Rusya’daki esarette çok sıkıntılar gördüm, Kosturma Vilayeti’nin içinde kalıyordum.
Orada da Tatarların küçük camisi vardı, Volga Nehri kenarında cami nehre bakardı.
Esir zabitler içinde çokça sıkılıyordum, Dışarıda ve izinsiz serbest gezemiyordum.
Tatarlar izin alarak bana kefil oldular, Volga’nın kenarındaki o camiye aldılar.

Bir gün Rus Başkumandanı onları teftiş eder, Teftişleri esnasında O’nun yanından geçer.
Üstad ona selam vermez ve hiç yerinden kalkmaz, İkinci kez geçer yine onu hiç umursamaz.
Üstad’ın hareketine Başkumandan çok kızar, Tercüman vasıtasıyla sebeplerini sorar.

Üstad Kafkas cephesinde epeyce hizmet verir, Rus kuvvetleri gelince O Bitlis’te direnir.
Kuvvetli bir direnişle düşmana karşı koyar, Kazaklardan çocukların kurtulmasını sağlar.
O harpte gönüllülere hep cesaret veriyor, Atını da sağa sola durmadan koşturuyor.

Hiç kimse O’nun kadar, dünyada sevilmedi, O’nun gibi bir insan, bu dünyaya gelmedi.
Bu kadar zaman geçti, sevgisi eksilmedi, Ancak bedbaht kişiler, kıymetini bilmedi.
Hala adı dipdiri, dolaşıyor dillerde, Çünkü “MUHAMMED” adı, şifadır gönüllerde.

Şam’dan ayrıldıktan sonra İstanbul’a gidiyor, Medresetüzzehra için Sultan’la görüşüyor.
Konuyu Sultan Reşat’a detaylıca anlatır, Şarka gerekliliğini Paşaya hatırlatır. Üsküp’te bir okul için ödenek ayrılmıştı, Hazırlıkları yapılmış temeli atılmıştı.