Kategori arşivi: Aile Sağlık

Aile Sağlık

Müslüman’ın aile hayatında ideal ortam nasıl oluşur?..

Yorum yapın

Müslüman’ın aile hayatında beklenen odur ki, hanımla bey ortak inançta ve uygulamada olsunlar, verecekleri kararlarını birlikte istişare ile versinler, ‘evet’lerini, ‘hayır’larını ortaklaşa takdir ve tespit etsinler.

Biri ötekini zorlamasın, baskıya maruz bırakmasın, ezip üzmesin. Birlikte ideal bir aile hayatı yaşasınlar. Aile reisi olan beyin haklı isteklerine itaatte hanımın ihmali söz konusu olmasın.

Ne yazık ki, idealler her zaman gerçekleşmemektedir. Ya bey ya da hanım tarafında bazen farklı kültür, farklı mizaç, farklı alışkanlıklar ağır basıyor, bu defa birinin isteğine ötekinin sabırla tabi olma mecburiyeti doğuyor. Böylece aileyi ayakta tutacak sabır kahramanlarına ihtiyaç hasıl oluyor aile içinde…

İşte bu da aile hayatının bir gerçeği olarak çıkıyor karşımıza…

Bundan dolayı alimler diyorlar ki:

– Sabırsız aile hayatı olmaz. Sabır olmazsa karşılıklı tepkilerin ortamı gerginleştirmesi söz konusu olabilir. Bu da aile hayatını zorlaştırır, gergin ve dargın bir ortamın oluşmasına sebep olur.

Bundan dolayı maneviyat büyükleri, aile bireylerini şöyle uyarmaktalar:

– Sabır her yerde güzeldir ama aile hayatında daha güzeldir. Çünkü aile hayatındaki sabır, sadece kendisi için değil, ailenin tüm fertlerini korumaya yönelik sabırdır. Aileyi korumaya yönelik sabır ise sahibini, cennetin en yüksek makamlarına layık hale getirebilir. Nitekim sabreden hanımın cennet hanımlarının ablası makamına yükselebileceği gibi, sabreden beyin ise cennet gençlerinin ağabeyi makamına yükselebileceği bildirilmiştir.

Gazali Hazretleri, aile içindeki sabrın bu yüksek değerini şöyle anlatır:

– Hangi hanım beyinin gösterdiği uyumsuzluğa sabrederse, Allah o hanıma, Fir’avn’ın zulmüne sabreden Asiye validemize verdiği gibi sevap verebilir. Hangi bey de hanımının uyumsuzluğuna sabrederse Allah o beye de, Eyyub Peygamber’e verdiği sevap gibi sevap verebilir!..

Evet, İslam kültüründe aile hayatında sabır, böylesine yüce sevaba sebeptir. Çünkü bu sabır, (Batı’daki gibi) içi boşaltılmış sinir bozan sabır değil, tam aksine içi cennet nimetleriyle doldurulmuş müjdeli sabırdır. Bundan dolayı imanı kuvvetli bir ailede içi sevap dolu sabır, çok zorlanmadan yaşanabilir. Çünkü aile içinde İslami hayatın yaşanıp, imanlı bir neslin yetişmesi için göze alınmaktadır bu sabır. Bu sabrın ise sevabına sınır yoktur.

Nitekim Gazali Hazretleri, ailedeki sabır sevabının neden bu kadar yüceldiğine dikkatimizi çekerken şöyle der:

– Allah-u azimüşşan, Müslüman bir nesil yetişecek yuvanın dağıtılmasına razı değildir. O yüzden yuvanın mutlulukla devamını sağlayacak sabırlı hanımlara Asiye validemizin sabrı sevabını vaat ettiği gibi, sabırlı beylere de Hazreti Eyyub’un sabrı sevabını vaat etmektedir. İmanlı bir neslin korunması söz konusudur çünkü…

Aile içi sabrın değerine böylece dikkat çektikten sonra, gelelim sabra zorlayanla, sabredenin Allah yanındaki durumlarına…

– Biri hep baskı yapıyor sabra zorluyor; diğeri de hep baskıyı sinesine çekip sabretmeyi tercih ediyor, yuvada huzurun bozulmaması için. Sonunda bunların ikisi de bir olur mu mutlak adalet sahibi Rabb’imizin yanında? Siz ne dersiniz bu soruya? İsterseniz bir bakalım sabra zorlayanla sabredenin Allah yanındaki durumlarına:

– Aile içinde sabra zorlayan zalim, sabreden de mazlum adını alır. Adalet sahibi Allah, zalimle mazlumu eşit tutmaz elbette. Zalimin karşısında, mazlumun da yanında olur. Öyle ise sabra zorlayan iyi düşünmelidir. Çünkü eninde sonunda İlahi adaleti karşısında bulacaktır. Sabreden de iyi düşünmelidir. Çünkü o da eninde sonunda gösterdiği sabrının mükâfatına kavuşacaktır sonunda..

Sonuç böle olunca diyoruz ki:

– Gelin, ne birimiz zalim ne de ötekimiz mazlum olalım şu fani hayatta… Birbirimizi ezmeden, üzmeden, kırmadan mutlu şekilde sürdürelim şu imanlı bir nesil yetiştireceğimiz aile hayatımızı… Bilmem siz ne dersiniz bu örneklerimize ve hatırlatmalarımıza?..

Ahmed Şahin / Zaman

Aile Sağlık

Erkeklerin tefsir yazması yasaklansın

Yorum yapın

Geçen hafta Diyanet İşleri Başkanlığı’nın tertip ettiği ana teması “Kadın” olan Dini Yayınlar Kongresi üzerine yazmaya başlamıştım. Kongre sonrası bildirgede bir kaç takıldığım nokta oldu.

İlki şu maddeydi: “Kur’an-ı Kerîm’in kadın ayrımcılığına mesnet olabilecek ataerkil bir öze sahip olduğu yolundaki yaklaşımlar, asla kabul edilemez…” Müslüman kadınlar ve erkekler Kur’an-ı Kerîm’i kendilerine sunulan ilahi bir hidayet ve rahmet kitabı olarak görürler ve böyle inanırlar.”

Elbette Kur’an-ı Kerîm müslüman kadın ve erkekler için bir hidayet; doğru yolu gösterici bir rehberdir. Ve gösterilen doğru yol, takip edenler için rahmettir, takip etmeyenler için azaptır.

Kur’an-ı Kerîm bize aile yaşantımızla da ilgili hidayeti “doğru yolu” göstermiştir. Nisâ sûresi 34. âyet-i kerîme de “Erkekler kadınlar üzerinde kavvamdır.” buyrulmuştur. “Kavvam” yönetici ve koruyucu, demektir. Yani Yaradan’ımız evin reisini “erkek” olarak tayin etmiştir. Böylece dindarım diyen aile, doğal olarak “ataerkildir” yani erkek yönetimindedir. Müslüman bir toplumda her ailenin reisi erkek olursa, toplumda ataerkil olur zaten. Erkekler yönetici özellikleri ile donanımlı yaratıldıkları için, toplumların bekası için ataerkil olmaları gerekir. Ben “anaerkil” yani kadınların lider olduğu bir toplumda yaşamaktan Allah’a sığınırım.

Bu yüzden Diyanetin bu itirazını anlayamadım. Kur’an-ı Kerîm ataerkil sistemi açıkça tavsiye ediyor. Aksini iddia etmek ne kadar doğrudur?

Bildirgede başka bir madde şöyle:

“Modern bir ideolojik söylem olarak feminizm ile ilahi bir din olan İslam’ın ve İslami değerlerin karşılaştırılamayacağı unutulmamalıdır…” Bu çok yerinde ve doğru bir açıklama.

Fakat bildirgede son madde kafama fena halde takıldı:

“Kadınla ilgili problemler bağlamında, İslam’ın temel kaynaklarının bizzat kendilerinin tartışma konusu yapılması ve bunun ısrarla sürdürülmesi anlamsızdır. Asıl yapılması gereken, sorunun gerçek temelleri üzerinde yoğunlaşmak, bu konuda sonuç alınabilir adımların atılabilmesi için uzun soluklu çalışmalara yönelmek, İslam’ın daha doğru bir şekilde anlaşılması için kalıplaşmış zihniyet yapılarını yeniden gözden geçirmek olmalıdır.“

Yani “kalıplaşmış zihniyet yüzünden” İslam doğru anlaşılamıyor. Bu cümle bana bir zamanlar benim de terennüm ettiğim (utanarak hatırlıyorum) ve şimdilerde feminist olduğunu kabul etmeyen “Dindar feminist benzeri hanımlar” dan çokça duyduğumuz şu sözleri hatırlattı. “Alimler çoğunlukla erkek oldukları için âyetleri kendi işlerine geldiği gibi tefsir etmişler.“

Diyanet, “kalıplaşmış zihniyet yapıları” derken bunu mu söylemiş oluyor? Eğer öyleyse; bütün ilim kitaplarını yakalım, yok edelim ve her şeye yeniden başlayalım. Ayrıca aynı tehlike ile karşı karşıya kalmamak için, erkeklerin tefsir ve meal yazmaları yasaklansın. Kur’an-ı Kerîm’in meal ve tefsirini kadınlar yapsın. Nasıl olsa erkekler kalıplaşmış, ataerkil zihniyetle yanlı bakıyorlar. Nasıl olsa modern dünyada erkekler her alandan yavaş yavaş siliniyorlar, varlık gösterdikleri bu alanda da onları silelim.

Bunları söylerken şu konu yanlış anlaşılmasın. Kadınların meal ve tefsir yapmalarına karşı değilim. Olmalı. Bu büyük bir eksiklik. Neden bir âlimenin meal ve tefsiri yok? Kadınlar bunca yıl, ilmi çalışmalardan, neden bu kadar uzak kalmışlar? Kimse kolaycılığa kaçıp “Erkekler kadınlara fırsat vermemişler.” demesin. Varsa delilleri göstersinler.

Kadınların bu alanda olmaması bir eksiklik; ama “Erkekler yanlı bakmış, işlerine geldiği gibi tefsir etmişler.” demek ise ilim yolunda gecesini gündüzünü birbirine katmış alimlere yapılmış büyük bir iftiradır.

Ne yapsalardı âlimler “kadınların hatırı kalmasın” diye onların hoşuna gidecek şekilde mi tefsir etselerdi? Yeni nesil alimler bunu yaparlarsa mı makbul olacaklar? Kadınlar o zaman mı onları alkışlayacaklar?

Diyanet “Kadınla ilgili problemler bağlamında, İslam’ın temel kaynaklarının bizzat kendilerinin tartışma konusu yapılması ve bunun ısrarla sürdürülmesi anlamsızdır.” diyor.

Müslüman olarak çözümleri dinimizden alacaksak bazı tartışmaların olması kaçınılmazdır. Öteki türlü çözümü başka yerlerde aramak lâzım. Peki o zaman çözüm için nereye bakacağız? Gelenek zaten reddediliyor. “Feminizm İslama uymaz denmiş.” güzel. Yani çözümü batıdan almayacağız demektir bu. Çünkü batı, kadın konusunda feminizmden başka bir şey üretemedi. Feminizm de kadınlara kariyer ve cinsel özgürlük dışında bir şey vermedi. Kariyer sahibi olmak, iş yerlerinde erkeklere hükmetmek kadınları mutlu etti mi? Yalnız, mutsuz ve zengin kadınlar var batıda bolca. Ve bolca da psikolog, onların sorunlarını çözsün diye… Batıda cinsel özgürlükle sömürülen kadını ise bu yazıya hiç konu etmiyorum bile.

Dinimizin çözümlerini modern çözümlerin yanında eksik ve yetersiz görenler, dinimizin gösterdiği ataerkil aile yapısını inkar etmek için bunca yıldan beri “sahih kabul edilen hadis kitaplarındaki kadınlarla ilgili hadis-i şerîfleri” yeterince modern bulmadıkları için inkar etmeye başladılar.

“Kadın haklarını savunalım, kadınları yüceltelim, bu arada ayağımıza dolanan Allah Resulünün sözlerini reddedelim.” diye uğraşanlar, imanlarını kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya olduklarını unutmasınlar.

Allah (c.c) yanında kadında erkekte değerlidir. Dinimizin bize kadın ve erkek olarak biçtiği roller, insanlık ve müminlik değerimizi değil, cinsiyet rollerimizi gösterir. Cinsiyet rollerimizden kurtulmak için insanlık edebiyatı yapmayalım. Kısacası kadın ve erkek insan olarak eşitiz; ama aile içindeki rollerimiz bakımından eşit değiliz. Evde söz hakkı üstünlüğü erkeğindir ve evin reisi erkektir. Dinimiz bize bunu söylüyor. Kadın ve aile ile ilgili sorunların çoğu, ataerkil olduğumuz için değil, bizi yıkmak için, toplumu zorla anaerkil yapmaya çalışanların tuzaklarına düşenlerin çıkardığı sorunlardır.

Sema Maraşlı / Haber 7

Aile Sağlık

Aile hayatına İslam kültürüyle bakan hanımlar

Yorum yapın

Sahabeden sonraki tabiin devrinde Bağdat, Basra, Kûfe çevrelerinde aile hayatına İslam kültürüyle bakış hakim olmaya başlamıştı.

İşte bu devrelerde Basra’nın geçinilmesi güç asabi mizaçlı adamı olarak bilinen İmran bin Hattan da, bir evlilik yapmıştı. Ancak İmran’ın yaptığı bu evliliğe kısa ömürlü bir aile hayatı diye bakıyordu tanıyan komşuları. Çünkü İmran, geçinilmesi zor, asabi mizaçlı bir adam olarak biliniyordu çevresinde… Ne var ki, beklenenin aksine asabi mizaçlı İmran’la evlenmiş olan hanımdan hiç şikâyet sesi duyulmadı. Hatta hanımdaki bu anlayışa beyi İmran da şaşırmıştı. Bir gün bir vicdan muhasebesi sonunda kendi nefsini suçlayan İmran, hanımın bu uyumlu haline takdirle bakarak dedi ki:

–Hanım, sen ne kadar anlayışlı birisin? Benim gibi asabi mizaçlı, uyumsuz biriyle şikâyetçi olmadan hayatını sürdürüyorsun. Doğrusu senin gibi sabırlı bir hanımı bana nasip ettiği için Allah’a ne kadar şükretsem azdır, diye düşünüyorum!..

Basra’nın hayatına İslam kültürüyle bakan bu hanımı, beyinin takdir duygusunu, Allah’a şükretme ifadesiyle dile getirdiğini görünce:

–Bey dedi, sen hiç endişe etme. Rabb’imiz ikimizi de farklı mizaçta yaratmış. Karı kocanın farklı mizaçta oluşları, ikisinin de cennete gitmelerine sebep olur. Dolayısıyla ikimizi de cennete doğru yönlendiren bu hayattan ben neden şikâyetçi olayım?

Hanımından bu yorumu duyan İmran, daha da sevinerek sordu:

-Hanım dedi, nasıl olacak da senin gibi sabırlı bir hanım, benim gibi asabi mizaçta biriyle yaşadığı aile hayatından dolayı cennete doğru birlikte yol alacağız? Bu nasıl mümkün olacak?

Hanım şöyle açıkladı bakışını:

-Bak dedi, benim gibi sabırlı bir hanımı sana nasip ettiği için sen Allah’a şükrediyorsun; senin gibi asabi mizaçta bir beyi bana yazdığı için ben de Allah’ın yazısına itiraz etmiyor, sabrediyorum. Böylece bu hayat bizi şükredenlerle sabredenlerin gideceği yere doğru yönlendiriyor. Sonu böyle olacak bir hayattan ben neden mutlu olmayayım? İkimizi de cennete götürecek bir hayat çünkü! Yeter ki biz hayata bu bakışımızı değiştirmeyelim, sen şükrünü ihmal etme, ben de sabrımı! Bu anlayış bizim hem aile hayatımızı kurtarır hem de ahiret hayatımızı!..

Alimler derler ki: Basralı hanımın aile hayatındaki zorluklara böyle bakışı, inanmış insanlara mahsus bir bakıştır.

Nitekim Aleyhissalat-ü Vesselam Efendimiz, mümin insana mahsus bu özel bakışı şöyle anlatmaktadır:

–Hayran olunur mümin insanın bakışına! O hayatında olumlu bir durumla karşılaşırsa şükreder kazanır. Olumsuz bir durumla karşılaşırsa sabreder yine kazanır. Böylece inanmış insan hayatındaki olumlu olumsuz her iki hali de hakkında hayra çevirir, hep kazanır, hiç kaybetmez.

Tıpkı olumlu hale şükreden bey ile olumsuz hale sabreden hanımın bakışı gibi…

Tasavvuf büyüklerinden Asmai Hazretleri de hayatına böyle inanmış insana mahsus bir sabırla bakan hanımdan söz ederken şu misali verir. Bir kadın, sohbet ettiği komşu hanıma der ki:

-Hiç de şansın yokmuş hanım, kötü bir beye düşmüşsün!

Bu yersiz söze hanımın cevabı şöyle olur:

-Nereden biliyorsun benim kötü bir beye düştüğümü? Şayet beyimin Allah’a hoş gelen iyi bir yanı olmasaydı Rabb’im beni ona yazar mıydı? Kula düşen, Allah’ın yazgısına razı olmaktır. Kul Allah’ın takdirine razı olursa Allah da kulundan razı olur. Ona yuvasında mutluluklar nasip eder. Ben yuvamda bu anlayışla hep mutlu ve huzurluyum. Zaten kadere iman eden, kederden emin olur. Ben bunları düşünmeyecek kadar cahil bir kadın değilim! Ama anlaşılıyor ki sen bunları düşünmeyecek kadar İslam kültüründen gafil bir hanımsın. Keşke benim beyime bağlılığımı zedeleyecek sözler söylemeseydin de sana, hayatına İslam kültürüyle bakan hayırlı bir komşu hanımı diye bakmaya devam edebilseydim…

Aile hayatını böyle yorumlayan hanım için Asmai der ki:

-Dünya bir yana, hayatına böyle İslam kültürüyle bakan hanımlar bir yana..

Bilmem, hayatındaki olumsuzlukları olumlu hale getiren bu bakışlar bizlere bir şeyler ifade etmiş oluyor mu? Ben bu örnekleri sizin özel bakışlarınıza arz etmiş oluyorum. Takdir sizlere aittir elbette…

Yarın: Müslüman’ın aile hayatında ideal ortam nasıl oluşur?

Ahmed Şahin / Zaman

Aile Sağlık

Ya Evlilik?

Yorum yapın

Kız idim sultan idim, nişanlandım han oldum.

Gelin oldum kul oldum, ayaklara çul oldum.

Dünyanın en eski kurumlarından biridir evlilik. Aynı zamanda son yıllarda en çok zorlanan kurumlardan biridir de. Mesela İngiltere’de evlenen her iki kişiden biri boşanmakta iken bu oran son zamanlarda her evlenen dört kişiden üçünün boşanması ile sonuçlanmaktadır. Bizde bu oran batıya oranla daha az olmasına rağmen boşanma oranı bizde de gittikçe artmaktadır.

Kur’an-ı Kerim, evlilik akdi için “ağır ve mesuliyetli bir sözleşme” tabirini kullanıyor (Nisa Suresi 21). Zira evlilik akdi, karşılıklı haklar ve vazifeler getiren bir anlaşmadır. Kendisine yatırım yapılan ve iflası halinde bir ömür’ün heba olabileceği bir anlaşma.

Ne var ki diğer anlaşmalar gibi matematik hesaplarının yapıldığı bir anlaşma değildir. Yani evlilik matematik hesabı gibi değildir. Şöyle davranırsak şöyle olur, böyle davranırsak böyle olur gibi teknik hesaplar evlilikte tutmaz. Kişi kendi çözümünü önce kendi bulmalıdır.

Bakmayın siz evlilik için “şekerli çiğ köfteyle, acılı baklavayı yiye bilme becerisidir” dediklerine. Bence “Evlilik; birlikteliğin tek başınalığa zaferidir.”

“Evlilik, saadet sarayını inşa etmektir. Mutluluk şalını ilmek ilmek örmektir. Sabır aşını hafif ateşte pişirmek, sonra da sevgi ve hoş görü ile yemektir. Mutluluk yolunun üzerindeki eneleri, kaprisleri, kin, nefret ve olumsuz duyguları ayıklamaktır.”

Evliliği yanan bir ateşe benzetebiliriz. Ateşin devamlı olması için sürekli beslenmesi gerekir, tıpkı bunun gibi evliliğin sağlıklı yürümesi için de daima beslenmesi, yatırım yapılması gerekir.

Birinin karısı veya kocası olmadan önce kendisi olmayı becerebilmeli insan ve bunun için de öncelikle tek başınalığı öğrenmesi gerekir. Kendi dünyasını taşıyamayan biri, bir başka dünyayı daha omuzlayamaz. Evlilik yağmalamak veya yağmalanmak değildir. Bireylerin sahip oldukları tüm dengeleri ortaya koyarak, paylaşması, zenginleşmesi ve zenginleştirmesidir. Kadın için erkek, erkek için kadın; dünyanın öte yarısını anlamak, tanımaktır. Karşı kıyıya köprü kurmaktır evlilik. Bütünleşmek, tamamlanmaktır. Kısaca evlilik “Ben”i koruyarak “Biz” olmayı becerebilmektir. Evlilik lügatinde “ben” yerine “biz” yazılıdır.  Bundan dolayıdır ki, evliliğin öznesi “ben” değil “biz”dir. Bundan dolayı; “Evliliklerde doğru insan olmak, doğru insanla evlenmekten daha önemlidir.”

Bir başka açıdan evlilik, ABD ve İngiltere gibi birçok ülkede kendisine yatırım yapanların dörtte üçünü hayal kırıklığına uğratan ve iflas ettiren bir kurum ayrıca. Başka bir deyişle, istatistikler, birçok ülkede dört evlilikten üçünün boşanma ile sonuçlandığını göstermekte. Eğer bu istatistik yapacağınız evlilikle ilgili değil de bir iş ortaklığı ile ilgili olsaydı, yani birisi ile iş ortaklığı yapacağınız sırada istatistiklere çok güvendiğiniz bir arkadaşınız, “ikinizin iş ortaklığının yürüme şansı %25” deseydi hala tüm varlığınızı bu ortaklığa yatırır mıydınız? Muhtemelen hayır. Ne gariptir ki iş evliğe gelince insanların %90’ından fazlası, %25 yürüme şansı olan bir ortaklığa yatırım yapabiliyor.

Onun içindir ki kendisi ile filler arasındaki ortak özelliklerin, eşiyle kendisi arasındaki benzerliklerden daha fazla olduğunu söyleyen birçok öfkeli ve umutsuz eş gördüm meslek hayatımda.

Garip değil mi? Daha çok şey paylaşmak için evleniyorlar, daha az birlikte oluyorlar. “Yaşamlarına yıllar katıyorlar ancak yıllara yaşam katamıyorlar.” Yaşamın tüm olumsuzluklarına panzehir olarak gördükleri kahramanları ile evleniyorlar. Ancak aynı panzehirin zamanla zehir’e dönüştüğünü söylüyorlar. Romantik bir rüya görmek üzere birlikte aynı yatağa giriyorlar ve yataktaki düşmandan söz ediyorlar.

“Her zincir, en çürük halkası kadar güçlü ve dayanıklıdır.” Eşler farklılıkları bilir ve gerektiğinde farklılıklarla ilgili bir kabul geliştirirlerse, kendi zincirlerini, onarabilir ve daha sağlam birliktelikler oluşturabilirler.

Bir kadının tüm erkekleri anlaması için bir erkeği tanıması yeterli olurken, bir erkeğin tüm kadınları tanıması bir kadını anlamasına yetmiyor. İlginç değil mi? Evliliklerde erkek ve kadınların beklentileri işte bu sebepten dolayı çok farklıdır. Ayrıca “Bir kadın evleneceği erkeğin değişeceği inancıyla evlenir ama erkek değişmez. Bir erkek evleneceği eş adayının değişmeyeceği inancıyla evlenir ama kadın değişir.”

Evlilik müessesesi ile ilgili ilginç realitelerden biri de bizde 2 kişinin değil, iki ailenin evlenmesidir. Batıda iki kişi evlenir ve hayatlarına kendileri yön verir. Bizde ise adeta iki kişi değil iki aile hatta iki sülale evlenmektedir. Evlilik öncesi aşamada, ev eşyalarının seçiminden tutunda evlendikten sonra kalacakları ev’in seçimi, aile meselelerinin çözümü, eşlerin hal ve hareketlerine kadar aileler tüm meselelerin içindeler.. Hal böyle olunca da iki kişinin bile anlaşmasının zor olduğu konularda iki ailenin anlaşması haliyle daha da zorlaşıyor.. Bundan dolayı eşlerin evlenmeden önce evlilik kurallarını kendi aralarında belirlemeleri ve bunu zaman zaman gözden geçirmeleri yerinde olacaktır.

Uzm. Dr. Kenan Taştan / NurNet.Org / Evliliğinizin Kaçıncı Kilometresindesiniz Kitabından Alıntıdır…

Aile Sağlık

Ailenin desteği, başarı baskısına dönüşmemeli

Yorum yapın

Ailelerin küçük yaşlardan itibaren, çocuklarından yüksek başarı beklentisi ve bu beklentiyi karşılamak için de onları eleştirmesi, cezayla ders çalışmaya zorlaması kendilerine olan güveninin azalmasına, çocuklarda düşük benlik algısının gelişmesine sebep olur. Aileler, çocuklarını sınavlar için desteklemeli; ama bu bir tür baskıya dönüşmemeli.

Sınav gerçeği eğitim sisteminin kaçınılmaz bir unsuru. Bu durum sadece ülkemiz için değil, tüm dünya ülkeleri için geçerlidir. Ülkemizde sınava giren bir tek kişi olmasına rağmen, tüm aile fertleri bu süreçten etkilenmektedir. Ailenin ilgi, tutum ve davranışları sınav hazırlık sürecinde davranışları şüphesiz önem arz etmektedir.

Ailenin sınava hazırlanan bir öğrencide hassasiyetin artacağını, her şeye düşüncesizce ve aceleci bir halde tepki göstereceğini, ani duygusal tepkilerle karşılaşacağını bilmesi gerekir. SBS ve YGS-LYS hazırlık sürecindeki öğrencinin yaşı gereği ve sınavın da etkisiyle duygusal tutarsızlıklar, çelişkili davranışlar, bizler için normal olan düşünceleri mantıksız bulmaları gözlenecek durumlardandır. Bütün bunların yanında ailenin güvenini de kaybetmek istemezler.

Sınav başarısı zekâdan çok çalışmayı gerekli kılıyor. YGS veya LYS’de başarılı olmak, çok üstün zekâ ve yetenek gerektiren bir şey değildir. Olması gereken; gencin sorumluluk duygusuna sahip olması, zorluklarla baş edebilme gücü ve sınavın gerektirdiği çalışmalara ilgi duymasıdır. 2.800 öğrenci üzerinde yapılan bir araştırmada, üniversite sınavını kazanan öğrencilerin yüzde 86’sının normal zekâlı, yüzde 10,5’nun normalüstü ve diğer zekâya sahip kişiler olduğu tespit edilmiştir.

Eğer bir öğrenci; “çalışmak istiyorum ama çalışamıyorum“, “motivasyonum yok“, “çalışıyorum, ama başarılı olamıyorum” gibi konuşmalar yapıyorsa bu öğrencide ders çalışma sorunu var demektir. Bu tür öğrencilerde sık sık hayal kurma, ders programına uyamama, yalnız başına ders çalışamama, ders çalışmaya başlasa da sürdürememe gibi istenmeyen durumlar gözlenebilir. Bu durumda olan çocuklar için sürekli ders çalışmaya yönlendirme olumlu bir sonuç vermeyebilir.

Problemler nasıl çözülecek? Ailelerin ders çalışma sıkıntısı yaşayan öğrenciler için öncelikle yapabileceği, çocuklarını iyi tanımalarıdır. Ancak öğrenci iyi bilindiği takdirde gerçekçi hedefler verilebilir. Çocuklarda görülen ders çalışmama problemleri genelde algısal nedenlere bağlı, dikkat eksikliği, motivasyon azlığı ve kendine güvenememe olabilir. Motivasyon eksikliği; öğrencilerin ders çalışmayı bir amaca ulaşmak için bir basamak olarak algılamıyor olmasından kaynaklanmaktadır. Aileler, çocuklarına eğitimin, iyi bir mesleğe sahip olmanın yanında iyi bir insan olmanın gereği olduğunu fark ettirmelidirler.

Ailenin sınavlara hazırlık sürecinde gencin “ergenlik ve sınav gerçeği” gibi zorlu bir dönem yaşandığı gerçeğinden hareketle problemlerini konuşabileceği, sorunlarını paylaşabileceği uygun iletişim ortamı hazırlamalıdır. Paylaşımcı aile modeli, gencin karşılaştığı problemleri çözerken diğer yandan da başarısındaki etkisini mutlaka arttıracaktır. Unutulmamalıdır ki, sınav hayatın sadece bir basamağıdır. Sınav hiçbir zaman zekâyı ölçmez. Sınavların sadece sıralama işlevi vardır.

Sınav uğruna normal hayat düzeni bozulmamalı. Sınava hazırlanan öğrenciler için evdeki fiziksel ortam ders çalışmaya uygun hale getirilmelidir. Fakat bu düzenlemeler yaparken evi kamp alanına çevirmeden hoşgörülü bir ortam sağlanmalıdır. Günlük hayatta gereksiz sınırlamalar yapmak öğrencide “ailem sınavı kazanmamı çok istiyor, her isteğimi yerine getiriyor. Benim de mutlaka başarılı olmalıyım” gibi bir düşüncenin oluşmasına sebep olur. Bu tür düşünceler ise öğrencide sınav kaygısını tetikler.

Aile olarak “Her zaman yanındayız” mesajı önemlidir.

Faruk Ardıç / Fem Dershaneleri Rehberlik Koordinatörü / Zaman Gazetesi