Etiket arşivi: fedakarlık

Aile Sağlık

Anneler Babaları “Silik” Yaparsa!

Yorum yapın

Bir gün nişanlısından ayrılmış bir arkadaşıma ayrılma nedenini sorduğumda:

“Hocam, nişanlım ile başlarda gayet güzel anlaşıyorduk. Bazen, “Evlendiğimizde evde benim dediklerim olacak!” derdi. Ben de bunu şaka olarak algılar ve güler geçerdim. Ne zaman düğün hazırlıklarına başladık, o zaman bu düşüncesinin ciddi olduğunu anladım. İkimizin karar vermesi gereken konularda benim fikrimi sormaya ihtiyaç hissetmezdi. Sebebini sorduğumda, ‘Ben ikimiz adına da karar veriyorum ya!’ derdi. Tepki verince de; ‘Sözümün üzerine söz söylenmesinden hoşlanmam biliyorsun…”’derdi. Bu yüzden, anlaşamadık ayrıldık.”

Kızın anne ile babasının ilişkilerini sordum. Kızın annesinin otoriter olduğunu ve babasının fazla sözünün geçmediğini söyledi.

Başka bir ifadeyle babasının evde “pasif” olduğunu söyledi. “Anlayacağınız, atalarımızın deyimiyle; “Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur!” , “Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan (tüyünden) huy kapar.”  dedi.

Baba Deyince…

Sözlükte baba, “Çocuğu olan erkek” anlamına gelse de gerçek anlamda baba; önce kendini geliştiren, sonra da gelişim dönemlerine ve çocuk psikolojisine uygun olarak en güzel şekilde evladını eğiten kişi demektir.

Günümüzde bütün kavramların içeriği değiştiği gibi anne ve baba kavramlarının da içreği değişti. Anne deyince, sevgi, şefkat ve fedakârlık akla gelmesi gerekirken, günümüzde çocukların sadece temel ve okul ihtiyaçlarını karşılayan bir anne profili karşımıza çıkmaktadır.

Baba deyince de güven, otoriter, duygularını ve sevgisini kolay kolay dışa vurmayan biri olarak çağrışım yaparken; günümüzde çocuklarıyla beraber olmak isteyen fakat iş yoğunluğundan (!) dolayı onlarla bir araya gelemeyen ve otoritesini yitirmiş bir baba profili karşımıza çıkmaktadır.

Günümüzde ihtiyaçların çoğalması ve mevcut iş hayatı şartları babaları evinden ve ailesinden çalmaktadır. Fakat ailenin ve özellikle çocukların evde babaya ihtiyaçlarının olduğu çok açıktır. Çünkü çocukların kişilik ve kimlik gelişiminde anne kadar babaya da ihtiyaç vardır.

Zira kişilik gelişiminde babanın etkisi çok büyüktür. Çocuklar, özellikle erkek çocukları; güven, cesaret, aidiyet, cinsel kimlik gelişimi gibi birçok değeri babalarından öğrenmektedirler. Babayla yeterli zaman geçiren çocuklar, daha sağlıklı bir kişilik geliştireceklerdir.

Anneler Babaları “Silik” Yaparsa!

“Silik Baba” problemi; evde sözü geçmeyen ve anne modelinin baskın olduğu ailedeki babasızlıktır.

Silik baba, çocuklarına karşı ağırlığı olmayan ve kendini hissettirmeyen babadır.

Başka bir ifadeyle silik babalık; babanın bedenen evde olup annenin evde hâkimiyetinden dolayı çocuklar üzerinde söz sahibi olamamasıdır

Aile içindeki kararlarda annenin babaya söz hakkı vermediği, baba söz söylemeye çalıştığı zaman da babanın aşağılandığı, değersizleştirildiği, kusurlarının sürekli gündeme getirildiği bir ortamda yetişen çocuklar, babanın mağduriyetinden dolayı babayı yüceltmek bir yana tam tersi onu değersizleştirir. Bunun sonucunda çocuğun “Lider Baba” modeli bozulmakta, bu yüzden özellikle erkek çocuklarda kişilik bozulmalarına neden olmaktadır.

Babanın vefatıyla ya da boşanma sonunda oluşan baba boşluğunu, model olma açısından, büyükbaba, dayı, amca bir şekilde doldururken, “Silik Baba”nın boşluğunu kimse dolduramamaktadır.

Dirayet sahibi ve ağırlığı olan bir babanın yanında büyüyen çocuklar, başta temel güven duygularını geliştirecektir. Ağırlığı olmayan “Silik Baba”nın yanında büyüyen çocuklar, bundan mahrum kalacaklarından temel güven duyguları gelişmeyecek, bunun yerine pasif bir kişilik geliştireceklerdir

Annenin otoriter olduğu babanın fazla söz sahibi olmadığı aile ortamlarında büyüyen çocuklar, özellikle de erkek çocuklar için bu büyük sıkıntı olacaktır. Erkek çocukların kendisini model alabileceği babanın ağırlığının olmaması kişilik gelişimi kadar cinsel kimlik gelişimini de olumsuz etkileyecektir.

Erkek çocuklar, babaların davranışlarını gözlemleyerek ve taklit ederek öğrenmeye çalışırlar. Babanın evdeki kuralları ve uygulayışı, problemlere yaklaşımı ve çözümü, eş ve çocuklarına yaklaşımı kişilik gelişimi için önemlidir. Çocukluk yıllarında babalarıyla yeterli özdeşim kuramayan çocuklar, ergenlik ve yetişkinlik dönemlerinde olumsuz etkilenmektedirler.

Bunun yanında erkek çocuklar için baba, cinsel kimliğin ve rollerinin gelişimi üzerindeki etkisinden dolayı da önemlidir. Erkek çocukların cinsiyet rollerine ait özellikleri, babanın çocuğa uygun ve sağlıklı model olmasıyla gelişebilmektedir. 

Babanın çocuğuyla kurduğu yakın ve sıcak iletişim, çocuğun özdeşim kurmasını kolaylaştırmakta ve çocuğun kendi cinsiyet rolünü geliştirmesine yardımcı olmaktadır. Uygun model bulamadıkları zaman ise cinsel kimlik gelişimleri olumsuz etkilenebilmektedir.

Kız çocuklarının da hayatlarında tanıdıkları ilk erkek, babaları olacağı için kişiliğinin gelişmesinde baba, önemli bir yere sahiptir. Babalarıyla sağlıklı iletişim kurabilen kız çocukları, güven geliştirme konusunda daha şanslıdırlar. Erkekleri daha iyi tanıma fırsatını elde etmiş olurlar. Bu da çocuklara, iletişim kurma ve problemleri çözme gibi becerileri kazanmasının yanı sıra evlilik hayatında da faydası olacaktır.

Yine kız çocukları; babaların kişiliğinde karşı cinsi tanıma ve anlamada, kendine güven geliştirme de önemli bir figür olmaktadır. Kız çocukları babayla iletişimiyle erkekleri daha iyi tanıma adına farkındalığı sağlayacaktır.

“Silik Baba”nın yanında büyüyen kız çocukları da babalarıyla sağlıklı bir iletişim kuramayacaklarından kişilik gelişimleri olumsuz etkilenecektir. Sağlıklı bir baba modeli oluşturamayan kız çocukları, evlilik hayatlarında da sıkıntılar yaşayacaklardır.

Kız çocukları evlendiklerinde, annelerinin babalarına davrandığı şekilde, eşlerine davranacaklardır. Bu da ister istemez istenmeyen sonuçlar doğuracaktır. Aynı sıkıntı erkek çocuklar için de geçerlidir. Onlar da evlilik hayatlarında silik olacak ya da evliliklerinin sağlıklı yürümemesine neden olacaktır. Yine onlar da çocuklarına uygun model olamayacaklardır.

Annenin otoriter babanın silik olduğu bir ailede büyüyen bir kız, evlendiği zaman kocasıyla ilişkilerinde,  “Evde benim sözüm geçecek, benim dediğim olacak!” tarzında bir yol izleyecektir. Bu kız çocuğu evlendiğinde kocasından devamlı itaat bekleyecek hatta bu beklentisinin normal olduğunu düşünecektir.

Sonuç Olarak sürekli annenin sözü geçtiği; babanın kararlarda hiç söz sahibi olmadığı ortamlarda büyüyen kız çocukları, kendine itaat edecek erkekleri tercih ederken; erkek çocukları da sığınma duygusuna bağlı olarak yaşça kendinden büyük kızları tercih edecektirler.

Selam ve dua ile….

Yazılar

Kendini Anlamak

Yorum yapın

Hangi yaşta, hangi konumda olursa olsun, ruhunda iz bırakan bir takım özlem ve beklentilerle doludur insan.

Yapmak isteyip yapamadığı, söylemek isteyip söyleyemediği, bakmak isteyip bakamadığı o kadar şey vardır ki benliğini saran, zihnini meşgul eden, âdetâ içinde yıllarca barındırdığı sırlar yumağıyla ebedî yolculuğa uğurlanacak, ama hiç kimseler bilmeyecek, duymayacak, anlamayacak, derman olamayacak…

Sığınacak Rabbine bütün içtenliğiyle Yusuf peygamber gibi, iffetin nezih zirvesinde bayrak açacak tüm evrene ve seslenecek tüm haya yoksunu zavallılara, açacak en saf duygularla ellerini semâya ve duracak en yüce divana, gözünü dikecek tek bir hedefe ve istikamete ve bekleyecek BİR ve TEK olanın hükmünü… Bekleyişi ve sığınması öylesine umutlu olacak ki, gözünde ne muammâ hâli, ne umursanmaz dertleri, ne anlaşılmaz duyguları ve ne de ortaya koyamadığı yüreği elinde kalacak, sadece ve sadece ufka dikecek gözlerini, kendisini anlayacak BİR’i bekleyecek ve O’na yönelecek.

Kim bilir, belki de bu yönelişi de anlaşılmayacak birileri tarafından, ızdırap ve çilelerle dolu bir hayatın anlaşılmaz film senaryosu ukbaya kalacak ve âhiret yurdu sakinlerince ancak anlaşılabilecek!

Cennetü’n naîm ya da Cennetül firdevsi kazanmak adına teslim etse de cismini köle tüccarı (!) kervancılara, ruhunu teslim etmeyecek, abdi, kölesi kalacak Ma’bûd-u mutlakın son nefesine dek tüm zerreleriyle…

Kimi zaman olur ki, en yakınındakine bile açılamazken, en uzak görülenle teselli bulacak meşrû dairede, paylaşabilecek içindeki tüm benliğini, güç verecek, güç alacak, belki de yine anlaşılmayacak dünyaların insanı olarak kalacak, yaralarını sarmak için yeni yaraların açıldığının farkına varsa bile, çaresizliğin (oysa o çaresizlik, çarelerin dermanına ulaştıracak en güçlü vesile olmasına rağmen) çaresini arama yolunda heba ettiği özüne yeniden dönecek, acz, fakr, naks ve kusurla âlude ruhundaki boşlukların bir bir doldurulması gerektiğine inanacak en sonunda.

Evet, ruhlar ve gönüller!.. Ne esrarlı âlemlerin birer unsurudurlar ki, anlaşılmadıkları ve uyuşmadıkları birileri tarafından çarçabuk kenara konabilen, gözden çıkarılan varlığının, duygularının, beklentilerinin, algılarının ve topyekun maddî-mânevî mevcudiyetinin BİR ve TEK tarafından sahiplenmesiyle, merhamet ve şefkatle sevk ve idare edilmesiyle yeniden yörüngesinde mütevekkil bir duruşun ve gidişin ruh sükûnetine bürünmesi ve teslimiyle hayat bulmasına mesrur olacak.

İnsan denen bu esrarengiz varlığın sırlarını açmadan, ön yargılardan ve anlaşılmaz tutumlardan kaçmadan, hayatı hayat gibi, memâtı memât gibi yaşamadan, madde ötesine ulaşamadan, benliğinden sıyrılıp on sekiz bin âleme taşamadan, ruh ve gönül dünyasına yanaşamadan içindeki hasret hiç bitmeyecek!

Sizi anlamak istemeyenlerin veya anlamakta zorlananların ne hükmü var ki hayatınızı rahmetiyle kuşatanın yanında?

Sizi anlayanlar da yok değildir kuşkusuz. Bırakın takdir edilmeyi bir yana, varlığınızı hissetmeleri bile dünyaya bedel. Paylaştığınız doyumsuz sohbetlerin, lâhûtî nefeslerin, hoş kokulu atmosferin, dostluğun, kardeşliğin, kadirşinaslığın paha biçilmez anları, hayatınızın tek tesellisi olacak. Hayatı sarıp sarmalayan mutlu bir dünyanın aktörü olmak Allah’ın bir lutfu olsa gerek.

Peki ya biz? Anlayabildik mi bin bir çilenin sahiplerini? Hırs ve kıskançlık dünyasına kendini hapsetmiş olsa bile, bizden beklenti içinde olanları? Hiç sorguladık mı masumca duyguların, kırık gönüllerin meşrû isteklerin, sessiz dileklerin yakaran dilini?

Bencilliğe bencillikle mi karşılık verdik, yoksa engin gönüllere yakışan bir tavır mı sergiledik?

Belki de hiç düşünmedik, fedakârlığı tek taraflı olarak yapmamız gerektiğini… Bocaladık durduk sorgulanmış ve şartlanmış düşüncelerin kıskacında, ya da bunalıma girdik kabullenemediğimiz davranışların, tavırların, tutumların, söylemlerin hayal kırıcı tezgahında!..

Ne tam olarak anlaşılabildik sevdiklerimiz tarafından, ne de nüfuz edebildik onların ruh dünyalarına, çocuksu davranışlarına, anlaşılmaz görünen beklentilerine…

Hayat bizi öylesine sürükledi ki kumsalların ıslak zeminindeki farklı boyutlarına, haykıramadık sevgilerimizi bile, terennüm edemedik dostluğun büyülü rüyalarını, okuyamadık paylaşmanın doyumsuz romanını…

Öyle bir an gelecek ki, yol bitecek, yolculuk tükenecek. Sonsuzluk ülkesinde yaşamak üzere tehir ettiklerimizin hasretiyle ve beklentisiyle kudreti sonsuza dayanmaktan başka yol kalmayacak ki!..

Ya bir de, cennet yamaçlarındaki kurulu meclislerin sohbetleri olmasaydı? Bencilliğin, kıskançlığın, anlayışsızlığın, vurdumduymazlığın, egoizmin kıskacından arınmış, sadece ve sadece hoşnutluğun, anlayışın, güzelliğin, sonsuzluğun sınırsız olarak sergilendiği ve yaşanacağı cennet hayatının ve yeniden dirilişin sonsuzluk ülkesinde sonsuzluğa adanmış olanlarla buluşmak olmasaydı, halimiz nice olurdu?

İsmail AKSOY

Yazılar

Zamanın Sahabeleri Muhabbet Fedaileri

1 Yorum

Zaman çoğunlukla insanların kendi menfaatleri doğrultusunda hayatlarını dizayn ettikleri ve insanlara menfaatleri doğrultusunda yaklaştığı bir zaman. Bencilliğin, menfaatin ön planda olduğu insani değerlerin ve dürüstlüğün toplumda alıcı bulmadığı bir dönem.

Bu dönemde bu kadar olumsuzluğa rağmen olumlu yönde yaklaşan insanlarda yok değildir. Toplumun manevi dinamikleri olarak kabul edebileceğimiz bu insanlar Muhabbet Fedaileridir.

Bu insanlar kendileri için yaşamazlar. Başkaları için yaşarlar.

Alkışları duymaz, eleştirilere kulak asmaz, yaptıkları şeyi gösterişsiz yaparlar.

Onlar içinde bulundukları toplumu aydınlatıp insanlığı yükseltme uğrunda onlarla bütünleşip onlarla içli dışlı olurlar.

Onlar bir tohum gibidirler. Kendileri çürürken yüzlerce başakları yeşertirler.

Onlar bir ışık gibidirler kendileri yanarken başkalarınıda aydınlatırlar.

Bu insanlar dünyayı bir amaç değil bir araç olarak görürler. Ben demezler her zaman biz derler. Onlar fedakârlık abidesidirler.

Herkes gezip oynarken bu insanlar kitap okuma ve okutma derdindedir. Acaba bugün kaç sayfa kitap okurum ve kaç sayfa kardeşimin kitap okumasına vesile olurum.Kardeşimin imanını nasıl kuvvetlendiririm derdindedirler. İnsanların manevi kurtuluşunu bir ideal olarak görürüler. Bir insanın manevi kurtuluşunu bir insanın idam sehpasından kurtuluşu gibi görürler.

Bu insanlar meyve ağacı gibidirler sesiz sedasızdırlar. Hiç bir zaman sesleri sedaları duyulmaz. fakat verdikleri hizmetlerle insanlara en kıymetli, değerli meyveleri verirler. Kendilerini insanların manevi hayatını kazanacak hazineleri dağıtmakla mükellef görürler. Her zaman pozitif düşünürler.

Üstadları gibi ve Üstad Bediüzzaman’ın  yolunda :

‘’Biz muhabbet fedaileriyiz husumetle vaktimiz yoktur.’’ düşüncesi ile her insana ve her olaya pozitiftirler.

İnsanlara sevgi ve şefkat ile yaklaşırlar. Bir insanın kalbini kırmayı Kâbe’yi yıkmayla eş görürler. Halim selimdirler. Fakat hiçbir zaman korkak ve ürkek değillerdir. Kendilerine haksızlık yapıldığında haksızlığa sesiz kalmazlar.

Kısacası onlar Muhabbet fedaileridirler ahiretini ve başkalarının ahiretini kurtarmak için dünyasını ve dünya namına değerli bildiği bütün değerleri bir kenara atmışlardır. Yalnız bir şeyi gaye edinmişlerdir. Allah rızasını Allah’ı razı etmeyi gaye edinmişlerdir. Allah onlardan razı olsun.

Hamit DERMAN

Yazılar

Anne Olmak…

Yorum yapın

Toplumun ana direği ailedir.

Ailenin de ana direği annedir.

Anne olmak demek emek demektir.

Anne olmak demek fedakârlık demektir.

Anne olmak demek uykusuz geceler demektir.

Anne olmak demek hayatın anlamı demektir.

Anne olmak demek karşılıksız sevmek demektir.

Anne olmak demek şefkat abidesi olmak demektir.

Anne olmak demek merhamet timsali olmak demektir.

Anne olmak demek kendisi aç kalsa da evladını aç bırakmamak demektir.

Anne olmak demek dokuz ay karnında taşımak, dokuz yıl çocuğun peşinden koşmak demektir.

Anne olmak demek bazen acıları içine atıp dışarıya gülücükler dağıtmaya çalışmaktır.

Anne olmak demek eşini ve çocuklarını memnun etmek için saçını süpürge etmek demektir.

Anne olmak demek Peygamberimizin(s.a.v) hadisiyle merhametin dünyadaki cisimleşmiş hali demektir.

Anne olmak demek yine Peygamberimiz (s.a.v) hadisiyle Cennet bile ayakları altında olan insan demektir.

Anne olmak demek yeri geldiğinde çocuğunu yaşatmak için şahadeti tercih etmek demektir.

Ne mutlu anne olabilenlere ve ne mutlu annellik duygusunun kutsallığını yaşayabilenlere…..

Hamit DERMAN

Yazılar

Öğretmenler Ya Minarenin Başındadır Ya Kuyunun Dibinde!

Yorum yapın

Yazımıza Bediüzzaman Hazretlerinin öğretmenlerle alakalı bir mektubuyla başlayalım.

Aziz Sıddık Kardeşlerim!

“Bu zamanda avam-ı mümininin itimad etmesi ve iman hakikatlerini terddüdsüz alması için öyle muallimler lazım ki; değil dünya menfaatlerini belki ahiret menfaatlerini dahi ehl-i imanın menfaat-i uhreviyesine feda ederek o ders-i imanide her cihetle şahsi faidelerini düşünmeyerek yalnız ve yalnız hakikatlara rıza-i ilahi, aşk-ı hakikat ve hikmet-i imaniyedeki şevk-i hak ve hakkaniyet için çalışsın. Ta her muhtaç, delilsiz kanaat edebilsin. ‘‘Bizi kandırıyor’’ demesin. Ve hakikat pek çok kuvvetli olduğunu ve hiçbir cihetle sarsılmadığını ve hiçbir şey’e alet olmadığını bilsin. Ta imanı kuvvetlensin ve ‘‘O ders ayn-i hakikatdir’’desin. O vesvese ve şüpheleri zail olsun.”

Evet mektubu dikkatle incelediğmizde çok önemli mesajlar ihtiva ettiğini görürüz. Öğretmenlerin hizmet için sadece dünya menfaatlerini değil ahiret menfaatlerini dahi feda etmeleri, Cenab-ı Allah ın rızası için görevlerini hakkaniyetle yerine getirmeleri gerektiği ifade edilmektedir.

Öğretmenler fedakar olmalı. Himmet ve hamiyet sahibi olmalı. Bu manada Risale-i Nurda himmetle ilgili altın harflerle yazılması gereken harika bir söz vardır.’’Bir adamın kıymeti himmeti nisbetindedir. Kimin himmeti milleti ise, o kimse tek başıyle küçük bir millettir. Kimin himmeti nefsi ise o insan değildir’’

Şimdi himmet ve hamiyetle alakalı bir iki güzel misal verelim. Hz. Peygamberin en yakın arkadaşı ve hicretteki yoldaşı Hz. Ebubekir, peygamberden aldığı şefkat dersiyle şöyle dua eder.’’Ya Rab, beni cehennemine al ve vücudumu orada öyle büyüt, öyle büyüt ki, ehl-i imana yer kalmasın.”

Fedakarlık ama ne fedakarlık…Biz ne derece fedakarız?..

Bir başka himmet ve hamiyet dersini Bediüzzaman verir.

‘‘Beni, nefsini kurtarmayı düşünen hodgam bir adam mı zannediyorlar?

Ben cemiyetin imanını kurtarmak yolunda dünyamı da feda ettim ahiretimi de…

Gözümde ne cennet sevdası var, ne cehennem korkusu. Cemiyetin imanı namına

Bir Said değil, bin Said feda olsun!. Kur’anımız yeryüzünde cemaatsiz kalırsa

Cenneti de istemem ; orası da bana zindan olur. Milletimin imanını selamette görürsem, cehennemin alevleri içinde yanmaya razıyım.Çünkü vücudum yanarken, gönlüm gül-gülistan olur.’’

‘‘…Oğlum yoktur ki yalnız oğlumu düşüneyim. Bendeki fıtri olan bu ziyade acımaklık ve şefkatle, binler Müslüman evlatlarının hatta masum hayvanların teellümlerine karşı dahi bir rikkat, bir elem o sırr-ı şefkatle hissediyorum. Hususi bir hanem yoktur ki fikrimi yalnız ona hasredeyim. Belki bu memleket ile ve belki alem-i islamın kıt’asıyla hanem gibi hamiyet-i İslamiye noktasında alakadarım.

Ve o iki büyük hanedeki dindaşlarımın elemleriyle müteellim ve fıraklarıyla mahzun oluyorum.’’

Bediüzzaman Hazretleri kendisini ziyarete gelenleri kabul etmez, ancak öğretmenleri kabul eder.

Kendisini ziyarete gelen öğrencilere öğretmen olmalarını tavsiye eder. Öğretmenlik mesleğinin ehemmiyetiyle alakalı ‘‘öğretmenler ya minarenin başındadır ya kuyunun dibinde.’’ demekle öğretmenlerin ne derece önemli bir vazifeleri olduğu mesajını verir.

Talebelerinden bazıları öğretmendir. Mustafa Sungur hayatta olan talebelerindendir.

Mustafa Sungur Bediüzzamanın öğretmenlere çok önem verdiğini ifade eder.

Bediüzzaman çocuk terbiyesine de çok önem verir. Hatta bir sözünde’’Bu zamanda çocuk terbiyesinin ebeveynlerden çok öğretmenlere verildiğini” ifade eder.

Evet Cenab-ı Allah ilk insan ve aynı zamanda ilk peygamber olan Adem(A.S),yarattığında eşyanın isimlerini ilk olarak kendisi öğretmiştir. Sonra bütün peygamberleri milletlerine birer öğretmen olarak görevlendirmiştir.

Madem öğretmenlik böyle kutsal bir meslek o halde her öğretmen dersini en güzel şekilde anlatmalı, mesleğini en güzel şekilde icra etmelidir. Bir yandan müspet ilimleri öğretirken öbür yandan her öğrencinin kendisine, ailesine ve vatanına faydalı bir fert olması için gayret içinde olmalıdır.

Ümit ederiz ki; bu milletin bağrından çıkan öğretmenler madde ile manayı birleştirerek bu aziz milleti tekrar o şeametli eski günlerine getirir…

Kaynak: Tefekkür Dergisi, Sayı:9