa hiç girmiyoruz!)

Bilim ve Bilimsellik’in bu “epistemolojik baskı ve şiddetiyle”; Bilimsel Araştırma ve ölçümlerin tasvir ve ifadesinde; zihinlerde, “Tanrı’nın olmadığı / olsa da karışmadığı ve zaten evren kendi başına işleyebilip, O’na ihtiyaçta olmadığı”; (yani “Kayyum Allah” yerine, bizatihî “Kayyum Kâinat” İnancı); yani “ateist ve materyalist, natüralist ve determinist” bir kâinat tasviri inşa edilir!

Elhasıl: Bilimsellik Felsefesi’nin “evrenin varlık ve işleyişinde, fail ve özne olan Allah yok(muş), varsa ve olsa bile bu işleyişe karışmıyor(muş); zaten sebep ve mekanizma, kanun ve kuvvetler, faile gerek kalmadan pekalâ bu işleri yapabilir ve yapar(mış)”ateizm şıkkına” göre; bu önvarsayım ve inanca göre, Bilimsel Bilgi kodlanır ve bu “alt/derin/bilinçaltı/subliminâl mesaj” arkafon/eşliğinde, şuuraltımıza telkin ve tekrar, ilka ve icbar edilir!

Kâinattaki Bilgi’nin (veri / data – information – knowledge), Ateist Bilimsellik (scientific / scientificness) Filtresinden geçerek, Bilim (science) hâlini almasını kabul ederek; böyle Bilim yapmak, Bilimsel Davranmak; aslında ve hakikâtte, inkâr ve şirk’e delil üretmenin diğer adı olmaktadır!

Üstelik: Bilim’in bu “küfür / inkâr / şirk inancı” sanki doğruymuş gibi; sanki Bilimsel olarak gözlenip – ispatlanmış gibi, evren ve işleyiş tasvirleri yapan cümleler kullanmanın, (yani aldatmanın) diğer adı olmaktadır!

Bu açıdan “Bilim/sellik”; Rabbimizin kâinatla ilişki ve illiyetini; algı ve zihinde kesme ve kopartma; çağrışım ve hayâlde, karartma ve köreltmenin diğer adı olmaktadır! Ateizm veya Deizm’e, küfür ve şirk’e delil üretmeye çalışma ve bu felsefî inançlar sanki doğruymuş gibi Bilimsel İfadeler kullanmanın diğer adı olmaktadır!…

İkincisi: Önceki yazılarımızda demiştik: Tarafsız ve olgusal ifade, nötr ve lâik bilgi; Dil ve Mantık açısından mümkün değil. Yani “Dil’in mantığı” ve “Mantık’ın dili”, ayrıca “insanın beşerîliği” icabı, böyle birşey imkânsız. Bu sebepten; gözleyip – ölçtüğümüz birşeyi, ya “yaratıcı ve işletici, fail ve öznesi Allah var(mış)” veya “yok(muş)” olarak, tasvir ve ifadelendirebiliriz. Bunun ortası veya dışarıdan eşit mesafede bakılabilecek, tarafsız ve objektif bir gözlem ve koordinat noktası; olgusal ve nesnel bir referans açısı yok!

Bilimsellik Felsefesi’nin ürün ve sonucu olan Bilim; (güya inançtan bağımsız ve tarafsız olacağım diye!) “var(mış)”ı kabul etmediği için; gözleyip – ölçtüğü tüm olay ve olguları; “Allah yok(muş); varsa ve olsa bile, bu olay/olgu/işleyişe karışmıyor(muş)ateistik inancına taraf ve delil, destek ve onay verir tarzda kurgulayıp, tasvir eder.

Bilim/sellik; bu “ateist ve materyalist, determinist ve natüralist” inanç (ve inançsızlığına) göre; gözlem – ölçümlerini, tasvir ve inşa eder. Bilimsel Cümle ve İfadeleri, tasvir ve açıklamalarında, takipçilerine; dinimizin “Tevhidî Paradigma”sına zıt ve aykırı olan, (yani küfür ve şirk bulaşıklarıyla kodlanmış), subliminâl “Kirli Bilgi Virüsleri”ni telkin ve ilka eder!

“Tarafsız ve olgusal İfade, Nötr ve lâik Bilgi, Dil ve Mantık açısından mümkün değil; Dil’in mantığı ve Mantık’ın dili açısından, böyle birşey mümkün değil” demiştik, örneğin: Dil ve Mantık açısından; “eser, fiilsiz ve müessirsiz ve fiil de, failsiz olamayacağı” için ve “Bilimsellik” de, Rabbimizi “fail ve özne” olarak kabul etmediği için; (çünkü ve zaten; varlık ve işleyişinin, failsiz ve öznesiz işleyebileceği ve işlediğine inandığı için); Bilimsel Bilgi ve açıklamalarda, “fail ve sebep” olarak, Rabbimiz hariç, herşey kabul edilir: “Tesadüfün doğurduğu zorunluluklar ve zorunlulukun doğurduğu tesadüfler; madde ve enerji, uzun zaman ve kuvvet, tabiât ve içgüdü, mekanizma ve fizik yasaları, basınç ve ısı, (doğru – yanlışlığından bağımsız olarak) evrim ve mutasyon, adaptasyon ve elenme vs.” gibi…

Yani: “Bilimsellik”in, gözlem ve deney sonuçlarını, Yatay Neden – Sonuç Şablonuyla, Deterministik Kalıpta tasvir ve ifadesi; “bu işleyiş ve sonucunun, fail ve öznesi yok(muş), Rabbimiz karışmıyor(muş), zaten bu işleyişte O’na ihtiyaçta yok(muş)” virüsünü, subliminâl mesaj olarak, bilinçaltımıza kodlar!

Mona Lisa resminin bile, neden ve nasıl’ı, tuval–boya–fırça hareketleriyle açıklanamazken!…

Yukarıda özetlediğimiz 2 maddenin sonucu olarak: Şimdi, bir “müslüman” olarak yön ve tarafını seçmiş bir kişi; Bilimsel Konferans veya Makalelerinde (inancını askıya alır biçimde veya yoksayıp, yalanlar biçimde): “Burada olgusal ve bilimsel olmalıyım; şu ânda, din/im’den bağımsız ve tarafsız davranmalıyım” diye, (ki yukarıda demiştik; evren gözlem ve ifadelerinin, tasvir ve açıklamalarında; tarafsızlık ve objektiflik, nesnellik ve olgusallık; zaten mümkün değil); ateizm ve deizm veya agnostizmle uyumlu ve onları onaylar biçimde, ifadeler kullanamaz! Böyle yaparak; küfür ve şirkle uyumlu ve çelişmeyen; hattâ onlara delil ve destekler biçimde, tasvir ve ifadeler kullanamaz!

Çünkü ve zaten “Kelime-i Şehadet”; tam olarak, dilinle ve yaşayışınla, davranış ve hâlinle bunu göstermek ve buna şehadet ve şahidlik etmek demek değil midir! Yani: İçi – dışı bir olmak, yani samimiyet değil midir! Yani katıksız, hâlis “ihlâs” demek değil midir!?

O hâlde: “Bilim/sellik; tanım ve ta’rif, amaç ve yöntem olarak ‘ne, nasıl, neden’ gibi soruların cevabını arar; ‘kim, niçin, niye, gaye ve anlamı ne’ soruları Bilim’in dışındadır” diyerek; yani evrendeki “bilgi”yi, “ateist ve materyalist, natüralist ve determinist” inanç ve felsefelerle uyumlu ve onları destekleyecek şekilde; yani Ateist Bilimselllik Paradigması’na göre kodlamak ve dizayn etmek doğru değil.

Halbuki değil evrenin, herhangi bir masa veya sandalyenin bile; fail ve ustasından bahsetmeden, “nasıl ve neden”i açıklanamaz ve rasyonalize edilip, nedensellenemez!

Örneğin: Gerçeğinin taklidi olan, yani 2 boyutlu ve cansız bir “Mona Lisa” tablosundaki sanat ve fiilin nasıl ve nedenini anlatırken bile, “Da Vinci” gibi bir “fail ve ressam, usta ve işleyici”den bahsetmeden; yatayda kalıp, sadece tuvalin şekli ve boya – fırça hareketleriyle, Mona Lisa’nın “nasıl olduğu” ve “nedenini”, tasvir ve açıklamak bile mümkün değilken!

Yani failsiz ve öznesiz; yani sadece Yatay Sebep – Sonuç İlişkileriyle, Mona Lisa’yı rasyonalize edip, nedensellemek ve nasıl olupta olduğunu izah etmek, mümkün değilken! Bilim’in, Bilimsel Cümle ve tasvirlerinde, evrendeki 3 – 4 boyutlu canlı ve hakiki Mona Lisa’yı “nedenseller” ve “nasıllarken”; failsiz ve ustasız cümleler kurması, tasvirler yapması saçmadır; gördüğünden göremediğine ulaşan insan kabiliyet ve aklına hakarettir!

“Bilimsellik”, meselâ “portakal” için: “Bu meyveyi Allah yapmadı ve yaratmadı. Allah varsa bile, evrenin işleyişinin tabiî ve doğal bir sonucu olan bu portakalın üretimine müdahil olması da gerekmiyor! O varsa ve olsa bile, rolü, en fazla, ‘evren’ sistemini kurmak ve ilk hareket ve enerjiyi vermek olabilir, o kadar” diye, kendi inanç ve ateizmini dayatacak ve biz de bir müslüman olarak, hiç rahatsızlık duymayacağız!

Bırak rahatsız olmayı; Bilim/sellik’in bu küfür ve şirk inancıyla uyumlu; hattâ çelişmeyip, bir de destek ve onay veren o “Bilimsel Cümle ve Tasvirleri” biz de kuracağız ve kullanacağız! Neymiş!?: (Güya) “Tarafsız ve objektif olacakmışız; olgusal ve Bilimsel davranacakmışız!

Kur’ân’da ve Peygamberimizin (S.Â.V.) hayatında nerede var, tarafsız ve objektif olmak!? Tam tersi: Dinimiz, bize daima “iyi – doğru – güzel”den taraf olmayı, teşvik ve tavsiye, hattâ emretmiyor mu! “Emr-i bil Ma’ruf ve Nehy-i ânil Münker” derken, siz ne anlıyorsunuz!?

Dinimizin neresinde var: “Allah yok(muş); varsa ve olsa bile, evrenin varlık ve devam, işleyiş ve sonuçlarına karışmıyor(muş)” tarzında; yani “ateist veya deist” ifadelere prim ve geçit vermek!? Bilâkis; kâinattaki tüm fiil ve faâliyetler, eser ve sonuçlar, O’nun fiil ve eseri değil mi!? “Madde ve sebep” dediklerimiz; O’nun kudret eliyle harekete geçip, işleyen; icraatında kullandığı birer “iş aleti” değil mi!?…

Bir torbada bulunan, 1’den 10’a kadar numaralanmış 10 adet taşı, aynı sırayla çekme ihtimâli bile onmilyarda birken; evrendeki sayısız düzen ve işleyişi açıklamak için, Bilim’in “operasyonel sebep” olarak kullandığı “sayısız tesadüf ve zorunluluk”a inanmak mı daha mantıklı ve doğru; yoksa bütün bu işleyişin fail ve ustası olan “Allah”a inanmak mı!?

Zaten, birşeyin olasılık hesaplarına göre gerçekleşme ihtimâli, meselâ “desilyonda 1 ihtimâlse”; bunun tersinden anlamı: O şeyi, “desilyonda 999 999 999 999 999 … 999 kesinlikte” Rabbimiz yapıyor demektir! Çünkü: İstatistik Bilimi’nin hesapladığı o “desilyonda 1 ihtimâlli işler”; her zaman, her ân gerçekleşmeye devam ediyor! Yani (sanki “zorunluymuş” gibi) desilyon yüzü olan zarların, her atışta, hep aynı yüzü geliyor! Bu da, “tesadüf”ü; olası seçenek ve alternatif açıklama olmaktan çıkarıyor!

En basit bir tavla oyununda bile, 6 yüzlü iki zar bile, her atışta hep “Dü–Şeş (6–6)” gelse; bunu “tesadüf”e vermeyip, hile olduğunu anlarken; yani bu hileyi yapan bir “fail” ararken; bu 6–6 zorunluluğuna “sebep” olan bir “fail” ararken; evrendeki hangi “zorunluluk” ve “fizik yasası” ve “doğa kanunu”, failsiz ve öznesiz açıklanabilir!?

“Bilim”, ne zaman matematiksel ve mantıksal olarak ispatladı veya hangi ampirik ve bilimsel gözlem ve ölçüm var elinde: “Evrendeki bu işleyiş ve sonuçlarının, failsiz ve öznesiz olması mümkün ki, oluyor; oluyor ki mümkün!” iddiâsının doğruluğuna dair!?

Halbuki, bu, kerameti kendinden menkûl; yani olması mümkün ki oluyor; oluyor ki mümkün sözü; bir totoloji ve safsatadan ibarettir! Yani “delil” ve “müddeâ / ispat”ın, kısırdöngüsel olarak, devamlı yerdeğiştirip, birbiri yerine kullanıldığı; yani totoloji ve kısırdöngü içeren bir mugalata ve safsata!…

Neymiş!?: “Bilim’in dinle ilgisi yokmuş; Bilim, dinlere karışmazmış; din ve inançlar da, Bilim’e karışamaz ve yol gösteremezmiş!” Diğer dinleri bilmem ama benim dinim; eve nasıl gireceğimden tut, tuvalete nasıl gireceğime ve yatakta nasıl yatacağıma kadar söylüyor!

Benim dinimde, “dünyevî” sayılan iş ve davranışlar bile; o davranışların, ahirette neticeleri olup olmaması açısından ve “dünyevî işlerimi” bile, dinî değerlerimin emrettiği şekil ve doğrulukta yapmam gerektiği için; dünyevî (dünyaya ait) sayılmayıp, uhrevîdir. Zaten, “dünya ve dünyevî hayatım” da, Rabbimin ihsan ve ni’meti, rahmet ve hediyesi olması nedeniyle; Rabbimden bağımsız ve ayrı içerik ve değer’de değil.

Yani: Hayatın hiçbir alanı, dinimden (İslâm), nötr ve yüksüz alanlar değil! Ayrıca: “Dünyevî, lâik, seküler” ismi verilip, dinden bağımsız olduğu söylenen alanlar bile; (iddiâ edilenin aksine) “nötr ve gayri kutsal” değil; ki, bu da ayrı bir yazı konusu.

Neymiş!?: “Fizik – kimya gibi ders ve bilimler ayrı; Din ve Kur’ân gibi ders ve ilimler ayrıymış!” Fakat “fizik – kimya” gibi bilimler, Rabbimin fiil ve eserlerini, konu olarak seçmişler! Nasıl din ve Rabbim’den bağımsız ve ayrı ve lâik olacaklar!? Rabbimin icraat ve eser ve sanatlarını inceledikleri için; illâki ya Rabbim veya eseri hakkında veya dinim hakkında, direkt – indirekt birşey diyecekler! (Ki zaten diyorlar!)

Kaldı ki, benim dinim kabul etmiyor; bu lâik ve seküler, modern ayrımları! Yani “Allah, Peygamber, Kitap” sadece Din Dersi’nin konusu değil veya “madde–enerji, uzay–zaman” sadece Fizik – Kimya Dersinin konusu değil; dinimin, bütünsel Tevhidî Paradigma’sından; “fen – sosyâl – din” tüm derslerin, üzerine temellendiği ana konu!

Kaldı ki, yukarıda: Bilgi” (ham data – veri – information – knowledge) ayrı, Bilim” (science) ayrıdır dedik. “Bilgi”nin kısıtlı bir çeşidi, (ölçüm bilgisi gibi); nötr ve objektif olabilir; fakat kâinatta mündemiç, içkin “bilgi”yi keşif ve gözlem ve ifade yöntemlerinden biri olan “bilim”in (science) nötr ve objektif olması mümkün değil. Buna, “Ateist Bilimsellik Felsefesi”nin izin vermemesini geçtik; en başta Dil ve Mantık açısından mümkün değildir bu dedik!

Örneğin: “Suyun 100 santigrat derecede kaynamaya başlaması”; “bilgi’dir / ölçüm bilgisidir.” Bu gözlem ve ölçüm verisi, nötr ve olgusal olabilir. Fakat iş, bu gözlem – ölçümün pratiğe dökülüp, “teknolojide” kullanım veya bu ölçüm/keşfin açıklama ve ifadesine gelince (meselâ “su”yun nasıl – neden – niçin olduğu; meselâ kaynağı olduğu “yağmur”un nasıl meydana geldiğine gelince); burada su’yun tanım ve tasviri “ya Yaratıcı ve terkip edip, ni’met olarak göndereni var(mış)” veya “yok(muş)” diye yapılabilir.

Bilim “yok(muş) varsa bile karışmıyor(muş)” ateist veya deist tarafı seçtiği için; Bilimsel cümle ve yayınlarda; “yaratma yerine, oluşum; sevk-i ilâhî/ilham yerine, içgüdü/sevk-i tabiî; ilâhî yerine, tabiî/doğal; ni’met ve rahmet yerine, gıda, yiyecek maddesi” gibi kavram ve ifadeler tercih edilip, Bilimsellik Kriteri kabul edilir.

Tüm dünyanın aynı Bilim’i kullanması, doğru olduğunu göstermez

Tanrı’yı hesaba katmadan, evren ve işleyişini açıklama ve nedensellemenin; “bilim, bilimsellik” ismiyle sistemleşip, kendi yöntem ve kavramlarını dünyaya empoze etmeye başladığı 1700 – 1800’li yıllardan itibaren, dünyaya hâkim olmaya başlayan; “ateist ve materyalist, natüralist ve determinist ve pozitivist” Bilim ve Bilimsellik Felsefesi’nin, ülke ve dinlerden bağımsız, bu kadar yaygınlaşması ve halklar üzerinde etkin olmasının nedeni: “Bilim’in; kendisinin, din ve inançlardan bağımsız, tarafsız ve objektif, olgusal ve evrensel olduğu” mitine, insanları inandırmasıdır.

1500 – 1600’lı yıllarda başlayan “Rönesans – Reform” Dönemlerinden beri; bu Bilim’i üretip – destekleyen ve teknolojiyi yönlendiren “büyük” devletlerin, buna arka çıkmasıdır.

Savaş ve sömürü, ve yenen – yenilen ilişkisi gibi süreçler; ayrıca ülke ve halklar arasında, iletişim ve haberleşmenin, çeşit ve sayı ve hızının artmasıyla da; bu “Ateist Bilim Anlayışı”, etkin ve sürâtli bir biçimde tüm dünyaya yayılmıştır.

Bu “Bilim”in yerine, alternatif bir “B/ilim Anlayışı” üretilmediğinden (üretilse bile; gelişme ve yayılması da, ayrı bir zaman ve – belki – iktidar/güce de muhtaç) dolayı da; çağımıza baskın gelip, çağa kendini kabul ettirebilmesidir.

1500’lü yıllarda başlayıp, sonra da büyük bir hızla tüm dünyaya kanser gibi sirayet edip – yayılan “Bilim/selllik Felsefe” ve anlayışına; yani “Tanrı – kâinat/varlık – insan – bilgi” arasındaki kırılma ve kopuş (epistemolojik ve ontolojik kopuş) felâketine; müslüman dünyadan, hâlen sistemli ve bütüncül bir cevap üretilmiş değil…

Bilim/sellik’in bu epistemik baskı ve şiddeti sonucu: “Bilimsellik Kriterleri, Bilimsel Yayın Kriterleri, Tez Kriterleri” gibi, kendi belirledikleri kurallar, tüm dünyaya dayatılıyor.

Böylece; Bilimsel Bilim’in “ateist ve materyalist, determinist ve natüralist” inanç ve felsefesi, epistemoloji ve ontolojisi; (içindeki, ilmî ve mantıksal eksik ve yanlışları; ayrıca ahlâk ve değer’den yoksun olması ve bütün bunların sonucu olarak, tarihte görülmemiş bir vahşette, insan ve doğaya verdiği korkunç zararlar gözardı edilerek);bilgi ve araştırma olarak, insanlığın geldiği en ileri aşama” gibi reklâm ve iddiâlarla, çağa hâkim olur ve oluyor!

Elhasıl: “Bilimsel Bilim”in, ülke ve dinlerden bağımsız, bu kadar yaygınlaşması ve halklar üzerinde etkin ve kullanılıyor olmasının nedeni: Bu Bilim’in, “doğru olması”, değildir. “Evrensel olması”, hiç değildir!

Sonraki Yazımızda; “Bilimsel Bilim yerine, niye İslâmî B/ilim’i tercih edelim? / Bilimsel Bilim’in Eksik, Yanlış ve Zararları” özelinde; “Yeni bir Bilim Anlayışının İnşasında, İslâmî bir Epistemoloji Önerisi / Bilgi’nin değil Bilim’in İslâmîleşmesi: İslâmî B/ilim” yazı serimize devam edeceğiz inşâallah.

Ayhan KÜFLÜOĞLU / 23.Mayıs.2018

Manevi Hizmetlerde Akıl ve Nakil

MANEVİ HİZMETLERDE AKIL VE NAKİL

    “Ehl-i din ve ashab-ı ilim ve erbab-ı tarîkat ise, bunların herbirisinin vazifesi umuma baktığı gibi, muaccel ücretleri de taayyün ve tahassus etmediği ve herbirinin makam-ı içtimaîde ve teveccüh-ü nâsta ve hüsn-ü kabuldeki hissesi tahassus etmiyor. Bir makama çoklar namzed olur.

Maddî ve manevî herbir ücrete çok eller uzanabilir. O noktadan müzahame ve rekabet tevellüd edip; vifakı nifaka, ittifakı ihtilafa tebdil eder.” [1]  Kadim ve muhkem olan Hakka hizmet etmek tüm islami cemaat ve meşreplerce esas olan bir gayedir. Bu gayeye müteveccihen hareket etmek ve bu gayeye müteveccihen hareket ederken müstakim kalmak herkesin esas gayesidir ve olmalıdır. Maddi meseleler asıl olan gaye olursa hedeften sapmalar baş göstermiş demektir.

 Bu sapma başlangıç noktasında belki çok küçükken açı ilerledikçe dev dalgalar husule gelmektedir. Çünkü bazıları çok insanlar için ef’al, akval ve ahvalleri delilsiz ve mesnedsiz de olsa bir hüccet oluyor. Falan abi, filan hoca bunu yaptıysa bizde yapabiliriz veya bizde bunu şöyle yapabiliriz diyerek kendisi için bir metod tayin edebilir. Ama bunda isabet ederse sorun yok. Lakin çoğu zaman şahısların kendilerine rehber tayin ettiği veya istikamet için merkeze o şahsı koyması ve o şahsın hatası güneş gibi zahir olduğu halde bir bildiği vardır diyerek körü körüne ve kendi aklını kendisince muteber olan insanların cebine koyması neticesi çok zaman hüsrandır. “Nev’-i beşerde envaen dalalete düşen fırkaların sebeb-i dalaletleri, imamlarının kusurudur.  [2] Bu sebeple kimsenin cebine aklı koymamak elzemdir körü körüne. Çünkü taklitçilikle insan bir yere varamaz.“körükörüne taklit dahi çok defa maskaralık olur.” [3] vardır bir bildiği deyip dibini görmediği suya girenler o suda gark olmuşlardır, olacaklardır ve olmaktan da kaçmaları mümkün değildir.

Sadece duyduklarına veya söylenenlere göre hareket edenlerin aklı devre dışı kalmış gibidir. Çünkü “akıl ve nakil taâruz ettikleri vakitte, akıl asıl itibar ve nakil tevil olur.” [4] Akıl ve mantık muvacehesinde hareket edilmezse akıl nakle yedirilir ve iptal edilir. Halbuki “Akıl bir alettir.”[5] Bu aleti kullanmayanlar hangi aleti kullanacaktır acaba merak ediyorum?

Hizmetler ifa ve icra edilirken de buna daha dikkat etmek gerekiyor. Bir eşya alınacakken bile ince eleyip sık dokurken neden ahiretimizi, ebedi hayatımızı doğrudan etkileyecek olan meselelerde ince eleyip sık dokumaya üşeniriz gerçekten akıl tutulmasıdır bu hal. Bu halin neticesinde ise akıl ile ve nakil ile hareket edenler arasında bir inşikaka sebep olmaktadır. Bu zamana dek olan ihtilafların temel sebeplerinden birisi de budur.

Nur talebesi olarak edille-i şer’iye bizim için bir esastır. Bu sebeple de Risale-i Nur hizmetinde aklımızı ve kalbimizi ve sair letaifimizi mesnedsiz sözlerde boğdurup kaybetmeyelim. Ve kimsenin yanında taassup ile bulunmayalım. Çünkü hiçbir cemaat, hizmet hareketi din değildir. Din içinden veya  dine hizmet eden bir harekettir.

Bu hizmet hareketlerinde hizmet ederken asla ve asla o hizmet esas olmamalıdır. Çünkü o hizmet hareketleri esas ve memba olan islamiyetin hükümleriyle çatışıp çelişmemelidir. Eğer o hareket İslamiyet ile çatışıp çelişiyorsa o hizmet hareketi muteber değildir. Orada bulunmak ise islamiyete hıyanettir. Orada bulunulmaz.

Hizmet hareketlerini akim bırakmak, tesirini kırmak için ehl-i dalalet içlerine adam sokar içerden orayı bozmaya çalışırlar. Dahilde ya inşikaka veya gayr-i müstakim hareketleri müstakim hareketler gibi göstermek gayretine düşerler. O hizmetin esaslarını bozup bu esaslara hareket eden kimseleri nazarlardan düşürtmek için akla gelmedik dalavereler çevirirler. Mesela bunun için de yaptıkları en müessir şey o hizmet erlerine iftira atmaktır. Müfterilikte akla, hayale, edebe muhalif her şeyi de istimal ederler. Ve karşılarında ki de orada en büyük rükün bile olabilir. Çünkü kendileri için büyük bir engeldir. Bu mani ortadan kaldırılmalı ve itibarsızlaştırılmalıdır. Buna dair çevresine dikkat edenler çok numunesini görecektir. İşin garibi de şu ki, müfterilikte yarışan kimseler şişirilerek o asıl ve erkanların yerine geçirilmek istenip birkaç rüya vs şeylerle bir velayet havası katılıp insanlar için hüsn-ü zan teşkil ettirilmektedir. Nice büyük sanılanlar, aslında gözümüzde büyülttüklerimiz olduğunu da görüyoruz.

Allah bu ifsad komitesini ve bunların adamlarını ve komitenin tüm şubelerini kahretsin! İslamiyetin nur ve nurani olan veçhesini herkese göstersin inşallah.

 

Selam ve dua ile

Muhammed Numan ÖZEL

[1] Lem’alar (149)

[2] Mesnevi-i Nuriye (136)

[3] Mektubat (324)

[4] Muhakemat (12)

[5] Sözler (27)

 

www.NurNet.Org

Vahiy / Nübüvvet’in; bilgi açısından Epistemolojik Değeri nedir?

“Kâinat kitabı’nın (varsa) dil ve lisanının ne olduğu ve içindeki ‘varlık’ kelime ve cümlelerinin, taşıdığı veya işaret ettiği anlamın tercümesi” probleminin çözümünde; insanın akıl ve duyuları yetersiz olup; ürettiği felsefe ve bilimi de, bunun keşfi için gerekli araçlardan yoksundur. Bu soru(n)un çözümü, ancak “vahiy / nübüvvet” denilen, dışarıdan gelen bir bilgi ve haber akışıyla mümkündür.

Bu açıdan “vahiy”; araştırmalarımız ve bilgimizi genişletmekte, insan aklı için tek imkân ve tek seçenektir. Felsefe ve Bilim’e rehberlik etme ve söylediklerinin, te’yid ve onayında da, hiyerarşik olarak en baştadır.

Fakat “vahiy” derken, burada dogmatik ve körükörüne inanılan ve dayanılan; yani taklidî bir vahiy anlayışından bahsetmiyoruz. Vahyin verilerinin, hem kâinat ve hem de insanın kendi enfüsünde tespit ve onayından sonra; böylece içselleşerek, kesinleşmiş; yani “inanç” aşamasından “bilgi” aşamasına yükselerek, “enfüsî / subjektif bilgi” hâline gelmiş; böyle bir süreç sonucunda, itmi’nanla kabul edilmiş ve teslim olunmuş bir vahiy anlayışından bahsediyoruz.

Enfüs ve âfakta temelleri ve karşılıkları bulunan böyle bir imanın dayandığı temel ve deliller; “enfüsî / subjektif bilgi” kadar olmasa da, belli seviyede başkalarına da gösterilebilen “afakî / objektif bilgi” zeminine taşınabilir.

Kâinattan elde edilmiş, yani kâinatta delil ve karşılıkları bulunan bu “objektif bilgi”nin; kişinin içdünyasında (subjektivite) de karşılıklarının bulunup, tasdik ve onaylanması sonucunda; yani kesinleşmiş subjektif bilgi” hâline gelmesinden sonra, “ilim – hidayet – iman – ibadet – hikmet – ma’rifet – muhabbet” süreci başlayabilir.

Farkedildiği üzere, buradaki “iman”; kelime-i şehadet’i söylemekle başlayıp – biten birşey değil. Kök ve gövde olarak, yani “ağaç” gibi çift yönlü büyüyen ve gelişen bir ma’rifet ve bilme ve anlama süreci. Her yeni soru ve cevapta, bir sonraki durak (soru – cevaplara) devam edilen bir yolculuk…

Anakonumuza dönersek: İnsanın kendi akıl ve duyularıyla elde ettiği “felsefî bilgi” ve bunun altkümesi olan “bilimsel bilim”, kâinatı araştırma ve gözlem – deney – ölçümlerinde “ne, neden, nasıl, ne zaman” sorularının cevabını arar ve sadece bu soruları “aklî” ve “bilimsel”  kabul eder. Zaten sahip olduğu teknolojik araç ve aklî aksiyom, kavram ve paradigmalarıyla, ancak bu soruların cevabını bulabilecek aletleri vardır.

Mevcut bilim ve felsefe, sadece bu soruların cevabı bulunabileceği inancıyla; “bilgi”nin başka imkân ve yöntemlerine çıkan / çıkabilecek yolları kapatır. Zihinlere vurduğu “bilimsellik felsefesi”nin zincirleriyle; “insanoğlunun, bilim ve felsefeden başka bir bilgi edinme yolu ve yöntemi yoktur” diyerek, vahyi reddeder veya kabul etmez.

Mevcut Bilimin, Bilimsellik Felsefesine göre; “varlık ve hareketinin anlamı nedir; kim ve niçin, ne gayeyle yapmıştır” gibi sorular, “felsefî spekülâsyon” ve “inancın” konusu olup; bunların delillendirme ve ispatı, doğrulama ve yanlışlaması yapılamaz.

Bu sebepten, örneğin: “Eser, müessirsiz ve fiilsiz ve fiil de failsiz” olamayacağı için, gayet normâl olarak evren hakkında ilk akla gelen soru olan; “kim, evrendeki eser ve işleyişin, fail ve ustası kim?” sorularını; anlamsız ve gereksiz, hatta yanlış bir soru olarak görür.

Çünkü: Evrendeki varlık ve işleyişi, “sebep – sonuç” ilişki ve şablonuyla, nedenselleyip – açıklayabildiklerini düşündükleri (daha doğrusu, inandıkları) için; evrendeki fizikî ve maddî olayların açıklama ve nedensellemesinde; herhangi bir faile, zaruret ve ihtiyaç olmadığını iddia eder, mevcut bilim ve felsefe. Evrendeki olaylar için; “kim, niye, niçin, gaye” gibi soruların, saçma ve anlamsız veya gereksiz olduğunu söyler.

Çünkü: Evrendeki “neden – sonuç” ilişkileri arasında herhangi bir boşluk veya kesiklik olmadığını; bunları tamamlamak için, araya sokmaları gereken herhangi bir “ek neden” veya “fail” aramaya lüzum olmadığını düşünürler. Çünkü onlar için Tanrı, “boşlukların tanrısıdır!” (God of the gaps) Bu anlayışa göre; “Tanrı”; sebepleri (henüz) bulunamayan olaylarda, cehaletimizi örten ve gizleyen bir kavramdır!

Sanki arada “sebepler” olunca, bu işi Rabbimiz yapmıyor, aradan çekiliyormuş gibi! Sanki olayın faili ve fiilinde, “sebepleri” hareket ettirip, “alet” olarak kullanan Rabbimiz değilmiş gibi! Sanki inşaat malzemelerinin kendi başlarına, sihirli bir şekilde uçuşmaya başlayıp, muhteşem binalar ve sanat eserleri yapmalarını mümkün görmek gibi; “sebeplerin” de, kendilerini aşan bu işleri, kendi başlarına yapabilecek potansiyelleri varmış gibi! Sanki atom ve maddelerin; esrarengiz bir şekilde, sihirlenmişçesine dönmeye ve hareket etmeye başlayıp; türlü gökdelen ve şehirler inşa etmesi gibi! Veya, evrende “otomatik mekanizma” ve “birbirine değen dişliler” var da; işin başında hammaddeyi veriyorsun, bu “hayalî mekanizmalar” da üretiyor gibi!…

Örneklerde görüldüğü üzere; Rabbimize iman ve itikadımızın sebebi ve delili, evren hakkındaki cehaletimiz değil; bilakis artan bilgimiz. İnancımızın dayanağı; anlayamadığımız ve bilmediğimiz şeyler değil; bilakis bildiğimiz şeyler. Üstelik Rabbimiz olmasa; değil evreni anlamak, anlamaya çalışacağımız bir evren bile olmazdı! Çünkü, evrenin varlığı ve varlıkta durması; Rabbimiz’in, eşyayı kudretiyle hareket ettirip, yönlendirmesiyle olur ve oluyor.

Elhasıl, Rabbimiz’in eser ve sanatlarının inceliklerini bilmek ve bu konuda hiçbir karanlık nokta kalmaması, iman ve itikadımızı zedelemez veya boşa düşürüp, gereksiz kılmaz. Ve zaten, gereksiz kılması için de hiçbir mantıklı neden olmayıp, hattâ durum tam tersidir. Çünkü: Önümdeki arabanın işleyiş mekanizmasını çözmem; arabayı yapan mühendis ve ustayı, inkâr etmemi gerektirmez; bilakis zorunlu kılar!

Fakat “ateist aksiyoma” göre düzenlenmiş ve kurgulanmış ve neyi araştıracağı ve araştırma yöntemleri de bu aksiyoma göre belirlenmiş “Bilim/sellik”; evrendeki işleyişin, bizi “ek bir sebep” veya “fail” aramaya yönlendirmediğini iddia eder. Zaten bu işleyişte herhangi bir “fail ve özneye” ihtiyaç olduğunu düşünseler veya bunların failsiz olmadığını veya ol(a)mayacağını gözleyip – keşfetseler; bu veri / bilgiyi, Bilimsel Bilgi ve açıklamalarına eklemekte tereddüt etmeyeceklerini söylerler.

Yukarıda özetle anlattığımız Bilimin Bilimsellik Felsefesinden farklı ve ayrı olarak bizim önerdiğimiz “İslâmî B/ilim” ise; Bilim’in bilimsel ve meşru kabul ettiği bu sorulara ek olarak; “kim, niçin / niye, gayesi ne, anlam ve hikmeti ne” gibi gayrimeşru soruları da, gözlem ve araştırma alanına dahil eder. Ve bunların araştırılma ve gözlem, keşif ve delil – ispatında; bazı ek yöntem ve araştırma enstrümanları, kavramsal şema ve yol haritaları sunar.

Bilim/sellik’in, kuruluş amaç ve kapsamı icabı sor(a)madığı; sorsa da, “bilimsel yönteminin” sınırlılığı ve “bilimsellik” paradigmasının eksik ve yanlışlarından dolayı cevabını bulamayacağı; “kâinattaki bu varlık ve işleyişin anlamı nedir; kim yapmış ve yapıyor; Rabbimiz bunları ne maksadla ve hangi hikmetle yapıyor; olanlar, hangi İlâhî isim – sıfat ve şuûnun tecelli ve tezahürleriyle vücuda geliyor; bunların Esmâ-ül Hüsnâ ve ahirete bakan, ‘melekutî’ vechesi nedir; ölümden sonra hayat var mı, varsa nasıldır?” gibi sorular; İslâmî B/ilim’in merkezinde bulunan, temel paradigmatik sorulardır.

İlimler hiyerarşisinde; Nübüvvet ve Vahiy, Felsefe ve Bilim’in üzerindedir

İnsanoğlu, Allah’ın ona verdiği akıl ve duyularıyla, yani düşünüp – tecrübe ederek ve gözlem – deney – ölçümleriyle, kâinatı “mana-yı ismî” bazında (yani “madde ve hareketi”, kendisi dışında bir manâ ve işaret değeri taşımaz aksiyom ve inancıyla) okuyunca, (bir dereceye kadar ve eksik ve yanlışları da olsa) çok şeyleri bilebilir ve keşfedebilir. Meselâ: Suyun kaynama derecesi ve özellikleri; madde–enerjinin içyapısı ve birbirleriyle ilişkileri gibi.

Fakat konu: Kâinat ve içindeki varlığın anlamı, taşıdığı veya gösterip – işaret ettiği mâna ve mesaj olunca; yani “mana-yı harfî” bazında (yani “madde ve hareketini”; gösteren / işaret / âyet / sembol / temsil ve misâl olarak) okumak olunca; bu alan, beşer akıl ve duyu, gözlem ve deney / tecrübesiyle keşfedilip – bilinebilecek bir alan değil. Neden değil?

Dünya üzerinde, bilinmeyen bir dilde yazılmış bir kitap bulunsa ve insanlık tarihi boyunca, o dili konuşmuş bir insan ve toplum da olmasa. Ve o dilde basılmış ikinci bir yazılı kaynak ve belge de bulunmasa; bu kitabın, tercüme ve anlamı; kitap üzerinde yapılacak bilimsel gözlem – deney – ölçümlerle bulunamaz. Veya felsefî düşünce ve mantıkî aksiyom ve çıkarımlarla bulunamaz. Böyle bir kitabın, değil tercüme ve anlamı; telâffuz, yani okunup – seslendirilmesi bile mümkün değildir.

İşte “kâinat”ta, böyle ikinci bir örneği olmayan ve ihtiva ettiği mâna ve mesajları tercüme edilebilecek lisanı bilin(e)meyen bir kitaptır. Türünün ve yazıldığı dilin tek örneği bir kitabın anlamına; akıl ve mantık, gözlem ve deney gibi yöntemler veya tarih ve fizik gibi bilimlerle ulaşılmasının mümkün olmaması gibi; “Kâinat Kitabı” için de, bu hayli hayli mümkün değildir.

Bu, “vahyin” yolgöstericiliği olmadan, varlığın tercüme ve anlamını bilmenin imkânsızlığının anlaşılması için verdiğimiz “kitap – yazar” örneği yerine; buna, bilgi ve irademiz dışında, uyutularak getirildiğimiz bir “gezegen” veya “ada” örneği de verebiliriz. Haberimiz olmadan, isteğimiz dışında getirildiğimiz bu yere, getiriliş nedenimizi, bizi getirenin maksadını, bize söylenmeden bilemeyiz. Bunu, kendi başımıza, gezegen / adayı gezerek, inceleme – araştırmalar yaparak bulamayız.

Dili bilinemeyen kitap örneğine devam edersek: Bildiğimiz kitaplar 2 boyutlu harflerle yazılmışken; anlamını aradığımız bu “Kâinat Kitabı”, 3 – 4 boyutlu harf ve nakışlarla yazılmış ve hatta “atom” gibi, her bir nokta ve harfinin içinde bile, parçası olduğu bütün’den daha sanatlı ve ayrı bir kitap yazılmış. Yani içi, dışından; küçük, büyükten daha mânidar ve sanatlı yazılmış, “içiçe bir kitaptır.

Hem de, bildiğimiz statik ve durağan kitaplardan farklı olarak; canlı ve hareketli ve devamlı; yani ânbeân yeniden yazılan muhteşem bir kitaptır. Yani kâinatı “kitap”a benzetmemiz; kâinatı anlamak ve açıklamakta yetersiz bir modelleme ve metafor olup; belki kâinatın kitaba benzerliği, “anlam ve mesaj” ihtiva etmesi açısından, sadece bir bakımdan benzerliktir.

İşte, kâinatın tercüme ve anlamı konusunda, insanın acziyetini kabul etmesiyle; yani akıl ve araştırma, gözlem ve deneyiyle, bunu keşfedip – bulmasının mümkün olmadığını bilmesiyle; “Allah – Vahiy – Kitap – Nübüvvet”e duyulan ihtiyaç ve zaruret, bedahet derecesinde akla görünür. Çünkü “varlık ve hareketinin” anlam ve gayesinin ne olduğunun cevabı için (hattâ anlamı olup olmadığının sorusunun cevabı için bile), dışarıdan gelen bir bilgi, yani “vahye” ihtiyaç zorunlu. En temelde: “Nereden geliyoruz, nereye gidiyoruz, niye geldik” sorularının cevabını, Rabbimizin bildirmeden bilemeyiz.

Çünkü: Dili bilinemeyen bir kitabın tercüme ve anlamını, ancak yazarına sorarak öğrenebiliriz. “Kâinat Kitabının” anlamını ve buraya getiriliş maksadımızı keşif ve öğrenmek için; “Yazarı”na sormak, yani “vahiy / nübüvvet”ten başka çare yok.

Burada yanlış anlaşılan nokta: Vahiy / nübüvvetin; sadece “inananlar” için bir bilgi ve haber ve delil değeri taşıyıp, bunun ise subjektif bir ispat olduğunun düşünülmesi. Bilim ve Felsefe’nin ise; inanç ve taraftan bağımsız; yani inanan – inanmayan herkes için geçerli, objektif bilgi ve deliller sunduğunun zannedilmesidir. Halbuki bu yanlış bir düşünce olup; neden yanlış olduğunun izahı için, “Bilgi/bilmek ve İnanç/inanmak arasındaki Ayrım Yapay ve Aldatıcıdır” yazımıza bakılabilir.

Diğer yandan; “objektif – subjektif” ayrımı da yapay ve aldatıcıdır. Çünkü biz, objektiviteyi, subjektivitede deneyimleriz; âfakı, enfüsümüzde algılarız. Hatta içimizdeki bu algı ve bilmeden sonra ancak, o şeyin “objektif – subjektifliğine” karar verebiliriz. Burada objektifin, subjektiften farkı; sadece yaygınlığı; yani herkesin kendi subjektifinde aynı şeyi deneyimlemesine “objektif” denilmiş.

Objektif – subjektif ayrımı, yapay ve aldatıcıdır demiştik. Meselâ, “objektif” gözlem örneklerinden; “ateşin yakıcılığı” ve “suyun kaynama derecesi” kişiden kişiye değişmez ve aynıdır. Fakat biz bunu; ateşin bizde, derimizde uyandırdığı “yakma hissinden” veya veya gözümüzde uyandırdığı “yakma görüntüsünden” ve suyun da gene (eğer o deneyi biz yapmışsak) gözümüze yansıyan “kaynama görüntülerinden” biliriz. Yani o “objektif” deneyimin; içimizde, “subjektif” olarak bizde uyandırdığı ve tetiklediği his ve algı ve görüntülerden biliriz.

İçimizde duyduğumuz bu “subjektif hislere”, “objektif” denilmesinin nedeni ise: Her insanın, o deneyimi aynı algılaması ve aynı şeyleri hissetmesidir sadece. Vahiy ve Nübüvvet’in, “objektif delil” görülmemesinin nedeni ise; çoğu insanın bunların delil ve hakikâtine nüfuz edememesidir sadece.

Üstelik; insandan tut, tâ hayvan ve bitkilere; hatta cansız nesnelere kadar, kesintisiz devam eden çeşitli “vahiy akışları” vardır! Bu akış; derece ve mahiyet olarak, Peygamberlere gelen vahiyden farklı ve ayrıdır. Yer ile gök arasındaki bu çiftyönlü alışveriş ve bağlantı hiç kopmaz; kesintisiz devam eder. Bu, ayrı bir yazının konusu olduğu için, burada bırakıyoruz.

Bilim/sellik Paradigmasının tarafsız ve objektif olamayacağı ve olmadığından bahsediyorduk. “Bilim” de dahil olmak üzere, her düşünce ve yöntemin, doktrin ve ideolojinin, disiplin ve ekolün, başlangıç olarak dayandığı ana aksiyom ve varsayım, önkabül ve postulatları vardır ki; bu aksiyomlara her ne kadar “önvarsayım” da denilse ve başlangıçta gerçekten öyle de olsa; son tahlil ve temelde, bu aksiyomlar bir “inanç”tır ve bir inanca dayanır veya dönüşür; zaten bu sebepten dolayı da kolay kolay terkedilmezler. Bu öninançlar, başlangıçta apriori, delil – ispatsız doğru kabul edilip; düşünsel sistem ve yöntem, bu önsabiteler üzerine bina edilir.

Peki “Bilimsel Bilim”in önvarsayımları nelerdir? Başlangıçta yola çıkarken, neyi ve neleri “doğru ve gerçek” varsaymıştır? İslâmî B/ilim yazılarında defaatle vurguladığımız gibi: Evrende herhangi birşeyi gözler ve inceler, araştırır ve ölçerken ve bunun sonucunda elde ettiğimiz “veri ve bilgi, ölçüm ve keşfimizi” dile döküp, ifade ederken; (incelediğimiz bu olay ve nesnenin) ya “faili (yaratıcı ve ustası ve işleticisi) var(mış)” veya “yok(muş)” gibi ifade eder ve anlatırız.

Bu 2 şıktan yaptığımız seçime göre, evrendeki nesne ve olayları; tanım ve ta’rif, tasvir ve ifade ederiz. Bu 2 şıkkın ortası veya bu 2 şıktan ayrı ve bağımsız; yani dışarıdan bakabileceğimiz, eşit mesafede orta ve olgusal, objektif bir nokta ve koordinat sistemi yoktur.

Şimdi, zorunlu olan bu 2 şıktan, Bilim/sellik “yok(muş)” şıkkını, doğru olarak kabul etmiştir. Bu “ateist aksiyomu” sebebiyle; gözlem ve ölçümlerini, bu öninancıyla tutarlı olacak ve çelişmeyecek şekilde tasvir ve ifade eder. Yani bu “ateistik inancı” doğruymuş ve gözlenip – ispatlanmış gibi bir dil kullanır.

Yani Bilimsel Bilim ve Bilimsellik Felsefesi; tanım ve ta’rif, amaç ve yöntemi icabı “ateist ve materyalist, determinist ve natüralist” olup; bu felsefe ve inançların tarafındadır. Bu küfür ve şirk ekolleri doğru(ymuş) gibi evreni gözler ve buna göre Bilimsel tasvir ve açıklamalar yapar; Bilimsel Bilgi’yi buna göre kodlar ve kurgular. Bilim/sellik Paradigması, hep bu “küfür ve şirk aksiyomunun” ispatına çalışma ve doğru(ymuş) gibi yapma ve evreni de öyle tasvir etme çerçevesinde döner.

Bilimsellik İlke ve Kuralı olarak, başlangıç aksiyom ve önkabulünde; “evrenin varlık ve işleyişinde fail ve özne olan Allah yok(muş), varsa da bu işleyişlere karışmıyor(muş); zaten nedenler, pekalâ faile gerek kalmadan bu işleri yapabilir ve yapar(mış)” ateizm şıkkını işaretlediği için; evrendeki olayları, bu önvarsayım ve inancına göre, tasvir edip, açıklar.

Aksi hâlde, meselâ; “oluşum yerine, yaratma” demesi veya “içgüdü / sevk-i tabiî yerine, sevk-i İlâhî ve ilham” demesi veya “doğanın mu’cizesi yerine, Allah’ın mu’cizesi” demesi veya “tabiât–fizik kanunu yerine, Allah’ın kanunu ve sünnetullah” demesi veya “gıda maddesi yerine, rızık ve ni’met” demesi hiç Bilimsel olmaz, Bilim hiç olmaz!

Bilimsellik Felsefesinin ürün ve sonucu olan Bilim’in temelinde bulunan bu ateist aksiyom ve inancın doğurduğu, diğer hurafe ve inançlar için, “Bilim’den Büyüklere Masallar!” başlıklı yazımıza bakılabilir.

Haftaya inşâallah, “Vahiy / Nübüvvet’in; varlık açısından Ontolojik Değeri nedir?”

* Bu yazının bir kısmı; Üstad Bedi’üzzaman Said Nursî’nin (R.Â.), Risale–i Nur Külliyatından faydalanarak, hazırlanmıştır.

Ayhan KÜFLÜOĞLU / 01.Kasım.2017

www.metabilgi.org