Üç Aylar Bizi Düşünmeye Sevketmeli

Mübarek üç aylar içinde kutlanan gecelerimizde, bugün için de güzel manzaralarımız camilerimizde görülür. Minareler ışıklandırılır. Mü’minler de arka bölmelere varıncaya kadar camilerin her yerinde diz çöker, namazdan önce yapılan gecenin önemini içeren konuşmayı dinlerler. Herkes huşû içinde ruhunu yücelere yükseltmiş, bir nevi yaratılış sırrındaki espriyi yakalamaya çalışmaktadır.

Her mü’min, içinden yükselen şu sesi cevaplamakla meşguldür:

Ben neyim? Niçin bu âleme gönderildim? Yaratılışımdaki esrar nedir? Belli bir süre yaşayan insan, kendisine verilen süreyi doldurunca niçin bu âlemi terketmektedir? Günah nedir? Sevap nedir? Yapılınca içinini tırmalandığını hissettiğin hallerde günah mı işlemiş oluyorsun? Bunun aksine; huzurlu olunca yaptıklarından dolayı sevap mı kazanıyorsun? Güzel kitabımız Kur’an bizlere neler emrediyor? Okunduğu zaman bile insanın gönlüne inşirah veren bu ses nedir? Seslerdeki mananın kaynağı neresidir? Şu kadar yıldır insanlar bu sese niçin doymuyorlar? Gönüller susadığı zaman niçin Kur’an’a yöneliyor? Bu Kur’an niçin hiçbir zaman eskimiyor, berraklığı kaybolmuyor?

Daha birçok sorular… sorular…

Mü’minler daha nicelerini düşünürken mübarek gecenin bereketiyle yatsı namazların kılarlar. Namazı takiben tebrikleşirler, dağılırlar, evlerine çekilirler. Kur’an okunur, kaza namazları kılınır. Bu hal, tan yeri ağarıncaya kadar devam eder.

Mübarek gecelerimizin hemen hepsinde bu manzaraları yaşarız. Mü’minler şarza bağlanmış bir akü misali bu gecelerde enerji ile yüklenirler. Bu enerji manevi bir güçtür, onun küçük bir zerresi, idraki olanı sonsuza uçurur. Rabbine kavuşturur. İyiliklere, güzelliklere koşturrur. Onun için müslümanlar, bu mübarek gecelere kavuşmayı çok arzu ederler, sevinirler, dolup taşarlar.[24]

ÜÇ AYLAR BİR MUHASEBE AYIDIR

Üç aylar, kendimizi denetleme, değerlendirme bakımından çok önemlidir. Bir kere daha geçmişimizin muhasebesini yapıp, geleceğe hazırlıklı olmanın tedbirlerini almalı ve sormalıyız:

“Ey Allah’ı seviyorum diyen insan! Borçlu olduğun kulluk vazifeni yapabiliyor musun?

Peygamberi seviyorum diyen müslüman! Onun sünnetini, ahlâkını yaşıyor musun?

Kitabım Kur’an’dır dediğin halde emirlerine sarılıp yasaklarından kaçınıyor musun?

Allah’ın nimetlerini yediğin halde şükrünü yerine getiriyor musun?

Şeytanın düşman olduğunu Kur’an söylüyor, sen de biliyorsun. İman gücün ile karşı koyabiliyor musun?

Cennet haktır dediğin, inandığın ve onu arzuladığın halde ona lâyık neyin var?

Cehennem de haktır diyorsun –haklı olarak- korkuyorsun. Ama cehenneme sokacak kötülüklerden uzak durabiliyor musun?

Ölümün hak olduğunda da şüphe yok. Şu an ölüme hazır mısın?

Kendi suçlarını düzeltip tevbe etmek varken, onun bunun ayıbıyla neden uğraşıyorsun?

Geçen yılın bu mübarek günlerinde beraber olduğun halde, şu anda göremediğin eşin, dostun, akraba ve arkadaşlarını düşünüp kendine çeki-düzen verebiliyor musun?

Hep kendin için çalıştın, durdun. Bugüne kadar İslâm’ın yaşanmasına katkıda bulunacak bir hizmetin var mı? Kaç kişiyi müslüman yaptın? Kaç yetimin başını okşadın, karnını doyurdun, üstünü giydirdin? Senden sonra insanlığa hizmet edecek, malından, ilminden, neslinden ve örnek ahlâkından bir evlât kazanabildin mi?

Evet, bütün bunları kendimize sorup bir durum değerlendirmesi yapmak, bu mübarek günlerin, gecelerin ve ayların şuuruna varmak demektir. Her an günah lekeleriyle kirlenen dudakları duaya, gönülleri dergâha yöneltmek için verilmiş olan büyük bir fırsattır. İnsanların hayat defterine hayırların kaydedilmesine, hataların affedilmesine, sevapların verilmesine vesile teşkil eden bir nimettir.

ÜÇ AYLARIN TOPLUM HAYATINDAKİ YERİ

Aile İçinde Mübarek Günler:

Aile eğitiminde direkt olarak anlatma ile birlikte “pasif eğitim” denebilecek dolaylı anlatmanın da önemi inkâr edilemez. Dolayısıyla, mübarek günlerin manasını ve o günlerde cereyan eden olayları, muteber kaynaklardan aile fertlerine anlatıp ibadet temposunu diğer günlere nazaran artırmanın yanısıra şu işler de yapılabilir.

Maddî imkânlar elveriyorsa fazladan, elvermiyorsa, almak mecburiyetinde olduğumuz bir şeyi, “o günün hatırasına bir hediye” olarak aile fertlerimize takdim edebiliriz. Böylece, özellikle çocukların zihninde, o gün daha etkili bir şekilde yer edecektir. “Babam bana bu ayakkabıyı, Berat Gecesi hediyesi olarak aldı” diyerek, o günün diğer arkadaşlarının zihninde de bir yer işgal etmesine sebebiyet verecektir. Hanımımıza böyle bir hediye takdim etmemiz, hem sevgi bağlarını perçinleyecek hem de komşu ve akrabalar da uzun süre o günün hatırasını canlı tutarak konuşulmasına neden olacaktır. İslâmî hayatla tanışmasını istediğimiz bir insana, o günün hatırasına vereceğimiz hediye ise daha ulvî duyguların coşmasına ve belki de iman kurtarmaya sebep olabileceği gibi, ulaşmakta zorluk çektiğimiz kişilerle irtibat kurmaya da vesile olacaktır. Ayrıca, birbirine kırılmış akraba ve dostların, daha geniş manada Müslümanların barışmasını, o günleri de vesile kılarak sağlarsak, bir taşla iki kuş vurmuş ve o günü zihinlere nakşetmiş oluruz.

Daha önce düşündüğümüz akraba ve komşu davetini o günü denk getirerek, hem yapacağımız şeyi yapmış olur hem de o günün hatırasına yaptığımızı hissettirip zihinlerde kalmasına çalışırız. Çocuklarımız o gün vesilesiyle arkadaşlarını yemeğe davet edebilirler. Bir de imkânımız ölçüsünde onlara yine o gün adına birer hediye takdim edersek gönüllerine girmek için geniş bir kapı açarız kanaatindeyiz. Bunun arkasından gelebilecek bir İslâmî tebliğe de hazır hale gelirler. İşin en önemli tarafı, bütün bu hediyeleşme, davet ve geziler yapılırken, mübarek bir gün adına yapıldığından ötürü, dinin yasakladığı hal, hareket ve sözlerden de mecburî olarak kaçınılmış olacaktır.

Çocuklarımıza ileride gelecek mübarek bir günde açıp içindeki paralarla yine o günün münasebetiyle harcamalarını sağlayacak bir kumbara edindirebiliriz. Çocuk, hem de o günü sık sık zihninde evirip çevirir, hem de alışılmış olur. Arkadaşlarına o gün hediyeler alabileceğini ve bazı ihtiyaçlarını karşılayabileceğini de hatırlatmış olur. Bütün bunlarla çocuk, bizim günlerimize önem vermiş, istenmeyen gün ve gecelerle ilgilenmesine sebep veren boşluklarını doldurmuş ve Batı kültürü karşısında duyduğu ezikliği de bertaraf etmiş olur. Çocuğun rûhî terbiyesi açısından önemli bir faktör olan aşağılık kompleksinden onu kurtarmak bilmem ki, başka hangi yolla mümkün olur. Aile çevremizle yapabileceğimiz benzeri başka hususları da eklemek mümkündür.

Çarşı ve Pazarda Mübarek Günler:

Mübarek günlerde yapılması alışılagelen hususların yanısıra o günlere ait genel bir havayı estirip devamını sağlamak için çarşı ve pazarda da değişik bazı girişimlerde bulunulabilir, kanaatini taşıyoruz. Bir iki noktayı, benzer ve daha güzellerine misal teşkil etmesi gayesiyle zikretmek istiyoruz:

Büyük firmaların planladıkları kampanyaları, yakın bir mübarek günün adıyla yapmaları ve kampanya gereği zaten bastırıp dağıtma durumunda oldukları broşür ve afişlerde o günü zikretmeleri düşünülebilir. Böylece geniş kitlelere o günü ismen de olsa ulaştırma imkânı olur, hem de o günün bereketinden –niyete göre- manevî olarak yararlanmış oluruz.

Büyük firma olmayan müstakil ferdî mağazaların da o günü vesile edinerek indirimli satışlar yapmaları ve bunu afişler asarak, broşürler dağıtarak hatta radyo ve televizyonda reklam yaptırarak halka duyurmaları yine bir taşla iki kuş vurmaya sebebiyet verebilir. Yılda üç-beş defa tekrarlanacak olan bu iş, geniş halk kitlelerinin zihninde o günü silinmez harflerle yazdırabilir. Belki de zaman içinde halk, o günlere alışverişlerini bile erteleyebilir. Bunun gerçekleşmesi durumunda bize ait günler diğerlerinin karşısında hakettikleri yere oturmuş olurlar.

İş sahiplerinin gazetelere verdikleri reklam tebriklerinin yanısıra, prosedürüne uygun bir şekilde bez tebrik afişleri asmaları da düşünülecek hususlardan biri olabilir. Her caddede birkaç afişin birer hafta bile olsa, askıda kaldığını hesaba katınca faydasını tartışmaya mahal kalmaz kanaatindeyiz. Yine o günlere mahsus olmak üzere, alışveriş yapsın yapmasın, gelen her müşterinin kandilini tebrik edip bir çikolata ikram etmek, “medenî bir insan” yüklediği bir görev sayılabileceği gibi, hem bir centilmenlik hem de o günü hatırlatmanın en güzel yollarından biri olarak düşünülebilir. (…)

Tebrik kartı ve mübarek gecelerde tebrikleşme

Mübarek gün ve geceler münasebetiyle tebrik kartı postalamak ve telefon etmek öteden beri yapılan tatbikatlardan biridir. Ancak bu işin daha yoğun ve fertlerin bütünü tarafından gerçekleştirilmesi fayda ve tesirini genelleştirir.

Kendisine bir mesaj ulaştırmak istediğimiz kişilere, seçeceğimiz kartlar ve arkasına yazacağımız bir iki cümle ile bir şeyler anlatmış oluruz.

Gelişen teknolojiyi de takip ettiğimizde, bilgisayarımızın başında otururken, sevdiklerimize, elektronik posta ile mesaj göndermek saniyelik bir işten ibarettir.

Çocuklar ve gençler de akraba ve arkadaşlarına bu günleri kart ve telefonlarla hatırlatmış olacakları gibi zihinlerine de nakşetmiş olurlar. Bu kartlarla birlikte özellikle İslam’dan fazla haberdar olmayan kişilere, yarım sayfalık bir İslami bilgi de gönderirsek tebliğ görevimizin bir noktasını yerine getirmiş olabiliriz. Bu kart ve telefonların bizimle aynı çizgide bulunan insanlardan ziyade, İslami tebliğe muhtaç kişilere yönlendirilmesi, ayrı bir önem  taşımaktadır. Bu günlere has bir kart kültürü geliştirmek de mümkündür.

[24] Sami Uslu, “Üç Aylar ve Regaib Gecesi”, Diyanet Aylık Dergi, Aralık 1994, s.14-15.

Paylaşan : Abdulkadir Haktanır

Sende yorum yazabilirsin

%d blogcu bunu beğendi: