Bir ülkede güven ve sükûnet ortamının tesis edilmesi için kural ve kanunların konulması ve uygulanması ne kadar önemliyse bir ailede de eşler arasında ortak değerlerin oluşturulması o kadar önemlidir. Nasıl ki kanunları olmayan veya kanunlara uyulmayan bir ülkede anarşi ve kaos ortamı oluşursa, ailede ortak değerler sistemini oluşturamamış bir evlilikte de kavga ve gürültü eksik olmayacaktır. Ailede “ortak değerler her şeyden önce temel bir güven ve hoş görü üzerine kurulmalıdır.” Sağlıklı ailelerde bu ortak değerlerin içerisinde; muhabbet, merhamet, özür dilemeyi bilme, pişmanlık duyma ve bunu karşı tarafa bildirme, bağışlama gibi davranışlar temel ilke olarak benimsenmelidir.
Sanıldığının aksine eşlerin kişiliklerinin, evliliğin mutlu ya da mutsuz olmasında ki temel faktör olmadığı, esas temel faktörün eşlerin kendi aralarında ki değerler sistemini oluşturup ona bağlı yaşamalarının olduğu söylenilebilir. Çünkü “İnsanları mutlu eden değerler sistemlerinin ortak olmasıdır.“
Kendini evliliğe hazırlayan tüm bireylerin kendilerine ve eş adaylarına sormaları gereken bazı temel sorular olmalıdır. Bu sorulara verecekleri cevaplar “Aile şirketinin” sağlıklı yürüyüp yürümeyeceği konusunda kendilerine kılavuzluk edecektir. Bu sorulardan bazıları:
“Aile olmanızın temel amacı nedir?”
“Nasıl bir aile olmak istiyorsunuz?”
“Eşinizin ve siz bir aile olarak topluma neler verebilirsiniz?”
“Evlilik müessesesi hakkında yeterli bilgiye sahip misiniz?”
“Ailenizin geleceği hakkında ortak bir planınız var mı?”
“Evlilikteki ve hayattaki öncelikleriniz nelerdir?”
Bu soruları çoğaltmak ve çeşitlendirmek mümkün, fakat maalesef bizim toplumumuzda evliliklerin genelinde sorulmayan ve sorgulanmayan bu ve benzer durumların ileride eşler arasında sıkıntıların temelini oluşturuyor. Hele bir evlenelim Allah Kerim mantığı ile kurulan evlilikler genelde yürümüyor. “Kervan yolda düzelir” mantığı daha nişanlılık arifesinde sorun yumağı olarak karşımıza çıkıyor.
Ailede temel değerler sisteminin oluşturulmasının amacı elbette ki eşlerin birbirlerini cezalandırması, kısıtlaması ve birbirlerine üstünlük yarışına girmeleri değildir. Bu sistemi oluşturmakta ki maksat; birlikte mutlu olmak, gelişmek, ilerlemek ve olgunlaşmaktır. Burada göz ardı edilmemesi gereken en önemli unsurlardan biri de; hiç bir kural ve kaide belirlemeden yuva kuran ailelerin yanı sıra koyduğu kural ve kaidelere obsesyon (takıntı) derecesinde bağlı olan ailelerinde yanılgı içinde olduklarıdır.
Ortak Değerler Nasıl Oluşturulmalı?
Eşler arasında oluşturulması gereken ortak değerler, eşlerin kendi kişilik yapılarına ve dünya görüşlerine göre değişiklikler içerebilmelidir. Bununla birlikte en önemli nokta ailede temel kurallar konulurken, bu kuralları bütün ailenin fertlerinin birlikte görüşerek alması gerektiğidir.
Bu kurallara bazı örnekler vermek gerekirse:
• Kadının çalışıp çalışmayacağı önceden konuşulmalıdır. Bir ailede hem erkek hem de kadın çalışacaksa, eve geldiklerinde aralarında iş bölümünü nasıl yapacaklarının konuşulması daha sonra olası tartışmaları önleyecektir.
• Günümüz modern evliliklerinde eşler arasında ki en önemli tartışma sebeplerinden biri, eşlerin aldıkları maaşların nasıl harcanacağı, mali idareden eşlerden hangisinin öncelikli sorumlu olacağı ve ya birinin bu konuda önceliğinin olup olmayacağının tespitidir. Önceden konuşulup bir karara varılmayan ailelerde daha sonra bir bardak suda fırtınalar kopmasının en önemli sebebidir bu konu. Hatta birçok aile bu nedenden ötürü boşanmaya kadar gitmiştir.
• Birçok ailede ihtilaflı konuların çoğu gece geç saatlerde açılır. Tartışmalar bir türlü bitmez. Aile fertlerinin huzuru bozulur. Bu konuda eşler kendi aralarında bir kural koyup “Akşam 22:00 den sonra tartışmayacağız” diyebilirler. Bu kural tartışmalara bir sınır koyar ve havanın yumuşamasına neden olabilir.
• Tartışmaların büyümesinde ve alevlenmesindeki en büyük etkenlerden biri de; eşlerin tartışırken tartıştıkları konu haricinde geçmişte yaşadıkları veya birbirlerine yaşattıkları konuları açıp olayın büyümesini sağlamalarıdır. Yine eşler önceden anlaşıp “Neyi tartışıyorlarsa sadece o konu hakkında konuşacakları kararını alabilirler.” Bu sayede konuşulan konu dallanıp budaklanmadığı için o konuya bir çözüm bulunması kolaylaşacaktır.
• Bir başka bir kural dinleme konusunda konulabilir. Mesela taraflar birbirlerini belli bir süre sözünü kesmeden dinleyebilirler. Dinlemek her iki tarafı da daha iyi bir ruh haline sokar ve sorunlara daha iyi çözümler getirir.
……………….
Burada bazı örneklerini sunduğumuz kuralları her aile kendi yapısına göre şekillendirebilir. Ayrıca şekillendirmelidir de. Çünkü “ortak değerler ve bu değerlerden üretilen ortak kurallar, aile şirketini güçlendirir. O şirkete yatırım yapan eşlerde bu sayede yaptıkları yatırımdan meşru olarak nemalanmış olurlar.”
Uzm. Dr. Kenan Taştan / NurNet.Org / Evliliğinizin Kaçıncı Kilometresindesiniz Kitabından Alıntıdır…