Yüce mevlâmız insanlara şöyle ferman etmiş: “Ey insanlar! Muhakkak ki, biz sizi bir erkek ile bir dişiden yarattık ve sizleri kavimlere ve kabilelere ayırdık ki, birbirinizi tanıyasınız. Şüphe yok ki, sizin Allah katında en değerli olanınız, O’ndan en çok korkanınızdır. Muhakkak ki, Allah her şeyi bilendir, her şeyden haberdardır.”1 Bütün insanlığın birliğini, kavim ve kabilelere ayırma nedeni ve kulluk görevi ile alakalı hususları Cenab-ı Allah (cc) Ayetinde açıkça zikretmiştir.

Bu nedenle: Halık-ı âlem insanların dil, ırk, mezhep, soy ve sopuna bakmaz ancak takva ve a’meline bakar. Onun için â’malde rıza-i ilâhî olduğu zaman iyilikler görünür. Kötü niyetle bakıldığı zaman her şeyde çirkinlik aranır ve ona göre değerlendirir.

Müslümanlar, İslâm esaslarının temelinin ve kaynağının Kur’ân-ı Kerim ve Resulüllah’ın sünneti olduğuna iman eder, bu iki kaynağa sımsıkı sarılırlarsa elbette ki doğru yoldan sapmazlar.

Bediüzzaman, fertler arası çıkabilecek ihtilafları birer birer kapatırken kavim ve kabileler arası veya meslek ve meşrepler arasında da çıkabilecek rahatsızlıkları da kapatmaya çalışır. Sosyal hayatın tanzim ve idaresinde meslek ve meşreplerin farklılaşmaları, yardımlaşma ve dayanışmaya yönelik olmalı, aksi takdirde farklılaşmanın düşmanlık ve husumete neden olmaması gerektiğini vurgular. Nifak ve düşmanlık ancak bölünmeye sebebiyet verir, üstad bunu da insafsızlık olarak görmektedir.

Keza, Allah (cc) Kur’an’ı Kerim’de şöyle buyurur:

“Nefsini kötülüklerden arındıran kesinlikle kurtuluşa ermiştir. Kendini fenalıklara gömen kimse de ziyana uğramıştır.”2 Nefsin kötülüklerden arındırılması ise ancak İttiba-ı sünnet, farzları işlemek ve kebâiri terk etmekle olur.

Efendimiz (asm) Tebük seferinden dönerken ashabına, ” Küçük cihaddan, büyük cihada ( nefisle mücahedeye) dönüyoruz.” 3, demesi en büyük cihadın nefisle yapılan cihad olduğu ders vermiştir.

Her zaman gerek bilgide, gerek kanunun verdiği kuvvetlerde, gerek kavim ve kabilelerin güç ve istidatlardaki düstur şudur: “Kuvvet hakka hizmetkâr olmalı.”4,

Rüstem Garzanlı

20.03.2017

1-Hücürat, 13,

2- Şems süresi,âyet 9,

3-Acluni, I, 424,

4-Sözler, Lemeât,