Hafta sonu Uluslararası Entellektüel Edebiyat Fuarı Non/Fiction çerçevesinde Tsentralnıy Dom Hudojnika (Merkez Ressam Evi)’da ünlü Rus Arap araştırmaları, Orta Çağ Arap edebiyatı uzmanı Betsi Şidfar tarafından yapılan yeni Kur’an çevirisi tanıtıldı.
Arap araştırmaları uzmanları ve İslam din adamları yeni çevirikonusunda çok olumlu değerlendirmelerde bulundular. Kutsal Kur’an’ın Rusça çevirisini yapmış bir çevirmen, olan filosofi doktoru Elmir Kuliyev bu konuda düşüncelerini şöyle dile getirdi: “Betsi Şidfar’ın çevirisinde eşi olmayan, kendine has bir stil hissediliyor. Bu stil okuyucunun Kutsal Kur’an’ın ruhunu hissetmesine, görülmez ve hissedilmez, ancak insanın tüm varlığı ile olduğunu bildiği bazı şeylere temas etmesine yardım ediyor”.
Moskova Ulu Cami Baş İmamı İldar Alyautdinov, Kur’an çevirilerinin ve yorumlarının orijinalin benzeri olmadığının altını çizerek, yapılan çevirinin yüksek kalitesine işaret etti. Alyautdinov, “Bu kitabın kendisi için Allah’ın kelamını keşfetmek isteyenler için ilgi çekici olacağını ümit ediyorum” dedi.
Rusya’da Kur’an’ın çevirisi yüzyıllardır yapıla gelmiştir. Toplam olarak Kur’an 15 kez Rusça’ya çevrilmiştir. Burada ilginç olan Kutsal Kitab’ın Rusya’daki çevirisinin din adamları tarafından değil, bilim adamı doğu araştırmaları uzmanları, dilbilim uzmanları tarafından yapılıyor olmasıdır. RGGU Tarih, Politika ve Hukuk Bilimleri Fakültesi, Modern Doğu Kürsüsü doçenti İgor Alekseyev “Neden Rus müslümanları Rusça’ya çeviri yapmıyorlar, bu zor bir soru” diyor. Kutsal Kitab’ın ilk çevirileri Fransızca’dan ya da İngilizce’den yapılmışlardı ve eksik yönleri vardı. Kur’an ilk defa 1716 yılında 1. Pyotr’un buyruğu üzerine Peterburg’ta çevrilmişti.
1790 yılında M.İ. Veryovkin tarafından yapılan Kur’an çevirisi Rus edebiyatı açısından önemli bir rol oynayacaktı: Çevirmen, 33 sureden şiirsel alıntıların hazırlaması konusunda ünlü Rus şairi A.S. Puşkin’e ilham kaynağı olmuştu. Puşkin’in bu ünlü eserinin adı ‘Kur’an’a benzetmeler’ adını taşır. A.S. Puşkin’in eserleri, çok geniş Rus okuyucu çevresinde Kur’an’a olan ilginin artmasına neden olmuştur. Büyük rus yazarı L.N. Tolstoy da Kur’an ile ilgilenmiştir.
Kutsal Kitab’ın Arapça’dan ilk çevirisi 1871’de yapıldı. Sovyetler ve Sovyetler Birliği sonrası ilk dönemlerde dine verilen önemin azalmasına rağmen, Kur’an’ın en iyi çevirileri bu dönemlerde yapılmıştır. Bu çeviriler Betsi Şidfar’ın da aralarında olduğu yetenekli Arap araştırmaları uzmanlarının elinden çıkmıştır.
Dünya genelinde 170 milyar dolara ulaşan helal gıdaya talep artıyor. İslamî kurallara göre üretilen helal gıdayı, Müslümanlar kadar, gayrimüslimler de tercih ediyor. Rusya’da ‘helal’ etiketinin olması daha hijyenik ve katkı maddesi olmayan ürün olarak algılanıyor.
İslamî kurallara göre üretilmiş olmasının yanı sıra ‘sağlıklı, kaliteli, temiz, güvenli’ olan helal gıda Müslümanlar kadar, gayrimüslimler tarafından da tercih ediliyor. Resmî kayıtlara göre 25 milyon Müslüman’ın yaşadığı 150 milyon nüfuslu Rusya’nın orta bölgesi olan Volga’da helal gıda tüketicilerinin yüzde 90’ını gayrimüslimler oluşturuyor. Helal gıdaya ilgiyi fark eden gayrimüslim üreticiler de gerekli şartları yerine getirerek üretim yapmak için belgelendirme kuruluşlarının kapısını çalıyor.
Tüm Rusya Helal Belgelendirme Merkezi Genel Müdürü Dinar Sadıkov, Rusya Federasyonu’nda bir zamanlar cami imamlarının ifa ettiği görevi şimdi Moskova ve Kazan’da bulunan iki belgelendirme kuruluşunun yaptığını söyledi. Sadıkov, gayrimüslim ülkelerde Müslümanlara has standart kabul ettirmenin zor olmasına karşın önemli gelişmeler yaşandığını ifade etti. Özellikle 2009’dan sonra helal üretim yaparak belge almak isteyen şirketlerin sayısında yüzde 30’un üzerinde artış olduğunu dile getiren Sadıkov, üç yıl önce 100’ü bulmayan firma sayısının 350’ye ulaştığını söyledi. Sadıkov, Rusya’da sahibi ya da genel müdürü Müslüman olmamasına karşın, ‘helal’ belgeli şirketlerin cirolarındaki artışı görenlerin de şartları yerine getirmek istediğini belirtti.
Türkiye’de, İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü (SMIIC) kriterlerine göre helal gıda belgelendirmesi yapan birkaç kuruluş bulunuyor. Türk Standardları Enstitüsü (TSE) bir yıl önce kabul edilen SMIIC standardının ardından 120 firmayı belgelendirdi. Belgelendirme alan firmaların neredeyse tamamının ihracata yönelik faaliyet sürdüren şirketler olduğunu belirten TSE Başkanı Hulusi Şentürk, ağırlıklı olarak et ve süt ürünleri ihraç edenlerin belge aldığını söyledi. Türkiye’de 30 civarında belgelendirme yapan Dünya Helal Birliği’nin Genel Başkanı Ahmet Gelir de kendilerinden belge alan firmaların ihracatta ciddi artışlar yakaladığını söyledi. Ahmet Gelir’in verdiği bilgiye göre, dünyada belgelendirme pazarının parasal büyüklüğü 170 milyar dolar civarında. Bunun 16 milyar dolarını, gayri safi milli hasılaları 6 trilyon doları bulan 57 İslam ülkesi oluşturuyor. Belgelendirme pazarından aslan payını İngiltere, Fransa, Almanya, ABD ve İsrail alıyor.
Rusya’da ‘helal’ etiketinin olması özellikle daha hijyenik ve katkı maddesi olmayan olarak algılanıyor. Ruslar, helal et ürünlerini diğerlerine göre daha lezzetli bulduklarını söylüyor. Rus gazeteci Aleksandr Buzayev, Hıristiyan Ortodoks kökenli olduğunu söyleyerek, helal eti tercih etmesini şu sözlerle anlatıyor: “Psikolojik olarak temiz olduğu görüşündeyim. Benim için bunun dinle bir ilişkisi yok.” Helal eti tercih eden Ruslardan Artur Praymak da Müslüman olmadığını ancak Moskova’daki helal marketlerindeki ürünleri tercih ettiğini dile getiriyor.
Essalamu aleykum aziz ve sevgili Ağabey ve abilermiz.
Hadsiz şükürler olsun Cenab-ı Hak bizi bu hizmette istihdam ediyor. Şevk ve gayret vermiş.
Azerbaycan’da Ekrem kardeş, Moldavya’da hristiyan olarak tanınan kakauz türkleri ve orada yaşayan moldavanlar ve başka milletler mahşer günü “bu nurları niye bize ulaştırmadınız” diye soracaklar ve bu niyetle Moskava’ya gelip esnaf Azeri Elçin kardeşle görüşüyor.
Moldavya eskiden Sovyetler Birliği’nde roman dilli, 4 milyona yakın nüfusu olan, Romanya’ya komşu olan küçük bir yerdir. Elçin ve Hasil kardeş 2 sene evvel Moskava’dan Moldavya’ya dersane açmak için gelmişler. Ancak Moldavya sınırından onları geri döndürmüşler.
Ekrem ve Elçin kardeş haziran ayının evvelinde ilk kez olarak Moldavya’nın Kisinyov şehrine gelip otele yerleşiyorlar. Sesli olarak Birinci Sözü okuyup otelden çıkıyorlar. Çarşıda ilk rastladıkları adam Ekrem’in askerlik arkadaşı Faris oluyor. Farisle bir ders okuyorlar. Dersden sora Ekrem’le Elçin kardeşi Vakıf isimli, çoktan burada yaşayan kardeşle tanıştırıyorlar. Vakıf kardeş Ekremleri gördüğünde onları beklediğini söylüyor. Vakıf diyorki “ben bu gece bir rüya gördüm. Rüyada şehrin hocası bana dedi ki, bu gün buraya 2 Azeri kardeş gelecek. Sen onlara yardimcı ol. Onların dediğini yap”
(Rüyadan 20 gün sonra Vakıf kardeş hatırlıyorki, rüyayı gördüğü gün evinin penceresine hiç görmediği bir kuş 3 defa pencereye vurup içeriye girmek istemiştir)
Vakıf kardeş kendi parasıyla muvakkat bir yer kiralıyor ve 3 gün içinde Kisinyov şehrinde 2 odalı dersane tutuyorlar. Sonra Ekrem kardeş Fahreddin kardeşe telefon açıp Moldavya’ya davet ediyor.
Moldovya’da güzel hizmetler var, sahip çıksanız güzel olur. Şimdi 3 aydır Kisinyov şehrinde dersane var. 3-4 Azeri kardeş namaza başlamış. Vakıf kardeşin 200 km mesafede olan Soroka şehrinde yaşayan 68 yaşında kayınvalidesi Nina Pavlovna muallime, rusça risaleleri, hem kendine, hem de etrafındakilere iştiyakla okuyor. Böyle kitapların evine gelmesine çok seviniyor ve şükür ediyor. İnşaallah bu yakınlarda müslüman olur.
Sonra Vakıf kardeşin hanımı, annesinin risaleleri böyle iştiyakla okumasını ve Vakıf’ında çok değişip namaza başlamasını görünce hayretinden o da kitapları tatkika başlayıp 5-6 gün içinde Rusça Lemaları bitiriyor.
Vakıf kardeş ciddi olarak hizmet ediyor ve evi şimdi bir Nur Ailesi olmuş. Tanıdıklarımızdan eskiden eşkiya olan Kamran kardeşe Rusça risaleler vermiştik. Ondaki değişikliği gören hanımı Risaleleri okumaya başlıyor ve Hristiyan cemiyetinin faal bir uzvu olan annesine, akrabalarına Risalelerden okumak için veriyor.
Şimdi sureleri ezberlemiş, Rusça romanca bröşürleri bitirip , Lemaları okuyor. Kamran kardeş her akşam evde ailesiyle Risaleleri okuyorlar.
Ramazan ayı da çok bereketli oldu. Her gün 3-4 yeni yeni adamları davet edip iftar verdik, kitaplardan verdik. Moldavya müftüsü moldavan olan Salmana “iman ve küfür, Ramazan” ve başka Risaleleri verdik. O da memnuniyetle Risaleleri alıp dediki “hem kendim okurum, hem de camiye koyarım başkalarıda istifade etsin” İnşaallah ileride Romancaya tercümesine çalışırız.
Rus, moldavan, ukraynalı, kakauz türkü olan gençlere de kitaplar vermiştik. İçlerinde iştiyakla okuyup derse gelenler var. Risale-i Nur kendini muhtaç olanlara okutturduğunu ve “Ya Rabb kalbleri, akılları Nurlara musahhar yap” duasını açık müşahede ediyoruz.
Risalelerle burada tanışan, Kisinyov’dan 30 km mesafede yaşayan Türk Yüksel abi de verdiğimiz Risaleleri evde masanın üzerine koymuş. Ev sahibi 76 yaşında Aleksey Risaleleri masanın üzerinde görmüş ve 2-3 nü almış okumuş. Sonra Yüksel abinin hanımına demişki “İslamiyet çok güzel dindir. Gel beraber müslüman olalım”. Ve şimdi Rusça Risaleleri zevkle okuyor.
Kakauz türkü olan İlya 10 senedir müslüman olmayı düşünüyor ve bu Ramazanda islamı kabul ediyor. Beraber ders okuduk ve okudukça kendini tutamayarak “bu ne güzel sözler, bu ne güzel sözler” diyordu.
Kirada kaldığımız ev sahipleri İvan ve Nadejdaya Ramazan ve Hastalar Risalelerini biraz okuyup verdik. Onlarda ruhumuzu tedavi edecek kitaplardır diye kanaate gelerek götürdüler.
Burada yaşayan çeçen Said Mansur da kitapları okuyor. Buranın Kakauz vilayetinin Komrat şehrinde üniversitede muallim olan Agasi’ya Asay-ı Musa vermiştik. O da okuyor, hem de başkalarına okuyor.
Azerbaycan’dan buraya yeni olarak çalışmaya gelen Sami kardeşle tanıştık. 5-6 aydır namaza niyetlenmiş. Sureleri verdik ezberledi ve şimdi namaza başladı. Risalelere şevkle çalışıyor, sesli olarak okuyor ve her gün dersaneye geliyor. Şimdi dersanede kalan Tural kardeş hizmetlere vesile olsun diye, hem de romanca öğrenip Risaleleri romancaya tercüme etmek için üniversiteye girmek istiyor.
Elhamdulillah az bir zamanda her tabaka arasında rus, moldavan, kakauz, ukraynali, Azeri, kadın, erkek, çocuk, ihtiyar, muallim, talebe, müftü, Risaleleri dualarınız bereketiyle biliyorlar ve okuyorlar.
Dua edin Cenab-ı Hak gayretimizi, şevkimizi, imanımızı arttırsın, istihdam eylesin, binlerle insanın hidayete gelmesine vesile etsin…
Henüz inşaatı devam eden Merkez Camii’nin yanı başına kurulan prefabrik camiye sığmayan Müslümanlar sabah erken saatlerde evlerinden getirdikleri seccadelerle cadde üzerinde saf tuttu. Tedbirsiz gelen vatandaşlar ise 10 rubleye satılan duvar kağıdından seccadeler üzerinde namazlarını eda etti.
RUSYA TELEVİZYONLARI CANLI VERDİ
Kazak, Kırgız, Azeri, Tacik, Türkmen, Tatar, Dağıstanlı, İnguş ya da Çeçen onlarca farklı etnik topluluktan Müslümanlar Rusya Müftüler Konseyi Başkanı Ravil Gaynuddin’in İslam dünyasında akan kanın durması için yaptığı duaya amin dedi. Rusya televizyonlarından canlı olarak verilen bayram namazını kıldıran Müftü, barış, birlik ve dirlik temennisinde bulundu. Basın mensuplarının yoğun ilgisi ile kılınan namaz için mekanın belediye tarafından organize edilmesi herhangi bir sıkıntı yaşanmasına engel oldu. Ses düzeneği, lavabo ve diğer ihtiyaçlar için hazırlıklar yapılırken, polis de güvenlik önlemlerini artırdı.
Rusya Müftüler Konseyi Başkanı Gaynuddin Cihan Haber Ajansı’na yaptığı özel açıklamada Türkiye Müslümanlarının Ramazan Bayramını kutladı. Tüm Dünya Müslümanları gibi Rusya Müslümanlarının da bir ay Ramazan orucunu tuttuğuna değinen Gaynuddin, “Bu mübarek ayda teravi namazları kılındı, sadakalar toplandı, hayırsever işler yapıldı. Cenab-ı Hak hepimizin dualarını kabul etsin! Biz Rusya Müslümanları İslam alemi için dua ettik. Suriye, Irak, Filistin ve başka İslam ülkelerinde Müslümanların kanı döküldü, şehit oldular. İslam dünyasında birlik yok. Allah biz Rusya Müslümanları için de birlik kurmamıza yardımcı olsun. Biz bunun için dualar ettik.
Rusya’da Ramazan ayında iftar çadırları açtık, hayırsever faaliyetler yaptık ve ihtiyacı olan Müslümanlara yardım ettik. Biz başka dini temsilcilerine de İslam dinini tanıttık, hoşgörü ve sevgi dini olduğunu anlattık. Allah oruçlarımızı kabul etsin. Rusya ve Türkiye Müslümanları arasında işbirliğimiz iyi ve daha da iyi olmaya devam edecek. Türkiye Diyaneti ve Rusya Müftüler Konseyi arasında işbirliği protokolümüz var ve işbirliğimiz bağlamında Türkiye bize her türlü desteği vermekte” dedi.
GAYNUDDİN, MOSKOVA’DA 10 CAMİ TALEP ETTİ
Rus basının Ramazan Bayramı ile ilgili sorularını yanıtlayan Müftü, Moskova’da 2 milyon Müslüman yaşadığını ve 4 caminin yetersiz olduğunu söyledi. Pekin de bile 70 cami olduğunu hatırlatan Gaynuddin, “10 bin kişilik Merkez Cami yapılıyor. Ama yeterli değil. En az 10 cami daha yapılmalı. Belediye bize yer gösterdikçe yapabiliriz. Rusya Ortodoks Kilisesi gibi 200 ibadethane birden istemiyoruz. Zamanla kurulmasını planlıyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Gaynuddin konuşmasında, “Ne yazık ki, ülkemizde Ramazan bayramı öncesinde Kazan kentinde trajik olay yaşandı. Din adam öldürüldü, Tataristan Müslüman dini idaresi Başkanı yaralandı. Ve bugün bu bayram gününde Müslümanlar gayretle çok uluslu ve çok dinli devletimizde barış ve istikrarın olması için yüce Allah’a dua etti. Biz her şeyi anlıyoruz ki, ülkemizin geleceği, dinlerimiz arasındaki barış, rıza ve huzura, halklarımız arasındaki barış ve mutabakata bağlı. İslam dini barış dini ve dolayısıyla bizim dinimiz Müslümanların tüm dünyaya barışı yaymasını talep etmekte.
Fakat ne yazık ki, mübarek Ramazan ayı boyunca biz birçok bölgede kanların aktığının şahit olduk. Biz Suriye, Irak ve Bahreyn’de dehşet verici manzaralar gördük. Zira mübarek Ramazan’da Müslümanlar oruç tutarken sineği bile öldürmeye el uzatmadı, oysa insanlar bu zaman dilimi içinde bir birlerini katlettiler. Biz Rusya Müslümanları tüm dünyanın huzur, refah ve barış olması için yüce Allah’a dualar ettik” dedi.
RUSYA MÜSLÜMANLARI BAYRAM SOFRASINDA BULUŞACAK
Cihan mikrofonlarına bayram coşkusunu değerlendiren Tacikistanlı Abdullah: “Bugün çok mutluyum ki bayram namazına katıldım. Kardeşlerimle geldim. Buradaki tüm Müslüman kardeşlerimle mutluyuz. Görüyorsunuz hava da güzel, oysa dün yağmurlu idi. Şimdi komşu Vladimir bölgesine babam ve annemin yanına giderek bayramlarını kutlayacağım” dedi.
Tacik Aziz Şarifullayeb, Bayram namazına katıldığı ve şenlik havasında kutlamalar yaptığı için kendini mutlu hissettiğini ifade ederken, Ümet Sanzorova da; “Duamızı ediyoruz. Hepimiz dostlarla buradayız. Daha sonra bayram sofrası açacağız, geleneksel pilav yapacağız. Çok mutluyuz.” şeklinde konuştu.
PUTİN: RUSYA MÜSLÜMANLARI ÜLKEMİZİN MANEVİ MİRASINA KATKI SAĞLIYOR
Ramazan Bayramı vesilesi ile bir mesaj yayınlayan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya Müslümanlarının yaptıkları çalışmaların ülkenin ulusal-kültürel geleneklerinin ve zengin mirasının gelişmesine ve korunmasına katkı sağladığını söyledi.
Bayramların yüzyıllar boyu insanların ahlaki açıdan yetkinleşmesine, merhamet ve dine olan saygınlığının artmasına vesile olduğuna değinen Putin, “Rusya Müslüman topluluklarının dini hayatı organik olarak onun toplumsal konumuyla uyuşmakta. Müslüman dini kurum temsilcileri sivil toplumun gelecekteki kalkınmasıyla ilgili tartışmalarda faal görev alıyor, önemli hayırsever projeler gerçekleştiriyor. Cami ve eğitim kurumlarının inşaatlarına devam ediliyor, İslam eğitimi, Hacla ilgili organize ve hazırlık sistemleri geliştiriliyor. Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ve yurt dışı ülke Müslümanları ile işbirliği geliştiriliyor, dinler arası yapıcı diyalog da sürekli destekleniyor.
Bu parlak bayram günü Rusya Müslümanlarına huzur, sağlık getirmesini temenni ediyorum ve güzel çalışmalarında başarılar diliyorum!” ifadelerini kullandı.
MEDVEDEV: RUSYA MÜSLÜMANLARI YENİDEN DOĞUYOR
Rusya Başbakanı Dmitri Medvedev de müslümanların Ramazan Bayramını yayınladığı mesaj ile kutladı. Medvedev mesajında şu ifadelere yer verdi: “Mübarek Ramazan ayının sona ermesi ve Ramazan Bayramı vesilesiyle sizleri kalpten kutluyorum. Bu, tüm dünya Müslümanlarının en önemli bayramlarından biri. Bu bayramdan önce manevi açıdan yetkinleşme ve ihtiyacı olanlara ilgi dönemi olmuştu. Bugün Rusya Müslüman topluluğu asıl doğuşunu yaşıyor.
Yeni camiler yükseliyor, üniversite ve medreseler kuruluyor. Önemli olan şudur: bizim çok uluslu ve çok dinli devletimizde geleneksel İslam’ın temsilcileri ülkenin toplumsal hayatında faal görev alıyor. Ve kendi faydalı hayırsever ve eğitim faaliyetleriyle Rusya’da barış ve mutabakatın muhafaza edilmesine katkı sağlıyor. Size ve tüm Müslümanlara sağlık, huzur ve tüm en iyi dileklerimi arzuluyorum.”
Rusya’da Müslümanlara yönelik yayın yapacak ilk televizyon kanalı “Al-RTV”nin yayın hayatına başladığı bildirildi.
Rus “Bashinform” haber ajansı, Rusya’da ilk defa Müslümanlara yönelik yayın yapacak devlet kanalı olma özelliği taşıyan “Al-RTV” adlı televizyon kanalının, yayın hayatına başladığını duyurdu.
Rusya’nın önde gelen Müslüman kuruluşları tarafından İslami değerleri yayma amacıyla kurulan “Al-RTV” kanalı; Başkurdistan, Tataristan ve Kuzey Kafkasya bölgesindeki 6 cumhuriyette izlenebilecek.
Ramazan Bayramı’nın ilk gününde yayın hayatına başlayan ve 24 saat yayın yapacak televizyon kanalının genel yayın yönetmenliğini Avrasya Televizyon ve Radyo Yayıncılığı Akademisi Başkan Yardımcısı Rüstem Arifcanov yapacak.
Arifcanov, Rus haber ajansı RİA Novosti’ye yaptığı açıklamada, “İlk günümüzden itibaren bir kamu televizyonu olarak yayınımıza başladık. Kanal, özel kişi veya kurumların bağışlarının yanı sıra devlet yardımıyla desteklenecek” diye konuştu.
Rusya’nın Müslümanlara yönelik ilk televizyonunun gelecekte Bağımsız Devletler Topluluğu üyesi ülkelerde de izlenebilmesi için çalışmaların başlatıldığı belirtildi.
