Varlıkların namazda temsili

Namaz, her tür varlığın değişik ve çeşitli ibadetlerine işaret eden kutsal bir haritadır

Ağacın namazı nasıldır? Ağacın bir namaz kılış şekli var mıdır? Ya koyunun, keçinin, devenin, dananın ve mandanın bir namaz şekilleri mevcut mudur? Daha ötesi elsiz ayaksız bir yılanın, evini sırtında taşıyan kaplumbağanın ve diğer sürüngenlerin namazından söz edilir mi? Hatta sıra dağların, sessiz sakin duran tepelerin de namazdan bir payı olabilir mi?

Kuşkusuz, bu varlıklar bizim gibi namaz kılacak değiller, fakat olsa olsa insanın namazından onların da bir payı ve hissesi vardır, denebilir. Nasıl bir payı olabilir sorusuna, şu cevapları bulmak mümkün. “Namaz, her tür varlığın değişik ve çeşitli ibadetlerine işaret eden kutsal bir haritadır” sözünden yola çıkarak şöyle bir açıklama getirilebilir.

Namazın ilk duruşu ve ilk şekli, kıyamdır, ayakta durmaktır. İnsan namazda ayakta duruşuyla bütün ağaçların duruşlarını, hiç kımıldamadan dikilişlerini temsil ediyor, bir yerde onların ibadetlerini kendi hayatında şekillendiriyor.

Çünkü hiçbir ağaç kendi adına hareket etmez, açmaz, açılmaz, dal, yaprak ve meyve vermez. Yaratıcısı adına iş görür. Başta koyun ve keçi olmak üzere evcil ve yabani bütün dört ayaklı hayvanlar da sürekli ağızları yerde, belleri bükülmüş vaziyette bir rükû halini yaşıyorlar. İnsan da rükûuyla bu canlıların bir tür ibadetlerini temsil ediyor.

Yılanlar, akrepler ve bütün sürüngenler, hatta bir bakıma deniz canlıları, duruşlarıyla insanın namazdaki secdesine işaret ediyor. İnsan da secdesiyle onların ortak ibadet duruşlarını sembolize ediyor. Dağların, tepelerin duruşları, yerlerinden kımıldamadan oturuşları namazdaki oturuşa işaret ediyor.

İnsan namazda oturuşuyla yeryüzünün birer hazine deposu olan dağların bu hallerini temsil ediyor. Böylece bütün varlıklar insanın namazında yer alıyor, insan da halife olması hasebiyle onların fıtrî ibadetlerini Rahîm olan Rabbine böylece arz etmiş oluyor.

Mehmet Paksu / Bugün Gazetesi

Sende yorum yazabilirsin

%d blogcu bunu beğendi: