Etiket arşivi: Himmet Uç

Meydan Adamları ve Fetih Marşı

Resulullah (ASM) 140 bin kişiye hitap etti, bir büyük meydanda, o konuşmanın o günün şartlarında her kulağa gitmesi de bir mucize idi. O böyle meydanlarda ümmetine çok hitap etmişti. Hutbelerde hitap etmişti, ama bu en büyük meydanda ümmetine veda ediyor ve  bütün asırlarda değerini koruyacak telkinlerde bulunuyordu.

Veda Haccı’nda Hz. Muhammed (sav)’in Yaptığı  Konuşma;

Allah’a hamd olsun. O’nu över, O’na şükrederiz. O’ndan medet umarız. O’ndan bağışlanma dileriz, tevbe ederek O’na ita­ate yöneliriz. Nefislerimizin kötülük telkin­lerinden ve kötü ameller işlemesinden Al­lah’a sığınırız. Allah kime doğruyu göste­rirse, kimse onu hak yoldan uzaklaştıra­maz. Kimin de hak yoldan uzaklaşmasına özgürlük tanırsa, kimse ona doğruyu gös­teremez. Tek Allah’tan başka tanrı olma­dığını, ilahlığında, otoritesinde, mülkün­de, tasarruflarında ortağı bulunmadığını kabul ve tasdik ederim. Muhammed’in O’nun kulu ve Rasûlü olduğunu kabul ve tasdik ederim. (1)

Ey Allah’ın kulları, size Allah’a sığın­manızı, emirlerine yapışmanızı, günahlar­dan arınmanızı, azabından korunmanızı öğütlerim. Size tekrar tekrar, O’na itaati tavsiye ederim. Sözlerime hayırlı olanla, O’nun izni ve yardımıyla başlıyorum. (2)

Ey İnsanlar! Ben sizin hepinize, Al­lah’ın; emirlerini tebliğ ile görevlendirdiği, ilahî hükümleri icraya, ülkeyi imara, dünya düzenini kurmaya, sağlamaya memur et­tiği tek yetkili Rasûlüyüm. Beni dinleyin, size bazı açıklamalar yapacağım. Bu yıldan sonra, bir daha burada sizinle buluşup buluşamayacağımı bilemiyorum. (3)

Ey İnsanlar! Kanlarınız, canlarınız, yaşa­ma hakkınız, mallarınız, namuslarınız, haysiyet ve şerefleriniz, vücut bütünlü­ğünüz Rabbinizle buluşacağınız güne ka­dar bu ayınızda, bu beldenizde, bu günü­nüzün saygıya, korunmaya layık olduğu gi­bi, saygıya ve korunmaya layıktır, doku­nulmazdır. Ancak İslam’ın koyduğu sorumluluk gereği uygulanan gerekçeli kara­ra dayalı cezalar müstesnadır. (4)

Benim sözlerimi iyi dinleyin ki, izzet ve şerefle huzurlu yaşamaya devam edesiniz. Sakın haksızlık yapmayın ve zulmetmeyin. Sakın baskı, zulüm ve işkenceye alet olmayın. Sakın zulme boyun eğmeyin. Haksızlığa rı­za göstermeyin. İyice anlatabildim mi?

Allah’ım, Sen de şahit ol. (5)

Ashabım! Siz Rabbinizin huzuruna vara­caksınız, size işlediğiniz bilinçli amellerin hesabını sorulacak. İyice tebliğ edebildim mi?

Allah’ım, Sen de şahit ol! (6)

Ey İnsanlar, Allah’a sığının, emirlerine yapışın, azabından korunun. İnsanların mallarını eksik teslim etmeyin, değerlerini düşürmeyin, bedellerini eksik ödemeyin, mallarını kötülemeyin, haksız rekabet yap­mayın, aldatarak, hile yaparak, fırsat kollayarak, gasp ederek insanların haklarını zayi etmeyin, zayiine sebep olmayın. Ül­kede, yeryüzünde bozgunculuk yaparak karışıklık çıkarmakta ve küfürde ileri git­meyin. (7)

Ashabım! Kimin yanında bir emanet varsa, bu emaneti sahibine versin. Size hediye verene hediye ile karşılık verin. Kefil borçlu gibidir. Borcun ödenmesi gerekir. (8)

Soyunuzdan sopunuzdan medet umarak benim yanıma yaklaşmayın. İşlediğiniz bi­linçli amelleri vesile ederek yanıma gelin. Ben bütün insanlara da, size de aynı şey­leri söylüyorum. (9)   

Cahiliye döneminin faizli alışverişleri kaldırılmıştır. Yüce Allah, kaldırılan ilk fa­izin,  Abbas b. Abdilmuttalib’inki olmasını emretmiştir. Ancak ana paralarınız sizindir. Ne siz haksızlık edebilirsiniz, ne de haksız­lığa uğratılacaksınız. Allah, faizli alışverişin yapılmayacağını icrası kesin hüküm haline getirdi. Kaldıracağım ilk faiz amcam Ab­bas b. Abdilmuttalib’in faizli alış verişlerindeki faizdir. (10)

Ey İnsanlar! Hangi ayda, hangi günde, hangi ülkede olduğunuzu biliyor musu­nuz? (11)

(İnsanlar, ‘saygıya layık korunan bir günde, dokunulmazlığı olan ülkede ve bir ayda’, dediler.)

Ey İnsanlar! Kanlarınız, canlarınız, yaşa­ma hakkınız, mallarınız, namuslarınız, haysiyet ve şerefleriniz, vücut bütünlüğü­nüz, Rabbinizle buluşacağınız güne kadar bu ayınızda, bu beldenizde, bu gününüzün saygıya, korunmaya layık olduğu gibi, saygıya ve korunmaya layıktır, dokunul­mazdır. Ancak İslam’ın koyduğu sorumluluk gereği uygulanan gerekçeli karara da­yalı cezalar müstesnadır. (12)

Ashabım! Şunu belirteyim ki, Cahiliye dönemindeki bütün kan, su ve mal dava­ları, kıyamet gününe kadar şu ayaklarımın altındadır. (13)   

 Kıyamet gününe kadar Cahiliye döneminde var olan kan da­vaları kaldırılmıştır, Cahiliye döneminde var olan kan davaları kaldırılmıştır, kaldıracağımız ilk kan davası, Amir (İyâs) b. Rebîa b. el-Hâris b. Abdülmuttalib’in kan davasıdır. O Sa’d b. Leysoğulları’nda süt anneye verilmiş bir çocuktu. Hüzeyl, onu öldürdü.

İyice tebliğ edebildim mi?

(İnsanlar; ‘elbette tebliğ ettin’, dediler)

-Allah’ım Sen de şahit ol! Burada bulu­nanlar sözlerimi bulunmayanlara iletsin. (14)   

Kâbe hizmetkarlığı ve hacıların su ihtiya­cını karşılama dışında cahiliye devrinin hükümet görevleri kaldırılmıştır. (15)   

Kasten adam öldürmenin cezası, kısas­tır. Kasten öldürmeye benzeyen cinayet, sopa ve taşla öldürmedir. Diyeti, yüz deve­dir. Kim daha fazlasını isterse, o İslam’ı benimsemeyen Cahiliye dönemini özleyen biridir. En büyük Allah düşmanı, kendisine herhangi bir kastı olmayan birini sebepsiz yere öldürendir, kendisine el kaldırmayana sebepsiz yere vurandır.

İyice tebliğ edebildim? Allah’ım, Sen de şahit ol! (16)

Ey İnsanlar! Sizi uyarıyorum, herkes yal­nızca kendi işlediği suçtan sorumludur. Suçlu evlattan dolayı baba sorumlu tutula­maz, suçlu babadan dolayı evlat da sorum­lu tutulamaz. (17)

Ey İnsanlar! Şeytan, sizin bu toprakla­rınızda kendisine tapınılmasından ümit kesmiş bulunuyor. Ancak, bunun dışındaki önemsiz gördüğünüz davranışlarda, ara­nızda çıkardığı fitne fesatla sizi birbirinize düşürdüğünde   sözünün   dinlenmesinden hoşnut olacaktır. Dininizde sebat ederek, dininize sahip çıkarak, şeytanın, şeytan tıynetli ahlaksız azgınların, şeytani düzen­lerin vesvesesinden, daleveresinden kendi­nizi koruyun. (18)  

Ey İnsanlar, yalan yere Allah’ın adını anarak yemin etmeyin. Yalan yere Allah adına yemin edenin yalanını Allah açığa çıkarır. (19)

Ey İnsanlar! Zaman, Allah’ın gökleri ve yeri yarattığı gündeki düzenli sistemine girerek seyrediyor. Ayların sayısı, on ikidir. Dört tanesi, savaşın haram olduğu aylar­dır. Bunlardan üçü birbiri peşinden gelir. Biri tektir. Bunlar Zilkade, Zilhicce, Mu­harrem ve Cumade’l-ahire ile Şaban ara­sındaki Mudar kabilesinin adını koyduğu ay Recep’tir.

Allah’ın, gökleri ve yeri yarattığı gün, Levh-i Mahfuz’da tesbit ettiği kayıtlarda, Allah katında, ayların sayısı on ikidir. On iki aydan dördü savaşın haram olduğu ay­lardır. İşte bu haram aylarla ilgili hüküm, insanlığı, insani değerleri ve düzeni ayakta tutan dinin, medeniyetin, zamanla değiş­meyen tabii hukuk kurallarını içeren şe­riatın hükmüdür. Bu aylarla ilgili Allah’ın koyduğu yasakları çiğneyerek kendinize, birbirinize zulmetmeyin.

İlahlığında, otoritesinde, mülkünde, ta­sarruflarında, Allah’a ortak koşan Müşrik­ler nasıl size karşı topyekün savaşıyorlarsa, siz de onlara karşı topyekün savaşın. Bilin ki, Allah kendisine sığınıp, emirlerine ya­pışarak günahlardan arınıp, azaptan koru­nanlarla,  kulluk ve sorumluluk şuuruyla, haklarına ve özgürlüklerine sahip çıkarak şahsiyetli davranan, dinî ve sosyal görev­lerinin bilincinde olan müminlerle, müttakilerle beraberdir.

Saldırmazlığın gelenek haline geldiği, Al­lah’ın savaşı haram kıldığı ayları erteleyerek, yerlerini değiştirerek, on iki aya ay ilave ederek, hileli takvim düzenlemek, ke­sinlikle Allah’ın sene ve aylarla ilgili koy­duğu hükmü inkarda ileri gitmektir. Kulluk sözleşmesindeki ortak taahhütlerini, Al­lah’a iman, kulluk ve sorumluluk bilincini şuur altına iterek örtbas edip inkarda ısrar edenlerin, kafirlerin, bu yüzden hak yol­dan uzaklaşmalarının, dalaleti tercihlerinin önü açılır. Erteleyerek, değiştirerek ilave ettikleri aydaki savaşları, bir yıl helal ve meşru, bir yıl haram sayarlar. Allah’ın ha­ram kıldığının sayısına uydursunlar da, Al­lah’ın haram kıldığını helal ve meşru kılsın­lar, isterler. Onların bilinçli kötü amelleri kendilerine süslenip güzel gösterilmiştir. Allah kulluk sözleşmesindeki ortak taahhütlerini, Allah’a iman, kulluk ve sorumlu­luk bilincini şuur altına iterek örtbas edip, küfürde, nankörlükte ısrar eden bir kavme doğru yolu gösterme lütfunda bulunmaya­cak, başarı nasip etmeyecektir. (Tevbe, 9/ 36-37).

Onlar bir yıl, Safer ayını helal sayıyorlar, bir yıl Muharrem’i haram sayıyorlardı. Nesî (yıla ekleme), işte budur. Allah’ım, Sen de şahit ol!. (20)

Ey İnsanlar! Kadınlarınızın sizler üze­rinde hakları, sizin kadınlarınız üzerinde haklarınız vardır. Sizin onlardaki hakkınız, minderinize sizden başkasını oturtmama­ları, meşru tavsiyelerinizde size karşı çık­mamaları, hoşlanmadığınız kişileri izniniz olmadan eve sokmamaları, kötü söz söyle­memeleri kötü fiil ve davranışta bulunma­malarıdır. Şayet bunları yaparlarsa, Allah onları engellemenize, sıkıştırmanıza yatak­larında tek başlarına bırakmanıza ve hafif­çe, incitmeden vurmanıza izin vermiştir. Bun­lardan vazgeçer ve size itaat ederlerse, meşru, örfe uygun ölçüler içerisinde rızıklarını ve giyimlerini sağlama sorumluluğunuz var. Kadınların iyiliğini isteyin, durum­larının iyileşmesi için çaba sarfedin. Çünkü onlar müşterek hayatın gereği kendileri adına bir şey yapma gücüne ve imkanına sahip olmayan, sizinle birlikte yaşamak mecburiyetinde olan hayat arkadaşlarınızdır. Siz onları Allah’ın emaneti olarak aldı­nız. Allah’ın emri ve hükmüyle onlarla iliş­kiyi helal edindiniz. Eğer haklarını ararlar, sorumluluklarına riayet ederlerse onlara tavır takınmanıza, cezalandırmaya hakkı­nız yoktur. Onların serkeşliğinden ve şid­dete başvurmasından endişe ederseniz, onlara öğüt verin ve yataklarınızı ayırın. Aşırı gitmeden hafifçe vurun. Onların yi­yeceği ve giyimi konusunda cömertçe her türlü iyilik ve ihsanda bulunmanız, onların haklarıdır. Kadınların haklarına riayet ko­nusunda Allah’ın emirlerine yapışın, aza­bından korunun, onların iyiliğini isteyin, durumlarının iyileşmesi için çaba sarfedin. Hanımlarınız, sizlerin izni ve bilgisi olmadıkça, evinizin mali imkanlarını cömertçe harcamasınlar. Sözlerimi iyice anlayarak hatırınızda tutun.

İyice tebliğ edebildim mi? Allah’ım, Sen de şahit ol! (21)

Ey İnsanlar! Meşru şekilde sahip oldu­ğunuz, üzerlerinde meşru haklarınız ve düzgün insani ilişkileriniz olan köle ve ca­riyelerinize, iş akdiyle bağlı işçilerinize ha­yırla muameleyi size tavsiye ederim. Sof­ranızda bulunanları ölçü alarak onların ka­rınlarını doyurmanızı, giydiklerinizi ölçü alarak onların giyimlerini sağlamanızı tav­siye ederim. Affetmeyi düşünmediğiniz bir suç işledikleri takdirde aranızda aynı cins­ten suç işleyenlere uyguladığınız cezaları ölçü alınız. Onlara işkence etmeyiniz, onları cezalandırmayınız.!. (22)

Ey İnsanlar! Sözlerimi iyi dinleyin, iyi muhakeme edin. Bütün ırklara mensup Müslümanların, Müslümanların kardeşi ol­duğunu bilin. Bütün müminler kardeştir. Kimseye, gönül rızası olmadıkça, kardeşi­nin malı helal değildir. Sakın haksızlık etmesin, hile yapmasın, haince davranma­sın.

Müslümanın kim olduğunu size anlata­yım mı? Müslümanların, dilinden ve elin­den zarar görmediği kişidir.

Müminin kim olduğunu size anlatayım mı? İnsanların mallarına ve canlarına za­rarı dokunmuyacağından emin olduğu ki­şidir.

Muhacirin kim olduğunu size anlatayım mı? Kötülükleri ve günah işlemeyi terk eden kişidir.

Mücahidin kim olduğunu size söyleye­yim mi? Allah’a itaat yolunda nefsiyle mücadele eden kişidir.

Bu günün dokunulmazlığı gibi, müminin mümine zarar vermesi haramdır. Etini yeme mesabesinde olan müminin mümini gıybeti de haramdır. Namus ve haysiyetine zarar vermesi de haramdır. Müminin yü­züne tokat vurmak da mümine haramdır. Onu itip kakarak incitmesi de haramdır.

İyice tebliğ edebildim mi? Allah’ım, Sen şahit ol! (23)

Ey İnsanlar! Yeryüzü Allah ve Rasûlüne aittir. İnsanlar, ‘Allah’tan başka ilah yok­tur’ deyip, benim Allah’ın Rasûlü olduğu­mu kabul edinceye kadar, insanlarla mücadele etmem, savaşmam emredildi. İn­sanlar kelime-i tevhidi söyleyince, kan­larını, canlarını ve mallarını korumuş olur­lar. Ancak İslam’ın koyduğu sorumluluk gereği uygulanan gerekçeli karara dayalı cezalar müstesnadır. Ahiretteki hesapları ise Allah’a aittir. Kendinize, birbirinize haksızlık etmeyin!(24)

Ey Müminler, benden sonra küfre dön­meyin, birbirinin boynunu vuran kafirler haline gelmeyin. Size, sımsıkı sarıldığınız sürece asla hak yoldan uzaklaşmayacağınız apaçık dinî, ilmî, idari, siyasi kuralları içe­ren Allah’ın kitabı Kur’ân’ı ve Rasûlü’nün sünnetini bıraktım. Bunlarla amel ediniz, davranışlarınıza Kur’ân ve sünneti yan­sıtınız. Bir de soyumdan yakınlarımı, Ehl-i beytimi bıraktım.

İyice tebliğ edebildim mi? Allah’ım, Sen şahit ol! (25)

Ey insanlar! Rabbiniz birdir, babanız bir­dir. İslam’da insanlar eşittir. Hepiniz Adem’in çocuklarısınız, Adem de toprak­tan yaratıldı. Allah katında en değerliniz, en çok Allah’a sığınanız, emirlerine yapışa­nınız, günahlardan arınanınız, azabından korunanızdır. Bir Arab’ın, Arap olmaya­na, bir başkasının Arab’a, bir siyahın bir kızılderiliye, bir kızılderilinin bir siyaha, takvanın dışında bir üstünlük sebebi yok­tur.

“Ey iman edenler, biz sizi bir erkekle bir kadından, bir asıldan yarattık. Birbirinizle tanışmanız, işlerinizi tedbirle idare etme­niz, karşılıklı olarak, İslami kurallarla örtüşen milletlerarası teamüllere uymanız, yardımlaşmanız, kültür ve medeniyet alış­verişinde bulunmanız, birbirinize iyiliği tav­siye etmeniz için, sizi milletler ve kabileler haline getirdik. Allah yanında en değerli­niz, en üstününüz, en çok Allah’a sığınanı­nız, emirlerine yapışanınız, en çok günah­lardan arınıp azaptan korunanız, kulluk ve sorumluluk şuuruyla, haklarına ve özgür­lüklerine sahip çıkarak şahsiyetli davrana­nınız, dinî ve sosyal görevlerinin bilincinde olanınızdır. Allah her şeyi bilir, gizli-açık her şeyden haberdardır.” (Hucurat, 49/13.) (26)

Ey İnsanlar! Görünürdeki organları kesil­miş bir Habeşli bile başınıza getirilse, size Allah’ın kitabındaki hükümleri uyguladığı sürece, dinleyin ve itaat edin.

İyice tebliğ edebildim mi? Allah’ım, Sen de şahit ol! (27)

(İnsanlar, ‘evet’ dediler)

Burada bulunanlar, sözlerimi bulun­mayanlara iletsinler.

Ey İnsanlar! İyi dinleyin! Bütün peygam­berlerin daveti geçmişte kalmış, görevleri sona ermiştir. Yalnızca benim davetim ve görevim devam etmektedir. Ben insanların ihtiyacı sebebiyle Rabbimin katında davetimi, görevimi kıyamet gününe kadar muhafaza ettim. Ben önceki ümmetlere karşı sizin çokluğunuzla övüneceğim. Beni mahcup etmeyin, yüzümü kara çıkarma­yın. (28)

İyi dinleyin, bir kısım insanlar için elim­den bir şey gelmezken bir kısmını kurtaracağım. Ya Rabbi ashabım, diyeceğim. Ba­na, ‘Senden sonra din adına neler icat et­tiklerini bilmiyorsun’, buyuracak. Ben cen­netteki havuz başında sizi bekleyen öncünüzüm. (29)   

Ey İnsanlar! Allah, her hak sahibinin hakkını, her varisin, mirastaki payını belirlemiştir. Varise vasiyet yapılamaz. Vasiyet terekenin üçte birini de geçemez. Çocuk meşru eşe aittir. Zina edenin hak sahipliği söz konusu değildir. Hamisinin, amirinin, ortağının, işvereninin, efendisinin sağladı­ğı imkanlara nankörce davranan, Allah’ın Muhammed’e indirdiği Kur’ân’ı inkar edi­yor demektir. Babasından başkasına men­subiyet öne süren veya efendisinden başkasını veli edinen, Allah’ın, meleklerin ve bütün insanların lanetine uğrasın. Böylesinin ne azabı geri çevrilir, ne ceza yeri­ne fidye alınır. (30)

Ey İnsanlar! Dinde aşırılıktan sakının. Sizden öncekileri kesinlikle dinde aşırılık­ları helak etmiştir. Hacdaki amelleri, dav­ranışları benden öğrenin. Bu seneden sonra bir daha haccedip edemeyeceğimi bile­miyorum. Bu öğütlerimi burada bulunan­lar bulunmayanlara ulaştırsın. Öğütlerimin ulaştırıldığı bazı kimseler burada dinleyenlerden daha iyi anlayarak, daha iyi mu­hafaza edebilirler, nice kimseler uygulaya­rak daha mutlu olabilirler. (31)   

Ey İnsanlar! Allah sözlerimi işitip de bel­leyene, rahmetini merhametini ihsan et­sin. Allah yüzünü ağartsın. Mana yüklü sözlerimi anlamadan ezberleyen birçok in­san var. Derin manalar içeren sözlerimi bilen birçok insan, kendisinden daha yük­sek anlayış sahiplerine bu sözlerimi ulaş­tırsın. Üç vasfa, üç davranışa sahip olan;

-Samimiyetle Allah rızası için dinî görev­lerini yerine getiren,

-Müslüman idarecilere samimi davranan ve itaat eden,

-İslam toplumunun birliğini ve bütünlüğü­nü koruyan müminlerin İslam’a hıyanet etmeyeceğini, kalplerinden İslam’ı atma­yacağını bilin.

Bütün müminler gelecek nesilleri, İslam ile şereflenmemiş insanları İslam’a davet ederek İslam’ı tebliğ ve davet görevini yeri­ne getirmelidirler. (32)

Benim dışımda benden sonra peygam­ber görevlendirilmeyecektir. Sizin dışınız­da ümmet de olmayacaktır. Rabbinizi ilah tanıyın, candan Müslümanlar olarak Rabbinize teslim olun, saygıyla Rabbinize kulluk ve ibadet edin. Rabbinizin şeriatine boyun eğin, adabına, erkanına riayet ederek beş vakit namazı aksatmadan aşikare kılın. Vicdanı, serveti, sosyal bünyeyi arındıran, berekete vesile olan zekatı verin. Ramazan orucunu tutun. Yöneticilerinize itaat edin ki Rabbinizin cennetine girersiniz. (33)   

Ey İnsanlar! Yarın Beni size soracaklar. Ne dersiniz? Peygamberlik görevimi yeri­ne getirdim mi? Vazifemi yaptım mı?

(Orada bulunanlar, ‘evet yemin ederiz ki, tebliğ ettin, bize tavsiyelerde ve öğütlerde bulundun, böylece şehadet ederiz’ dediler).

-Şahit ol ya Rabbi, şahit ol ya Rabbi, şahit ol ya Rabbi…

Size selam ve selamet diliyorum, Al­lah’ın rahmet ve bereket ihsanını niyaz ediyorum. (34)   

(Sonra insanlara veda etti. Bunun üzerine insan­lar, ‘bu veda haccı’ dediler).

Büyük insanlar meydanlarda hitap ederler, tarih böyle büyük insanlar kaydetmiştir. Rodrik’in hazinesine giren Tarık Bin Ziyad ayağını hazinenin üzerine koyarak milletine hitap etmişti. Tarihin büyük, hitaplarındandır. Namık Kemal için Yahya Kemal  “ o bir meydan adamıydı “ der. Namık Kemal heyecan fırtınası gibiydi, konuştuğunda her şeri velveleye  verirdi. Halide Edip bir meydan adamı idi, İstanbul’un işgalinde istanbulda konuştu Sultan Ahmet’te , Akif , Kastamonu’da konuştu, millete tevhid dinine uygun yaşamayı telkin etti,” milletler topla tüfekle yenilmez, onlar aralarındaki uhuvvet rabıtaları giderilirse yenilirler “dedi. Bediüzzaman Hurşit Paşa’nın yönetimindeki mahkemede konuştu adeta hitap etti ve kefeninden çıkıp  Bayezızta “ zalimler için yaşasın cehennem diye “ bağırdı. İsyan eden taburlara 31 Mart’ta hitap etti, “zabitleriniz  dini emirleri yerine getirmemekle kendilerine zulmettiler, ama siz itaatsizlik ederseniz, şanlı devleti aliyenin şanını lekedar “ edersiniz. Dedi . O büyük bir meydan adamı idi. Bütün hayatı hitaplarla geçti eserleri de hitap cümlelerinden ünlemlerden, soru işaretlerinden, heyecan sentaksından ibarettir. Ruhları cebanetten kurtardı eserleri kurtarıyor.

Şimdi Erdoğan bir meydan adamı istanbul’un fetih kutlamaları onun ruhunun suyu enerjisi gibi, o insanlara baktığında neler hissediyor, pisikanalist ol o zaman neler hissettiğini düşün. O bir meydan adamı onu o meydanlardan almak ne mümkün. Bütün ömrü meydanlarda insanlara hitap etmekle onları coşturmakla geçmiş ve geçmekte nasıl onu o meydandan alabilirsin, istanbul’un fethinde bir milletin mazisi hali ve istikbali insanın gözü önüne gelir, o yedisinden yetmişine biradamı seven insanların o coşkuya katılmalarına ne dersiniz, Erdoğan bir dava adamı  bir meydan adamı . Siyasi tarihimiz bu kadar tavrı ile yaşayışı ile düşünceleri ile bütünleşmiş bir başka adam gösterdi mi , Reşit Paşa’dan bugüne bir bak düşün, yok arkadaş yok. Küçük hesaplarla parti değil patırtı olan adamlarla onunla baş edilmez, inşallah güzel günler için güzel günlere giden bir Türkiye’ye gidiyoruz. “istikbal zulumatı içinde en gür sada islamın olacaktır”

Yelkenler biçilecek, yelkenler dikilecek; 
Dağlardan çektirilen, kalyonlar çekilecek; 
Kerpetenlerle sûrun dişleri sökülecek! 

Yürü; hâlâ ne diye oyunda, oynaştasın? 
Fâtih’in İstanbul’u fethettiği yaştasın! 

Sen de geçebilirsin yardan, anadan, serden 
Senin de destanını okuyalım ezberden 
Haberin yok gibidir taşıdığın değerden 

Elde sensin, dilde sen; gönüldesin, baştasın 
Fâtih’in İstanbul’u fethettiği yaştasın! 

Yüzüne çarpmak gerek zamânenin fendini! 
Göster: kabaran sular nasıl yıkar bendini! 
Küçük görme, hor görme, delikanlım kendini! 

Şu kırık âbideyi yükseltecek taştasın; 
Fâtih’in İstanbul’u fethettiği yaştasın 

Bu kitaplar Fâtih’tir, Selim’dir, Süleyman’dır; 
Şu mihrab Sinânüddin, şu minâre Sinân’dır; 
Haydi, artık uyuyan destanını uyandır! 

Bilmem, neden gündelik işlerle telâştasın 
Kızım, sen de Fâtihler doğuracak yaştasın! 

Delikanlım! işaret aldığın gün atandan! 
Yürüyeceksin! Millet yürüyecek arkandan! 
Sana selâm getirdim Ulubatlı Hasan’dan! 

Sen ki burçlara bayrak olacak kumaştasın; 
Fâtih’in İstanbul’u fethettiği yaştasın! 

Bırak, bozuk saatler yalan yanlış işlesin! 
Çelebiler çekilip haremlerde kışlasın! 
Yürü aslanım, fetih hazırlığı başlasın 

Yürü, hâlâ ne diye kendinle savaştasın? 
Fâtih’in İstanbul’u fethettiği yaştasın!
 
(Arif Nihat Asya)

Prof. Dr. Himmet Uç

www.NurNet.Org 
 

İnsan – Gözlem – Ubudiyet Bağlantısı ..

23 sözün birinci mebhasinin beşinci nüktesi  insan üzerine kurulmuştur. Birbiriyle mantıken ve hakikaten bağlanmış  dört cümle var hepsi maziye istikbale şamil bir  sürekli zamanla  ifade edilmiş.

  • İnsan bu dünyaya bir MEMUR VE MİSAFİR  olarak gönderilmiş
  • Çok ehemmiyetli İSTİDAD ona verilmiş
  • Ve o istidada göre ehemmiyetli VAZİFELER TEVDİ  edilmiş.
  • Ve insanı o gayeye ve vazifelere çalıştırmak için  ŞİDDETLİ TEŞVİKLER VE DEHŞETLİ TEHDİDLER  edilmiş.

Hem memur hem de misafir olarak gönderilmiş. Misafir olsa sadece sorumluluğu olmaz ağırlanır, ama memur olunca sorumlulukları vardır. Hem memur hem birtakım sorumlulukları var emirleri yerine getirir hem de görevini yaparken de kendini yaratan onu misafir olarak kabul etmiş memuriyeti sırasında varlıkları kah evinin tezyinatına kah evindeki ihtiyaçlarını temin etmek için  ona hizmetkar etmiştir.

Bütün canlılar evren denen bu büyük düzenin devamı için kendilerine verilen emirleri yerine getirirler yani memurdurlar. Ama onların misafirliği olmakla birlikte pek az  şeyler onlara ikram edilmiştir. Bir koyun ve inek memurdurlar, hem de önemli memur, alemin odağındaki insanın hayatında çok önemleri var, ama bu canlıların misafirliği ve onlara ikram edilen sadece otlardır.Kendi verdikleri  ile kendilerine verilen arasında bize göre oran farklı.Ama onlar insan hayatındaki bu önemlerine göre yaratılıştan daha büyük pay alma konusunda şikayetleri yok. Bediüzzaman “rahatla yatar Halık’ına şükreder

İnsan memuriyetini yönetecek kabiliyetlere sahip olmalıdır. İnsana da bu kabiliyetler verilmiş,  hem memur hem de kabiliyeti varsa  bunun arkasından kabiliyet ve memuriyet  sorumlulukları gerektirir, ona  sen hem benim misafirim hem de memursun, sana memurluğunu yürütecek kabiliyetler  verdim. O zaman bu kabiliyetlerine göre de vazifelerin vardır. Bu vazifeler sana verilmemiş emanet edilmiş yani tevdi edilmiş. Sana vedia olarak verilen bu vazifeleri yapmalısın, çünkü yukarı doğru vazife, istidad ve memur ve misafir bunlar birbirini gerektiren şeyler.

Memur, misafir, istidad, vazife, şimdi vazifeyi de yapmak için  şiddetli teşvik ve dehşetli tehdid edilmiş. Bu şiddetli  teşvik ve dehşetli tehdidler kitaplar olacak kadar.Namaz konusunda günahlar konusunda yapılanlar sahifelerce tutar.Tehdidler ve teşvikler konusunda bir uzun yazı yazılabilir.Mesela gece namazının kabirde ışık olması, ilk tekbiri imamla birlikte almanın kaç deve tasadduk etmek gibi olduğu, ikindi namazını kılmayanın ailesini kaybetmiş gibi zararda olduğu , daha çok şeyler. Koca bir dini ve insanın sorumluluklarını psikolojik ve analitik, hem de fizyolojik bir şekilde anlatmış.İbadetin nasıl yaratılışla bağımlı olduğunu anlatmış, sorumluluğun iğreti bir şey olmadığını anlatmış. Kaçacak yer bırakmayacak kadar büyük bir zorunluluk  ortaya koymuş. Öyle büyük bir  mantık  ve hakikat düzeni içinde konuşmuş.

Konunun bundan  sonraki kısmı ise vazife-i insaniyet ve  ubudiyetin esasatı  bahsi.. insanın vazifesi ne, ubudiyetin esasatı ne..

           Ubudiyeti  iki yönde. “insan şu kainata geldikten sonra iki  cihet  ile ubudiyeti var.

Bir ciheti ; Gaibane  bir surette bir ubudiyeti , bir tefekkürü var.

Diğeri  hazırane  muhataba  suretinde bir ubudiyeti münacaatı var. “

Birinci vecih şudur ki “kainatta görünen saltanat-ı Rububiyeti  itaatkarane tasdik edip kemalatına  ve mehasinine  hayretkarane nezaretidir” Bu seyir ile ilgili bir ubudiyet, kainatta görünen saltanat-ı Rububiyeti “

Rububiyet ne demek kendisi Ayet ül Kübra’da tarif eder. Ayet ül Kübra’nın ikinci babının başında Rububiyet-i Mutlaka’yı tarif  eder ayrıntı verir. “Evet bu kainatta hususan  zihayatlarda ve bilhassa terbiye ve iaşelerinde  her tarafta aynı tarzda  ve umulmadık bir surette, beraber ve birbiri içinde  hakimane, rahimane, bir dest-i gaybi tarafından  olan bir tasarruf-ı amm, elbette bir Rububiyet-i Mutlaka’ın tereşşuhudur ve ziyasıdır. Ve tahakkukuna bir bürhan-ı katidir.”

Alllah’ın kainatı terbiye faaliyetinin ne olduğu konusunu anlatır. Rububiyetin odağında   t e r b i y e  ve   i a ş e   var. Ağlayan çocuk mama yiyince sakinler ve uyur, bütün kainat ihtiyacı olan herşey o ihtiyaçlarını giderdikleri için düzen sürekli ve devamlıdır. Eğer bir cins mahluk rızkını elde edemezse mesela kıtlık zamanlarında hayvanların bağrışmaları gibi , düzen bozulur. Kainatta mutlak bir sessizlik ve itaat varsa terbiye ve iaşe devam ediyor ve herkes  rızkını alıyor demektir. Bu kayıtlı değil mutlak kayıtsız bir terbiyedir. Terbiye o kadar önemlidir ki her gün beş vakit namazda kırk defa  “Elhamdülillahi Rabbil alemin “ denir. Yani bizim ihtiyaçlarımızı  alemi onları karşılayacak şekilde organize eden Allah’a Rabb’e  ham dolsun. Allah’ın yüzlerce fiili ve efali ve esması içinde Rab kelimesinin seçilmesi  bu terbiye fiilinin önemini gösterir.

  • Her tarafta
  • Aynı tarzda
  • Ve umulmadık bir surette
  • Beraber
  • Birbiri içinde
  • Hakimane
  • Rahimane
  • Bir dest-i gaybi tarafından
  • Bir tasarruf-ı amm

Birbirini tamamlayan dokuz zincirden oluşan bir terbiye faaliyeti .Her varlığı dokuz şubeli bir terbiye faaliyeti ile teskin etmek, ihtiyacını gidermek, azameti ve ihatası insan aklının maverasında bir fiil-i ilahi.Bu fiil her gün kırk defa Allah’ın huzurunda ona mukabil söyleniyor. Bediüzzaman  “karşı“ diyor.

“hem cemaline karşı  kalben ve lisanen ve bedenen  Elhamdülillah “ deyip şükretmektir”

Mutlak Rububiyet konusu devam eder, “Madem bir  Rububiyet-i  Mutlaka vardır, elbette şirk ve iştiraki kabul etmez.

Çünkü o Rububiyetin  kendi cemalini  izhar

Kemalatını ilan  ve

Kıymetli sanatlarını teşhir

Ve gizli hünerlerini   Göstermek  gibi  en mühim  maksat ve gayeleri, cüziyatta  ve zihayatta  temerküz ve içtima ettiği

Rububiyetin ne olduğu var, bir de maksat ve gayeleri var. Ne olduğu terbiye ve iaşe, ama bu terbiye ve iaşe faaliyeti için kainatın iaşe ve terbiyeye uygun yaratılması  var ki bunun içinde  Allah’ın gayeleri var. Bir canlıların terbiyesi var bir de varlığın bir gayeye göre düzenlenmesi var.Bu düzenlenmeden gaye ve maksat nedir.

Rububiyet kendi güzelliğin izhar, göstermek istiyor, yani insanlar yapılan faaliyetin  güzelliğini görmeliler, ikincisi yaptığı işleri tam ve eksiksiz ve fonksiyonel yapıyor bu da kemalatını göstermek, insan yaptığı bir şeyin ihtiyaca uygun olmasını sağladı mı o onun kemalatı oluyor.Allah da yaptıklarını insanlar bilsin istiyor, eksiksiz ve kemalli yaptığını da bilsinler istiyor.Üçüncü olarak kıymetli sanatlarını teşhir etmek istiyor ve kitabında  “fenzur” “bak” diyor, neye benim eserlerimin yerinde ve ona Kur’an “bihakkın” diyor, onları takdir et. Çünkü en büyük sanatçı Allah kendi sanatını insanlara arzediyor ve onların o sanatlar karşısında ne hissettiklerini  görüyor. Kıymetli sanatlarını teşhir ediyor, buna göstermek diyor, Allah kendinin yarattıklarını ve sanat eserlerini insana arzediyor, ve Kur’an dasürekli bunları vurguluyor, deveye bakmaz mısınız, dağa bakmaz mısınız, gibi tekrarlarla. Dördüncü olarak gizli hünerlerini göstermek istiyor, mesela ağacı öldürüp bir daha diriltiyorsa gizli hüner insanı da  öldürüp dirilteceğidir. Bir yıllık  bir süreçte bütün yaratılışın olayları ihya ve imate öldürme büyütme ve kaldırma gibi fiiller cereyan ediyor, Allah bu bir yıllık  süreyi bir vitrin yapıp oradan insana şunu söylüyor ki bir yıllık süreden istidlalle benzeri şeyleri ahirette yapacağım. Bir yıl bir nevi örneklerin teşhir galerisi. İşte yapılanlardan  gizli hünerleri çıkarmak bunu yaparsa bunu da yapar gibi.

Rububiyet hakikatı ne kadar etraflı bir hakikat. Başa dönersek bu yapılan Rububiyet faaliyetlerindeki kemalatı ve mehasini, güzellikleri insan hayretkarane seyrerderse buna nezaret diyor Bediüzzaman bu hayatın  içinde bir ubudiyet çeşidi.

İkincisi Allah’ın kudsi isimlerinin  nakışlarından ibaret olan bedi yani estetik düzeyde sıradan değil sıradanlığı aşmış güzellikleri  seyredip birbirinin ibret nazarına sunmak. Beğendiğin bir estetik objeyi başkasını çağırarak ondan duyduğun estetik bedii hazzı ona ortak onun ibret nazarına ortak etmek.

Buna dellallık ve ilancılık diyor. Yani insan Allah’ın güzel sanatlarını bedii eserlerini gösteren bir dellal ve ilancı. Bütün bunlar büyük estetik faaliyetler, küçük oranda bunlar insanda da mevcut, insan da eserlerini teşhir ediyor, sanatlarını insanlara sunuyor. Ama beşeri estetik bunları organize ediyor, Kant bu estetik için üç kitap yazmış. Bediüzzaman bu estetik gayeleri rububiyetin gayeleri ve maksatları olarak izah ediyor , hem de insanın da  aynı gayeleri gösterdiğini söylüyor.           

Allah ile muhatap olup yüzyüze gelinceye kadarki ubudiyet faaliyetleri beş adet bunlardan son üçü neden biri ise Rabbani isimlerin  cevherlerini  idrak terazisiyle tartmak, kalbin kıymetşinaslığı ile takdirkarane kıymet vermek. İsimlerin cevherleri arasında değer farklılıkları var ki idrak terazisi bu farklı cevherleri tartabilsin. Bunu uygulamada nasıl gösterelim. Kalp bu farklı  cevherleri tartacak bir düzeyde olmalıdır. Bunu insan tefekkür hayatına nasıl sokacak. Allah’ın isimlerinin farklı canlılar ve nesnelerde yansımaları farklıdır, bu işte bir esma kuyumcusu olmak lazım çünkü nasıl kuyumcu terazide tartar değeri ortaya çıkarır. İnsan da idrak terazisi ile esmaların farklı cevherlerini tartar.

Ondan sonra gelen harici bir tefekkürdür.  Mevcudat sahifeleri  arz ve sema yaprakları  kudret kaleminin mektuplarıdır. Nasıl insan bir mektubu okus a veya   nasıl  insan kitap mütalaa ederse bu bu sahife ve  yaprakları da mütalaa edip şaşırmışçasına  tefekkür etmektir. Burada Bediüzzaman çok özel bir insan tipi çizmiştir. Böyle insanlar muhakkak içimizde vardır. Ama ..

İnsan zinetlere süslere karşı ilgi duyar, mevcudatın  süsleri ve zinetleri vardır, aynı zamanda bu mevcudatın  latif sanatları vardır. İnsan bunları beğenerek  temaşa eder, etmelidir. Bu beğenmenin arkasında bu eserlerin ve süslerin sahibine muhabbet etmelidir. Çünkü insan ziynet ve sanata karşı ilgi duyar ona muhabbet eder. Zaten süs sevgi içindir. Bu sanat ve süslerin arkasında onları yapan sanatçıyı tanımaya çabalaması gerekir. Burada sadece nimetlere sahip olmanın ötesinde sanatları ve güzellikleri seyredip onların sanatkarına muhabbet etmek yeni bir  sevgi inşasıdır.İnsan sevdiği şeyle buluşma  ister, bu insan da buluşmak için çareler arar. Mecvudatın güzelliklerinden o güzelliği yapana karşı sevgi dolmak ve onunla buluşma istemek. Bu görünenler insanı ibadet öncesi ibadete hazırlama dönemleridir. Bediüzzaman ibadeti gözleme dayanarak ortaya çıkarır bu tamamen yeniliktir. Naslara dayalı ibadet zorunluğunu gözlemlere dayandırır.  Böyle sanat ve din anlatımları ne camiiye ne de sanat fakültelerine girmedi bilmem ne  zaman girecek. İbaret öncesi tabiat ve esma yorumlarından ibadeti ve sevgili hazırlama.  Cümleyi şöyle bitirir. “Onların Sani-i zülkemal’inin huzuruna çıkmağa ve iltifatına mazhar olmaya bir iştiyaktır” (322)

Ubudiyetin ikinci  yönü ise bundan sonra gelir, onu başka vakte bırakalım.

Prof. Dr. Himmet Uç

www.NurNet.Org

Mevlana Hazretlerinin “NA’T-I ŞERİF”i..

Ya Habiballah resul-i halık-ı yekta tüyi,

Ber güzin-i Zülcelali pak-ü bihemta tüyi;

Nazenin-i Hazret-i Hak sadr-ü bedr-i kainat,

Nur-i çeşm-i Enbiya çeşm-i çerağ-i ma tuyi;

Der şeb-i Mi’rac bude Cebrail ender rikab,

Pa nihade ber ser-i nüh künbedi hazra tüyi;

Ya resulallah tü dani ümmetanet acizend,

Rehnüma-yi acizani bi ser-ü bi pa tüyi;

Servi bostan-i risalet nev behar-i ma’rifet,

Gülbün-i bağ-ı şeriat sünbül-i bala tüyi;

Şemsi Tebrizi ki dared na’ti Peygamber ziber,

Mustafa vü Mücteba an seyyid-i ala tüyi.

Bu Na’t ın Türkçesi:

Ey Allah’ın sevgilisi! Eşsiz Yaratıcı’nın Elçisi sensin,

Allah’ın kulları arasından seçtiği pak ve benzeri olmayan sensin;

Ulu Allah’ın nazlısı, kainatın yüksek derecelisi ve tekemmül etmişi

Peygamberlerin gözünün nuru bizim gözlerimizin ışığı sensin;

Miraç gecesi “Cebrail” rikabında olduğu halde,

Dokuz kat yeşil kubbenin üstüne ayak basan sensin;

Ey Allah’ın Elçisi! Bilirsin ki ümmetlerin acizdirler,

Başsız, ayaksız acizlerin yol göstericisi sensin;

Peygamberlik bostanının selvisi, ma’rifet dünyasının ilk baharı,

Şeriat bağının gül fidanı, yüce sünbül sensin;

Şemsi Tebrizi Peygamberin methini ezberlemiştir,

Mustafa vü Mücteba, o yüksek Ulu sensin.

 

Mevlevi Ayinlerinde okunan Na’t:

“Yâ Hazret-i Mevlana Hak dost,

Ya Habiballah resul-i halık-ı yekta tüyi,

Ber güzin-i Zülcelali pak-ü bihemta tüyi

Dost Sultanım,

Nazenin-i Hazret-i Hak sadr-ü bedr-i kainat,

Nur-i çeşm-i Enbiya çeşm-i çerağ-i ma tuyi

Ya Mevlana hak dost

Şemsi Tebrizi ki dared na’ti Peygamber ziber,

Mustafa vü Mücteba an seyyid-i ala tüyi

Ya tabibel gulub ya Veliyallah Allah dost.

 

 

Mevlevi Ayinlerinde okunan Na’t’ın Türkçesi:

“Ya Hazreti Mevlânâ Hak Dostu,

Ey Allah’ın sevgilisi! Eşsiz Yaratıcı’nın Elçisi sensin,

Allah’ın kulları arasından seçtiği pak ve benzeri olmayan sensin;

Ulu Allah’ın nazlısı, kainatın yüksek derecelisi ve tekemmül etmişi

Peygamberlerin gözünün nuru bizim gözlerimizin ışığı sensin;

Şemsi Tebrizi Peygamberin methini ezberlemiştir,

Mustafa vü Mücteba, o yüksek Ulu sensin.

Paylaşım: Prof. Dr. Himmet Uç

Şeyh Galip’ten “Müseddes Na’tı Şerif-i Nebevî” (Şiir)

Sultan-ı rûsül şâh-ı mümeccedsin efendim 
Bî-çârelere devlet-i sermedsin efendim
Divân-i ilâhide ser-âmedsin efendim
Menşur-ı “le-amrük”le müeyyedsin efendim
.
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammedsin efendim
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim
.
Hutben okunur minber-i iklim-i bekâda 
Hükmün tutulur mahkeme-i rûz-ı cezâda
Gülbank-i kudümün çekilir arş-ı Hudâ’da
Esmâ-i şerifin anılır arz ü semâda
.
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed’sin efendim
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim
.
Ol dem ki velilerle nebîler kala hayrân 
“Nefsi” deyü dehşetle kopa cümleden efgân
Ye’s ile usâtın ola ahvâli perişân 
Destur-ı şefaâtla senindir yine meydân
.
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed’sin efendim
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim
.
Bir gün ki dalup bahr-ı gama fikrete gittim 
İlden yitürüp kendümi bî-hodlıga yitdim
İşyânım anıp âkıbetimden hazer etdim
Bu matlaı yâd eyledi bir seyyîd işittim
.
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed’sin efendim
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin efendim
.
Ümmideyiz ye’s ile âh eylemeyiz biz
Sermaye-i imanı tebâh eylemeyiz biz
Babın koyup agyâre penâh eylemeyiz biz
Bir kimseye sâyende nigâh eylemeyiz biz
.
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed’sin efendim
Hak’dan bize sultan-ı müeyyedsin efendim
.
Bîçâredir ümmetlerin isyânına bakma 
Dest-i red urup hasret ile dûzaha yakma 
Rahm eyle aman âteş-i hicrânına yakma 
Ez-cümle kulun Gâlib-i pür-cürmü bırakma
.
Sen Ahmed ü Mahmud u Muhammed’sin efendim
Hak’dan bize sultan-ı müeyyedsin efendim
.
Şeyh Galib
Paylaşım: Prof. Dr. Himmet Uç

Bir Kitap ve Divan-ı Harbi Örfi

Sina Akşin 1967 ‘de doktora tezinde Otuz Bir Mart Olayını çok yönlü anlatmıştır. Kitabın zengin bir araştırma muhiti olduğu görülmekte. Bu kitabı ben üniversite yıllarında da okumuştum, o kitapta Bediüzzaman’ın otuz bir martı yatıştırıcı rolü olduğunu söylüyordu. Bu kitapta aşağı yukarı aynı yolda gidiyor. Ancak kitabın Bediüzzaman’ın Divanı Harbi Örfi isimli kitabının görülmeden yazılması ciddi bir eksiklik olarak görülmekte. Eserde çok farklı yerler ve durumlarda yer alan Bediüzzaman’ın hareketi çok yönlü takip ettiği ve gazetelerde, yerine göre isyan mahallinde, ulema, meşahir, askerler ve şarklıları meşrutiyete ikna etmeğe çalıştığı anlatılır.

Hareketin dördüncü günü 3 Nisan 1325 de İkdam’da çıkan bir yazısında askerlere subaylarına karşı itaatli olmalarını öğütler ve onlara “ Zabitlerin aguş-ı şefkatlerine atılınız “ der. (Akşin 106) Bu durumu Akşin değerlendirir;  “Görülüyor ki Cemiyet-i ilmiye de Bediüzzaman da Hüseyin Hazım da askerin davranışlarını az ya da çok beğenmemekle birlikte İstanbul’daki genel havaya uyarak 31 Mart’ı yani İttihat Terakki’nin İstanbul’da zorla siyaset sahnesinden atılmasını veri olarak kabul ediyorlardı. Esas itibariyle bu durum kabul ediliyor, yalnız bazı tehlikelere karşı korunmak için tedbir alınması isteniyordu. “ (Akşin 107)

1 Nisan 1325 günlü sayısında Bediüzzaman ve Murat Bey (Mizancı) hem hürriyetin ilanını hem de Otuz Bir Martı överler, isinini de “gayretullah’ın tecellisi olarak “ kabul ederler. (Akşin 110) Hareketin altıncı gününde 5 Nisan 1325 ‘de Bediüzzaman Mizan gazetesine yazdığı bir yazıda askere ululemre yani subaylara itaatin farz olduğunu hatırlatır. Bediüzzaman’ın bir diğer yazısı “ cemiyetlere bir ihtar-ı Mühim adını taşır, cemiyet ve fırkaların çeşitli zararlarını sayar, siyasete katılan kuruluşların ya birleşmesini ya da toptan kaldırılmasını ister. (Akşin 139)Sekiz Nisan 1325 yani hareketin sekizinci gününde Mizan’da çıkmış yazısında Bediüzzaman önceki günle bu günde yazılan yazıların birisi Asakire Hitap adını taşır, askerlere subaylarına boyun eğmelerini öngörür, siyasete karışmamalarını öğütler. İnkılap hareketlerini ilaç gibi görür fazlasının zarar olduğunu belirtir. Ayrıca Avrupa’nın manevi istbdadı altında bulunmaktan ihtiyatlı ve ılımlı olmak lazım geldiğini söyler. Bu yönü ile Vahdeti’nin Avrupa karşısındaki tutumundan ayrılır. Diğer yazıda İttihad-ı Muhammedi Cemiyetinin  ortalığı kapladığını  ve alemi zelzeleye verdiğini söyler. “(Akşin 166) Bediüzzaman’ı Vahdetinin sağ kolu gibi gösteren Akşin bu ifadeleri ile çatışır, çünkü Bediüzzaman, Vahdeti’nin kurduğu cemiyeti kafasındaki evrensel ve geleneksel Muhammedi cemiyete göre yorumlar yoksa Vahdeti’nin kargaşa için kullandığı araç olarak değil.

Bediüzzaman 3 Nisan 1909 günü Mevluda ilmiye öğrencilerinin başında olarak gelir, onlar da ittihat terakkiye karış bir tutum almış olurlar. (Akşin 241) Ayrıca Bediüzzaman Vahdeti’nin Sultan Hamit hakkında yayınlamış olduğu açık mektup dolayısı ile Harbiye öğrencilerinin kendisine gelip bu mektuptan kaygı duyduklarını söylemesine kaygılarının yersizliğini söyler. Bu da yine Vahdeti’nin niyetinin farklılığını ve Bediüzzaman’ın değişik baktığını gösterir (Akşin 254) Nitekim Vahdeti Sıkı Yönetim Mahkemesinde idama mahkûm edilmiş Bediüzzaman ise beraat etmiştir.  Akşin Bediüzzaman’a Volkancı derse de onun başka gazetelerde de yazdığını ifade etmez, yazar ama farkı söylemez. Bediüzzaman hakkı en olumsuz yerlerde dahi söyler, Vahdeti gibi angaje değildir. Akşin Bediüzzaman’ın idamdan kurtulmasını garip karşılar, ama eserinde araştırmasında onun hiçbir menfi tutumunu da anlatmaz ve üstelik iki Mektebi Musibetin Şahadetnamesini de okumamıştır.

Hiçbir Türk’ün yapmadığı şeyi yapmış dehşetli vakada kendini öne sürmüş ve hareketi bir oranda yatıştırmış bir büyük kahramandır Bediüzzaman. Bütün bunları bir millet adına değil Osmanlı’yı beklemekte olan kaostan kurtarmak için yapmıştır. O sırada üdebamız İstanbul’da sahilde  eğlenmekle meşguldür. Eynessera …

Prof. Dr. Himmet Uç

www.NurNet.Org